Pentekosta 06 sy 07/03/38/120

 

Ry Namana malala,

 

Tonga ankehitriny ny Andro Firavoravoana Herinandro Fito sy ny faha 49 sy faha 50 andron’ny fanisana ny Omera. Ity taona 2015 ity dia taona fahatelon’ny Fito taona tsingerin'ny Sabata, ary tamin’ny taona fahatelo no namonoana an’i Kristy ary nandidian’i Kristy ny fiangonana hiandry any Jerosalema ny fahatongavan'ny Pentekosta. Raha tsy teo izy ireo amin’ny Fanisana ny Omera amin’ny izany fiandrasana izany araka ny hafatra nomen’i Kristy an’izy ireo, dia tsy ho nandray ny Fanahy Masina (No.117) izy ireo, ary koa tsy ho nateraka indray izy ireo (jereo ny fampianaranaAteraka Indray (No. 172).

 

Marina fa ny mpino rehetra ao amin'ny fiangonana, na dia tamin'ny taona fahatelo aza izany, dia niray fo izy rehetra ho eo ivelan'ny varavarany (faritrin’ny tanàna fonenana, iveloman’ny olona) avokoa mba handraisan’izy ireo ny Fanahy Masina.

 

Marina fa ny Olon-kendry manampahaizana sy ny fomba mahazatra ny Jiosy nanome alalana fa isakin’ny taona fahatelo amin’ny fito taona, ny fetin’ny Paska sy ny Mofo tsy misy masirasira dia tandremana ivelan’ny varavarana (faritrin’ny tanàna fonenana, iveloman’ny olona) mandritra ny 36 oran’ny 14 Abiba sy ny alin'ny 15 Abiba, ary ny olona nomena alalana hiverina any amin'ny tranony tsirairay avy tamin'ny marain’ny Andro Masina Voalohany. Ary nampianarina koa tamin’izany fotoana izany fa nandritra ny taona fahatelo, ny Fahafolon-karena faharoa dia novàna ho Fahafolon-karena Fahatelo, ary aorian’izany, tamin'ny taonjato faharoa ambin'ny folo (fr : XIIème siècle), Maïmonide nampianatra hoe ny taona faha-6 koa dia tahaka ny Taona faha-3 ny Fahafolon-karena, diso anefa izany.

 

Ny tena hevitra tsy maintsy tsapantsika sy takatsika rehetra dia izao : ny 36 ora dia momba ny soron’ny Paska, ary ny zanak’ondry iray hatao sorona dia voafetra ho an’olona miisa eo anelanelan'ny 10 sy 20 olona ihany. Noho izany, nomena alalana hiangona ny olona nandritra ny Andro Firavoravoana Fihinanana ny Mofo tsy misy masirasira, fa Ibn Ezra kosa dia nilaza mazava tsara fa tsy maintsy tandremana amin’ny trano ivelan’ny varavarantsika (faritrin’ny tanàna fonenana, iveloman’ny olona) izany mandritra ny Fety rehetra hatramin’ny 21 Abiba.

 

Izany no antony nahatonga ny andinin-tSoratra Masina ao amin'ny Deoteronomia 16:5-8 izay maneho mazava fa tsy maintsy mitoetra ivelan’ny varavarantsika isika mandritra ny 36 ora, satria olona 20 ihany no nomena alalana hiaraka hanao ny sorona fanatitra nanomboka tamin’ny 3 ora hariva tamin'ny 14 Abiba sy ny Alina nihinànana ny Sakafon'ny Paska tamin'ny 15 Abiba (jereo ny fivoasan-teny ao amin’ny Soncino amin’ny naoty ambanim-pejimboky ary indrindra fa ny fivoasan-tenin’i A. Ibn Ezra).

 

Jereo koa ny lahatsoratra sy ny naoty manaraka eto.  

 

Momba ny Deotoronomia 14:28

Fanazavana nasehon’i Gill momba ny Baiboly manontolo

Ary isan-telo taona dia alao ny ampahafolon'ny vokatrao rehetra amin'izany taona izany, ka ataovy ao an-tanànanao,... . Araka A. Ben Ezra, Fahafolon-karena fahatelo no dikan’izany, ary tsy manaisotra ny Fahafolon-karena Faharoa izany ; izany no hoe "Nomeko ny fahafolon-karena fahatelo hanamboarana ny tempoly,'' (jereo Tobia 1:7) toy ny dika mitovy iray, fa, amin'ny dika mitovy hafa koa milaza fa ho an’ny vahiny, ny kamboty sy ny mpitondratena, izay mifanaraka tsara amin'izay manaraka ; fa ny Jiosy mpanoratra dia mahafantatra amin'ny ankapobeny fa toy ny fahafolon-karena faharoa nentina tany Jerosalema, izay azo takalozina vola hampiasana hividianana ny sakafo hohanina ao Jerosalema, izay natao mandritra ny taona roa voalohany amin’ny fito taona, fa amin'ny taona fahatelo kosa dia nohanina tao amin’ny tanànan’ny tsirairay izany miaraka amin’ny mahantra, ary ho solon’ny fahafolokarena faharoa izany, izany no voalazan’i Maïmonide (x) momba ny taona fahatelo sy ny taona fahenina amin'ny fito taona, rehefa efa navahana ny fahafolon-karena voalohany, dia hanalana fahafolon-karena ho an’ny mahantra ny sisa tavela, ary izany no nantsoina hoe fahafolonkarena ho an’ny mahantra, fa tsy ny fahafolo-karena faharoa tamin'ny roa taona valohany no nanalana izany satria ny Fahafolon-karena ho an’ny mahantra, araka ny voalaza hoe : "amin'ny faran'ny telo taona," &c. sy voalaza bebe kokoa amin’ny lahatsoratra hafa (y) ; rehefa navahana ny fahafolon-karena voalohany isan-taona, dia navahana koa ny fahafolon-karena faharoa, Deoteronomia 14:22 ary amin’ny taona fahatelo sy ny taona fahenina, dia navahany ny fahafolon-karena ho an’ny mahantra izay misolo ny fahafolon-karena faharoa ; ary izany tsy natao tamin'ny faran'ny taona fahatelo, fa tamin’ny fiandohan’ny taona fahatelo araka ny fahazahoan’i A. Ben Ezra azy ; satria ny teny nampiasana dia midika hoe « tendro », ary ny fiandohan'ny taona dia tendro iray tahaka ny faran’ny taona koa :

ary apetrahonareo eo ambaravaranareo izany ; tsy nangonina, na namidy amin'ny fotoana mahamety azy, fa mba hampirimina sy ampiasana toy izao manaraka izao.

(x) Hilchot Mattanot. Anayim, c. 6. section 4.

(y) ao amin'ny Maaser Sheni, c. 1. section 1.

 

Ny fatao momba ny taona Fahenina dia zavatra noforonina izay tsy mifanaraka amin’ny Baiboly mihitsy. Natao izany mba hamoronana fahafolon-karena roa amin'ny taona fahatelo, ary nataon’ny Fiangonan’Andriamanitra hanesorana mihoatra noho ny fahafolon-karena faharoa tamin'ny taona fahatelo ho toy ny fahafolon-karena nomena ny malahelo tamin'ny taona Fahatelo izany. Ny tena marina anefa dia izao : tahiry natao avy amin'ny ampahafolon-karena faharoan’ny Fito taona manontolo izany, ary nampiasana handoavana ny Fety rehetra amin’ny taona Fahatelo.

 

Ny Baiboly araka ny fandikan’ny Geneva Study Bible milaza hoe :


"Ary amin’ny fiafaran’ny telo taona, dia havahanao {h} ny ampahafolon'ny vokatrao rehetra avy tamin'ny taona iray hianao, dia apetraho ao an-tanànanao izany :

{h} : Ankoatra ny fahafolon-karena isan-taona izay nomena ny Levita izany, ity ampahafolon'ny vokatrao rehetra ity natokana ho an'ny mahantra."

 

Tena diso mihitsy ny milaza fa nisy ny fahafolon-karena Fahatelo ankoatrin’ny ampahafolo-karena Faharoa amin’ny taona iray, na dia toy izany aza ny filazan’ny lahatsoratra nomena voalohany sy ny soso-kevitra ao amin'ny faharoa.

 

Ny fahafolon-karena tamin'ny Taona Fahatelo dia nalaina avy amin'ny Fahafolon-karena Faharoa amin'ny Taona Fahatelo. Izy ireo dia zavatra iray ihany. Raha ny Soratra Masina mangina momba ny fitandremana ny [Fety] amin’ny taona fahatelo ao am-bavahadinareo, ny fataon’ny Jiosy kosa dia ekena hilazana marimarina fa azo tandremana eo ao amin’ny tanànantsika izany araka ny voavakintsika teo amin’ny fanehoan-kevitra eo ambony. Ny teny ao amin'ny Deoteronomia dia nampiasana hanamarinana izany, kanefa ny voalaza marina ao dia ny hoe : tsy maintsy tandremana ivelan’ny varavarana ny Fety Telo rehetra, ary Deotoronomia tsy manome alàlana mihitsy ny fitandremana ny Fety ao ambaravarantsika (faritry ny tanàna iveloman’ny olona), ary ny lalàna koa tsy mamela ny hitandremana ny Fety toy izany. Ibn Ezra dia mandràra mazava tokoa ny fiverenana eo antanànantsika na dia amin’ny taona fahatelo koa (jereo ny fanamarihana ambanimpejy amin’ny andininy faha 7). Ny fiangonana CCG namela an’ireo izay nanatona an’i CCG avy amin’ny sampan’ny Fiangonan’Andriamanitra tamin’ny Taona Fahatelo 2001 hanao toy izany, fa marihina fa tsy fataon’ny fiangonana ny mitandrina ny Fety eo antanànantsika. Ny Baiboly tsy manambara hoe tandremana ao amin’ny varavarantsika ny Pentekosta sy Fetin'ny Tabernakla. Fa ny voasoratra dia ny hoe : tsy maintsy mitandrina ny Fety rehetra ivelan’ny varavarantsika isika. Izay rehetra nisangisangy tsy nitandrina ny Paska dia tsy nahatandrina ara-dalàna ny Fety rehetra ary tsy naharitra [ao ampiangonana] mandritra ireo fito taona. Tsy mbola misy amin'izy ireo ao amin'ny fiangonana CCG.

 

Tsy misy hevitra roa na fisalasalana mihitsy ny momba ny Pentekosta sy ny Fetin'ny Tabernakla toy ny mety ho eritreretina momba ny Paska noho ireo 36 ora, ary hita fa ny famerana ny olona ho roa-polo, raha maro indrindra, hanao sorona zanak'ondry iray, dia notanterahin’i Kristy rehefa nanatanteraka sorona izy. Ny fiangonana manontolo dia nitandrina ny Andro Firavoravoana Fihinanana ny Mofo tsy misy masirasira ary ireo izay vita batisa ihany no nihinana ny Sakafon'ny Tompo, fa izy rehetra nanatrika sy niara misakafo nandritra ny Andro Firavoravoana Fihinanana ny Mofo tsy misy masirasira.

 

Ny tsirairay amin’ny rahalahy tsy maintsy mitahiry ny Fahafolon-karena Faharoany mandritra ny fito taona, ary tokony miomana ny hanantanterahana tsara izany ny tsirairay.

 

Hanitsy io fampianarana diso io izao isika ao amin’ny fiangonana CCG. Hatramin'izao, ny fiangonana avy amin’ny sampan’ny Fiangonan’Andriamanitra dia mbola tsy mitandrina tsara ny Paska, ary efa hatramin'ny taona 1965/1966 no nanombohan’izany tsy fitandremana tsara izany.

 

Wade Cox

Tompon’andraikitra Jeneraly