Ireo Fiangonana Kristianina an'Andriamanitra
[CB020]
Ny Alimanaka Masin 'Andriamanitra [CB020]
(Edition 4.0 20020131-20050202-20061224-20121114)
Ilay Andriamanitra Tokana sady Marina dia efa nisy hatry ny ela. Izy no namorona ny rafitra eny amin'ny lanitra mba ho fantatratsika hoe rehefa oviana ny fitandremana ny andro firavoravoana voatendriny. Ity lahatsoratra ity dia hamerina ny foto-kevitr’Andriamanitra ny amin'ny fomba fikajiana ny fotoana.
Christian Churches of God
PO Box 369, WODEN ACT 2606, AUSTRALIA
adresy mailaka : secretary@ccg.org
Zon’ny mpanoratra (Copyright © 2002, 2005, 2006, 2012 Diane Flanagan sy Wade Cox)
(Tr. 2016)
Azo adika sy zaraina maimaimpoana ity fampianarana ity raha atao manontolo izany fa tsy misy anesorana na ovàna akory. Tsy maintsy ampidirina ao koa ny anarana sy adiresin’ny mpanao boky ary ny fanambarana momba ny zon’ny mpanoratra. Tsy azo itakiana vola ny olona mandray ny boky nadika. Azo atao ihany ny mindrana ampaha-tsoratra fohifohy ho an’ny amin’ny gazety na asa soratra fitsikerana raha tsy manohintohina ny zon’ny mpanoratra izany.
Ity fampianarana ity dia azo raisina eo amin’ny pejin’ny World Wide Web :
http://logon.org/ sy http://malagasy.ccg.org/
Ny Alimanaka masin 'Andriamanitra [CB020]
Ilay Andriamanitra Tokana sady Marina (Jaona 17:3, 1Jaona 5:20), izay efa nisy foana (1Tim. 6:16), nahary ny lanitra sy ny Tany (Genesisy 1:1) ary ny zanak'Andriamanitra dia nitandrina ary dia nihoby mafy avokoa (Joba 38:7).
Rehefa lasa tsy misy endrika sady foana ny Tany (Genesisy 1:2), i Jesosy Kristy, eo ambanin'ny fitarihana sy ireo toro-kevitra ny amin'ny Rainy, dia nanaraka ny ohatra nomen'ny Ray tany amboalohany. Amin'ny maha-ara-panahy, i Kristy namboatra indray ity tany ity mba ahafahan’ny olombelona mivelona.
Ny andro faha-efatra amin'ny famoronana, ireo fahazavana niseho any an-danitra (Genesisy 1:4). Amin'ny hazavana lehibe kokoa, ny masoandro, ho mpanapaka ny andro. Ny fanazavana kely, ny volana, dia hanapaka ny alina.
Iray alina sy iray andro manome fe-potoana efatra amby roa-polo ora. No iantsoantsika azy "iray andro" na dia tafiditra ao aza ny alina. Atombok’Andriamanitra amin'ny hariva ny fe-potoana (andro sy volana), rehefa maizina ny andro [na ao amin’ny aizina] (Levitikosy23:32). Izany hoe, ny andro dia voafaritra amin’ny fahamaizinan’ny alina teo aloha, ka hatramin'ny aizina, na amin'ny farany takariva an-dranomasina ny andro manaraka iny. Koa satria Andriamanitra no miandraikitra an’izany sy mahalala ny zava-drehetra, dia nataony ny rafitra ny masoandro arak’izay fahafahantsika mamantatra ny fahatongavan'ny Sabata, ireo Voalohambolana sy ireo Fety. Noho izany, dia afaka mitandrina azy ireo araka ny tokony hatao isika. Mety hanapa-kevitra ny olona ankehitriny ny hanomboka ny andro eo amin'ny misasakalina, nefa na inona na inona ny fanapaha-kevitra ny olona dia tsy manova ny drafitr'Andriamanitra.
Misy fito andro ao anatin'ny herinandro. Manana enina andro mba hiasana isika (Eksodosy 20:8-11). Midika izany fa tokony hiasa amim-pahavitrihana isika mandritra ny enina andro. Ny andro fahafito dia ilay andro Sabata ny Tompo Andriamanitra. Ny andro ny Sabata, dia fitsaharantsika amin’ny asa. Mandritra ny enina andro, Andriamanitra dia mavitrika amin'ny asa fanamboarana zavaboary fa ny andro fahafito, nitsahatra tamin’ny asa nataony Izy. Dia nitso-drano sy nanamasina (izay midika hoe natokana) ny Sabata mba hanaovana azy masina Izy (Genesisy 2:2-3). Isaky ny Sabata, isika dia tokony hahatsiaro ny famoronana sy ny fomba nitondrany antsika nivoaka avy tany Egypta.
Ny alimanaka dia mifototra amin'ny masoandro izay antsoina hoe ny alimanaka ny masoandro. Ny alimanaka ny volana dia mifototra amin'ny volana izay antsoina hoe ny volan’ny alimanaka. Ireo Romanina niteny ny teny Latina, ary ‘‘Luna’’ midika hoe volan’ amin'ny teny latina. Ny alimanaka masin’Andriamanitra dia ny volan’ny alimanaka. Ny fotoana izay alain'ny volana amin'ny fihodinana ny tany dia tokony ho 29 ½ andro eo. Noho izany, ny volana sasany dia manana 29 andro ary ireo volana sasany koa dia manana 30 andro. Ny faharetan’ny volana matetika 30 andro (Genesisy 7:11, 8: 3-4; Nomery 20:29, 21:13, Deoteronomia 34: 8; Estera 4:11, Daniela 6:7-13).
Arakaraka ny fiodinan’ny volana amin’ny tany, dia toa samy hafa any an-danitra, satria ny sasany amin’ny ampahany ny volana ihany no hita taratra. Ny voaloham-bolana dia midika hoe ny volana miafina na misarontava. Noho izany, rehefa mijery eny amin'ny habakabaka, ny alin’ny voaloham-bolana iny, dia mety tsy hahita volana mihintsy isika, raha miaina ao an-tanàna. Fa raha miaina lavitr’ireo jiro ny tanàna ka tsara ireo fepetra, isika dia mety ho afaka ny hahita ny manodidina peratra any an-danitra. Izany dia toy ny baolina eo anoloan'ny baolina iray hafa izay somary lehibe ka ny manodidina azy ihany no hita.
Ireo alina manaraka ny voaloham-bolana, dia ho hitantsika ny ampahany kely ny mazava (na mitombo) izay lasa bebe kokoa isaky ny alina. Misy ireo anarana siantifika ho an'ny fiovana ny volana, fa isika dia hijery izany amin'ny fomba tena tsotra. Tsikelikely sy arakarak’ izay ny volana mitombo dia lasa miha-lehibe kokoa isaky ny alina, dia lasa feno volana 15 andro eo ho eo taorian'ny voaloham-bolana. Ny volana feno mitranga mandritra ny andro firavoravoan’ny mofo tsy misy masirasira sy ny Tabernakely. Ny volana feno mitovy amin’ny baolina mamirapiratra eny amin'ny lanitra. Rehefa avy feno, ny volana dia mihena tsikelikely ny habeny isan-kalina ary dia manjavona amin’ny farany intsony. Tokony ho 15 andro taorian'ny volana feno, izay vao manana voalohambolana hafa isika. Io tsingerina io dia mitohy tsy mitsahatra kanefa ny masoandro sy ny volana dia eny amin'ny lanitra.
Ny ankamaroan'ny taona dia manana volana roa ambin'ny folo (1Mpanjaka 4:7, 1Tantara 27:1-15). Ny volana dia nasina laharana mba ho azo antoka fa tsy hisy fikorontanana (Eksodosy 12:2 ; 13:4 ; 2Tantara 30:2 ; Nehemia 8:2).
Andriamanitra dia milaza amintsika fa misy vanin-potoana roa ihany isan-taona : ny fahavaratra sy ny ririnina (Gen. 8:22 sy ny Salamo 74:17). Rehefa tonga amin’ny sisin’ny Tany ny fahavaratra, ny ririnina avy amin'ny sisiny hafa ary ny mifamadibadika izany. Misy tsipika iray azo sary an-tsaina, antsoina hoe ekoatera, izay mizara ny Tany ho any avaratra sy atsimo. Rehefa ny masoandro hiampita ny ekoatera, ny andro sy ny alina dia mitovy ny halavan’ny fotoana. Izany no antsoina hoe ny équinoxe. Isika manomboka, avy eo, ny dingana miadana hankany amin'ny vanim-potoana hafa. Amin'ny lohataona, mitranga izany ny 21 Martsa eo ao amin'ny alimanaka romanina. Antsoina hoe ny équinoxe vernal satria ‘‘vernal’’ dia midika hoe "loharano". Amin'ny fararano, izany no équinoxe fararano ary dia avy izany manodidina ny 23 Septambra ao amin'ny alimanaka romanina.
Fantatsika fa tsy afaka manana Paska anakiroa isika ao anatin'ny taona anakiray. Fantatsika ny voalohany voaloham-bolan’ny taona dia ny volan’ny Abiba (Lohataon’Avaratra), antsoina koa hoe Nisan. Ity volana ity dia "ny salohim-bary maintso". Tany Palestina, ny vary hordea dia maitso sy nanomboka nameno mba ho masaka, tamin'izany fotoana izany. Ny voalohany ny voaloham-bolana amin'ny taona (ao amin'ny Ila Bolantany Avaratra) dia afaka mitranga alohan'ny équinoxe vernal (ny lohataona), fa ny andro voalohany amin'ny mofo tsy misy lalivay, ny andro faha-15 ny Abiba dia tsy afaka hiafara ny équinoxe. Raha toa ny sorona amin’ny 3ora hariva ny faha-14 andro amin’ny voalohan’ny volana afaran’ny équinoxe vernal, dia fantatsika fa tokony hanampiana ny faha-13 volana (antsoina hoe Adara II) ny taona.
Isaky ireo 19 taona, ny lalan’ny masoandro sy ny volana ary ny tany dia kely sisa tsy hampitovy azy tanteraka (manana fahasamihafana tokotokony 2 ora izy ireo). Matetika voalaza io tsingerina io ho toy ny tsingerina Metônika, avy amin’ny Grika Méton, fa efa ela ny fahalalany nanaraka azy. Nandritra ny fe-potoana 19 taona, misy fito taona izay tokony hanana volana faha-13 fanampiny mba ny hitazonana ny rafitra eo amin'ny mizana. Ireo Babylonianina dia mahatsapa an’izany tsingerina izany ary dia noraiketin’ireo ao amin'ny sorany miendri-pantsika (endrika ny zorony, ny telozoro tena mihidy tsara).
Toy isaky ny andro fahafito dia efa nohamasinina ary natokana ho masina, isaky ny fito taona ihany koa. Ny Taona ny Sabata (na taona fahafito) dia ny taon-pitsaharana ho an'ny olombelona sy ho an’ny tany. Mandritra ny taona fahafito, tsy misy famafazana mba hamela ny tany hiala sasatra sy haka aina. Ny olona rehetra izay ananantsika vola dia afaka amin'ny trosa amin’ny taona fahafito. Midika izany fa lazaintsika aminy fa tsy mandoa na inona na inona izy. Koa isaky ny fito taona ny Lalàn'Andriamanitra dia vakiana amin'ny olon-drehetra (Deot 15:3-10, Nehemia toko faha-8, Josoa. 8:30-35).
Hitantsika izany avy amin'ny famerenana amin'ny laoniny ny Lalàna amin'i Ezra sy Nehemia, rehefa nanomboka namaky ny lalàna tamin'ny andro voalohany ny voaloham-bola amin'ny volana fahafito, dia ny andro ny trompetra. Ary dia novakina manontolo mandra-pahatongan'ny andro faha-21 amin'ny volana fahafito, dia ny andro farany amin'ny andro firavoravoana fitoerana amin'ny trano rantsan-kazo.
Nehemia 8:1-2 Ary rehefa tonga volana fahafito, dia samy tany an-tanànany avy ny Zanak’Isiraely. Dia nivory tahaka ny olona iray izy rehetra ho eo an-kalalahana teo anoloan'ny vavahadin-drano; ary niteny tamin’ i Ezra mpanora-dalàna izy mba ho entiny ny bokin’ny lalàn'i Mosesy izay efa nandidian'i Jehovah ny Isiraely. 2 Dia nentin’ i Ezra mpisorona ny lalàna tamin’ny andro voalohany tamin’ny volana fahafito ho eo anatrehan’ny fiangonana, na lehilahy na vehivavy, mbamin’ izay rehetra efa mahahaino.
Eto isika dia mahita fa ny olon’Andriamanitra dia nankatò an’ireo baiko amin’ny taona fahafito ary voavaky ny Lalàn'Andriamanitra. Ny famakiana ny lalàna dia nondidian'i Andriamanitra, mba hahafahantsika rehetra handre sy hianatra hatahotra an'ny Tompo, Andriamanitsika, ary hitandrina an’izay rehetra tenin'ny lalàny (Deot. 31:12).
Ireo taona 1984, 1991, 1998 ary 2005 no taona sabatatika. Mitohy ny tsingerina sy ny taona 2012, 2019 ary 2026 dia toy ny taona sabatika.
Toy ny Pentekosta izany hoe manisa hatramin'ny 50, ary dia manana fito herinandro feno manomboka amin’ny andro hanevahevanareo ny amboara ho amin'ny andro Pentekosta, dia torak’izany koa ho an'ny taon-jobily. Manana sabata fito feno ny taona, izay mifandray amin'ny 49. Mandritra ny taona faha-49, amin’ny Andro Fanavotana, ny tandrok’ondrilahy iray na anjomara dia tsofina mba hanambarana ny Jobily taona. Ny tandroka dia midika fa tokony hanamasina ny fahadimam-polo taona isika sy hiantso ny fanafahana amin'ny tany ho an’ny mponina rehetra ao aminy (Lev. 25:10). Manomboka amin’ny fotoana izay itsofana ny tandroka ho famantarana ny taona Jobily, ny tany rehetra dia averina amin’izay tena tompony. Noho izany, dia tsy mamafy amin’ny tany na mijinja isika, fa afaka mihinana ny zavatra ny tany izay nivokariny manokana ihany (Lev. 25:11-12). Jereo ny fampianarana Ny Lalàna sy ny Didy Fahefatra (No. 256).
Tamin'ny taona ny Sabata, ny fitsaharana dia omena ny tany sy tsy mamafy amin’ny tany, torak’ izany ihany koa ny taona ny Jobily. Tahaka ny fomba izay namakiana ny Lalàn'Andriamanitra nandritra ny taona sabata, dia vakina ihany koa izany amin’ny taon-jobily. Andriamanitra dia manome antsika vokatra roa sosona isika mba hahafahantsika manana ny ampy hidirana amin'ny taona fahafito mandra-pamboly indray, mandritra ny taona voalohany ny tsingerina (Lev 25:21). Toy izany koa, ny amin’ny Jobily, Andriamanitra no hanome vokatra telo avo heny amin’ny faha-48 taona mba hahampy ny zavatra ilaintsika mandra-pahatongan'ny lohan-taona ny tsingeriny manaraka. Tokony tsaroantsika fa ny tany an'Andriamanitra, ary tsy azo amidy mandrakizay io. Dia miankina amintsika ny hampiasa azy io araka ny planiny (Lev 25:23). Ny rafitr’Andriamanitra dia rafitra ara-drariny sy tonga lafatra ho an'ny olona sy ny tany. Na dia manana trosa sy very vola be ny fianakaviana iray, ny Jobily dia manome azy fahafahana ny hiverina ho vaovao indray rehefa nianatra manitsy ny fahadisoany izy.
Ny filatsahan’ny Jobily dia amin'ireo taona 24 sy 74 AVM (alohan'ny vanim-potoana mahazatra) ary ny 27 sy 77 VM isaky ny taonjato. Ny farany amin’ny taona ny Jobily dia tamin’ny 1977. Ny Jobily manaraka, dia izay fahefa-polo Jobily avy amin’ny ministeran’ny Mesia, ho amin'ny Taona Masina 2027/8.
Tohizantsika ny fanarahana akaiky ny Drafitr’ireo fotoam-pivavahana voatendrin'Andriamanitra amin'ny alalan'ny fianarana bebe kokoa amin'ny alalan'ny fankatoavana Azy (Ohabolana 16:3).
Jereo ny fampianarana ny Alimanaka Masin'Andriamanitra [156].
❑