Christian Churches of God
No.
F040v
Komentaryo sa Mateo
Bahagi 5
(Edition 2.0
20220512-20220607)
Komentaryo sa
mga Kabanata 20-24.
Christian Churches of God
E-mail:
secretary@ccg.org
(Copyright
©
2022 Wade Cox)
(Tr. 2022)
This paper may be freely copied and distributed
provided it is copied in total with no
alterations or deletions. The publisher’s name
and address and the copyright notice must be
included.
No charge may be levied on recipients of
distributed copies.
Brief quotations may be embodied in
critical articles and reviews without breaching
copyright.
This paper is available from the World Wide Web
page:
http://logon.org and
http://ccg.org
Komentaryo sa Mateo Bahagi 5
[F040v]
Pagsasama-sama ng Ebanghelyo
hanggang sa puntong ito
Ipinapaliwanag ng Kabanata
20 ang Kaharian ng Langit, na tinatawag ding Kaharian ng Diyos,
at ginamit ang talinghaga ng mga manggagawa sa ubasan. Ang
Sahod ay pareho at ang bawat taong kinuha ay tinatrato sa
parehong paraan. Ang katotohanan ay ang kabayaran ng Kaharian ng
Langit ay Kaligtasan sa pamamagitan ng Tawag at
Predestinasyon (No. 296) ng Diyos. Ang Kaharian ng Langit ay ginagamit
upang ipakita na ang Diyos sa Langit ang nagtakda ng plano at
nagpataw nito sa Lupa, at ang Diyos ay kumikilos dito sa
pamamagitan ni Jesucristo upang ipatupad ang yugtong ito.
Ang Plano ng Diyos
Gaya ng nakita natin sa Mga
Awit, ang Plano ng Diyos ay likhain ang sangkatauhan at ihayag
siya sa pag-iral at unti-unting tawagin ang mga pinili sa
pamamagitan ng Omniscience at Pagtalaga ng Diyos. Ang kanilang
layunin ay maging
Elohim (No. 001) o mga diyos, bilang mga Anak ng Diyos (Awit
82:6), tulad ng sinabi rin sa atin ni Cristo sa Juan 10:34-36 at
hindi masisira ang Kasulatan (tingnan din ang
Ang Layunin ng Paglikha at ang Sakripisyo ni
Jesucristo (No. 160)). Ipinaliwanag ni Pablo ang pagkakasunod-sunod
sa Roma 8:28-30 (F045ii). Ang balangkas ay nakapaloob sa
tekstong ang Plano ng Kaligtasan (No. 001A). Ang buong pagkakasunud-sunod ay binalangkas
sa mga teksto ng Bibliya. Pinayagan niya ang
Problema ng Kasamaan (No. 118) upang subukin ang sangkatauhan laban sa mga
Teksto ng Bibliya na nakatayo sa lahat ng panahon, kasama ang Kautusan ng Diyos (L1) na nagmumula sa Kanyang Kalikasan at sa gayon
ay Hindi Nababago. Ang pagkakasunud-sunod ay detalyado sa mga
sumusunod na teksto.
Pamamahala ng mga Hari: Bahagi I: Saul (No. 282A)
Pamamahala ng mga Hari Bahagi II: David (No. 282B)
Pamamahala ng mga Hari Bahagi III: Solomon at ang Susi ni David (No.
282C)
Pamamahala ng mga
Hari Bahagi IIIB: Ang Tao bilang Templo ng Diyos (No. 282D)
Ang Diyos ay nakipagtipan sa
sangkatauhan mula sa mga Patriyarka at iyon ay nakasentro sa
kasunduan na sila ay paglilingkuran Siya at susundin ang Kanyang
Kautusan (Kautusan ng Diyos (L1)) at Siya ang kanilang Diyos at poprotektahan
at pagpapalain sila (Tipan ng Diyos (No. 152) at Una at Ikalawang Pahayag ng Tipan (No. 096B)). Hindi inalis ni Cristo ang Kautusan ng
Diyos bagkus ay tinupad ito at ang Kautusan ay nananatili pa rin
hanggang sa mawala ang langit at lupa; at tingnan din Pagkakaiba ng Kautusan (No. 096).
Ang mga Antinomians ay hindi
mga Cristiyano at haharap sa muling pagsasanay sa
Ikalawang Pagkabuhay na Mag-uli (143B) kasama ang mga Pagano at ang Misteryo at Kultong
Araw.
Nakaraang sistema
Hanggang sa ikatlong yugto
gaya ng ipinaliwanag sa Pamamahala ng mga Hari Bahagi III: Solomon at ang
Susi ni David (No. 282C) ang Banal na Espiritu (No. 117) ay makukuha lamang sa pamamagitan ng malinaw
na direksyon sa pamamagitan ng mga Patriyarka at Propeta. Ang
mga tao ay nagkaroon lamang, at mayroong, iisang Nephesh,
na isang anyo ng
Kaluluwa (No. 092) iyon ay hindi imortal at bumabalik sa Diyos
sa pagkamatay ng tao, gaya ng alam natin sa Eclesiastes 12:7.
Ang mga patay ay nakahiga sa libingan at walang alam. Wala
silang pupuntahan. Ang layunin ng Nephesh ay bigyan ang mga tao
ng buhay at pahintulutan ang Banal na Espiritu na magbigkis
dito, upang ang Diyos ay maging lahat sa lahat (Eph. 3:1-21)
Kung ang isang tao ay magkasala ang Banal na Espiritu ay
humihiwalay at dahan-dahang umaalis sa Tao na nagkakasala. Ito
ay kung ano ang nakasaad bilang Walang kapatawarang Kasalanan
(Mat. 12:31-32; Luc. 12:10) bilang ang Banal na Espiritu ay
hindi maaaring panatilihin kapag ang indibidwal ay nagkakasala
laban sa Espiritu. Ang mga hinirang ay hindi maaaring mapanatili
ang Banal na Espiritu sa Kasalanan. Para sa kadahilanang iyon
ang Ikalawang Sakramento ng Iglesia, ang Hapunan ng Panginoon ay
ibinigay upang mabayaran ang mga kasalanan na nagaganap bawat
taon at pinatawad sa Paskuwa bawat taon sa gabi simula nang si
Cristo ay ipinagkanulo at pinatay noong 14 Abib (Hapunan ng Panginoon No. 103, 103A, B, C) at Mga Sakramento ng Iglesia (No. 150)). Ang sakramento na ito ay walang kinalaman
sa tinatawag na "Komunyon" sa Araw ng Araw ng mga Kulto ng Araw
at Misteryo. Kaya’t makakamit lamang ng Tao ang Buhay na Walang Hanggan (No. 133) sa pamamagitan ng direktang pag-asa sa walang
hanggang Omniscience at Omnipotence ng Diyos (cf. B5 2.1.1) sa pamamagitan ng Pagkabuhay na Mag-uli
(tingnan. No. 143, 143A at 143B). Ito ay higit na tatalakayin mamaya sa mga teksto
sa Hapunan ng Panginoon.
Ang Kaharian ng Langit na
inihayag ni Cristo sa yugtong ito ay upang payagan ang mga tao
na humiling ng pagsama sa kaharian at maging bahagi ng mga
hinirang at potensyal na mga anak ng Diyos. Tinukoy ni Cristo
ang talinghaga ng Buto ng Mustasa (Mat. 13:31-32; 17:20;
Mc.4:30-32; Luc. 3:18-19; 17:6). Ang simbolismo ay kumakatawan
sa
Banal na Espiritu (No. 117) na ibinibigay sa indibidwal at gumagawa
kasama nila hanggang sa kanilang binyag at pagkatapos ay
inilagay sa kanila sa binyag at ang Pagpapatong ng mga Kamay
para sa Banal na Espiritu (na siyang pangalawang elemento ng
Binyag). Ang Espiritu pagkatapos ay nagbubuklod sa Nephesh at
lumalago kasama ng tao upang ang Banal na Espiritu ay maging
isang makapangyarihang puwersa sa indibidwal bilang isang
nagbibigay-kakayahang kapangyarihan. Ito ay nagpapahintulot sa
tao na maging Ipanganak na Muli (No. 172). Si Cristo ay gumagamit ng iba pang mga
halimbawa ng Kaharian tulad ng Sampung Birhen at ang talinghaga
ng mga Talento at ang Tupa at ang mga Kambing sa Kabanata 25.
Sa pamamagitan ng Banal na Espiritu (117) sa indibidwal na nagpapahintulot sa kanila na
maging Consubstantial sa Ama (No. 081) at sa gayon ay makamit ang katayuang elohim
gaya ng lahat ng mga
Anak ng Diyos at Elohim (Paano Naging Pamilya ang Diyos (No. 187)).
Tinutulan ng mga Demonyo ang
Paglikha ng tao upang maging elohim na nagresulta sa Pagbagsak
ng Ikatlo ng Hukbo. Kaya sinubukan nilang sirain ang Plano ng
Diyos at patunayan na hindi karapat-dapat ang Sangkatauhan. Ang
mga Demonyo sa ilalim ni Satanas ay nagsinungaling sa Adamikong
Paglikha at nagbigay sa kanila ng kasinungalingan na hindi sila
tiyak mamamatay (cf. Doktrina ng Orihinal na Kasalanan Bahagi I: Ang
Halamanan ng Eden (No. 246); tingnan din Doktrina ng Orihinal na Kasalanan Bahagi II: Ang Mga
Henerasyon ni Adan (No. 248)). Inimbento ng mga demonyo ang huwad na doktrina at
tahasang kasinungalingan, na ang sangkatauhan ay may Kaluluwa na
Walang Kamatayan at sa gayon ay hindi umaasa sa Diyos para sa
buhay na walang hanggan. Pagkatapos ay naimbento nila ang
kasinungalingan na ang Espiritu ay hindi maaaring mamatay at
samakatuwid ang mga demonyo ay walang kamatayan(cf. Paghuhukom ng mga Demonyo (No. 080)). Kaya naman ang komento ni Cristo ay si
Satanas ay sinungaling mula pa sa simula (Jn. 8:44). Ang
kasinungalingan na ito ay sinabi sa mga sinaunang tao at nabuo
sa mga Ehipsiyo at Asiryano at sa mga sumasamba kay Baal ng
Triune na Diyos sa Gitnang Silangan, at sa Roma at sa mga
Griyego, at sa Asya (Ang Doktrinang Socratic ng Kaluluwa (B6) at tulad din ng ipinaliwanag sa
Mistisismo
(B7)). Ang doktrinang ito ay
hindi pumasok sa Cristiyanismo hanggang sa pinagtibay ito ng mga
Romano mula sa mga doktrina ng mga sumasamba kay Baal ng diyos
na si Attis sa Roma (tingnan din Pagbuo ng Modelong Neo Platonist (No. 017)). Pagsapit ng Ikaapat na Siglo ang mga
Saserdote ng Attis doon ay nagrereklamo na ninakaw ng mga
Cristiyano ang lahat ng kanilang mga doktrina at ganoon pa rin
ngayon ngunit ang kulto ay napasok na sa Cristiyanismo,
sumusunod sa mga doktrina nito (cf. din Ang Pinagmulan ng Pasko at Mahal na Araw (No.
235); Ang Krus: Ang Pinagmulan at Kahalagahan Nito
(No. 039)).
Upang biguin ang pag-aampon
ng mga tao sa pamilya ng Diyos, ang mga demonyo ay nag-imbento
din ng mga doktrina ng Pagbibinyag sa Sanggol (cf. Pagsisisi at Pagbibinyag (No. 052)) sa pamamagitan ng isang huwad na sistema ng
relihiyon at kaya ang Banal na Espiritu ay hindi kailanman
naipagkaloob sa mga indibidwal sa pamamagitan ng prosesong iyon.
Ang Pagbibinyag sa Sanggol na may kasalanan ng Maling Kalendaryo
at paglabag sa Kautusan ng Diyos (L1) ay tinanggihan ang kaligtasan sa pamamagitan
ng Unang Pagkabuhay na Mag-uli (No. 143A) sa hindi mabilang na bilyon-bilyon at pinilit
silang pumasok sa Ikalawang Pagkabuhay na Mag-uli (No. 143B) sa pagtatapos ng Milenyo. Pinahintulutan ng
Diyos ang lahat ng ito sa loob ng Kanyang Omnipotence,
Omniscience at Kanyang Predestinasyon (No. 296).
Mateo Kabanata 20-24 (TLAB)
Kabanata 20
1"Sapagka't ang kaharian ng langit ay tulad sa
isang tao na puno ng sangbahayan, na lumabas pagkaumagang-umaga,
upang umupa ng manggagawa sa kaniyang ubasan. 2At
nang makipagkasundo na siya sa mga manggagawa sa isang denario
sa bawa't araw, ay isinugo niya sila sa kaniyang ubasan. 3At
siya'y lumabas nang malapit na ang ikatlong oras, at nakita ang
mga iba sa pamilihan na nangakatayong walang ginagawa; 4At
sinabi niya sa kanila, Magsiparoon din naman kayo sa ubasan, at
bibigyan ko kayo ng nasa katuwiran. At nagsiyaon ng kanilang
lakad sa ubasan. 5Lumabas siyang muli nang malapit na
ang mga oras na ikaanim at ikasiyam, at gayon din ang ginawa.
6At lumabas siya nang malapit na ang ikalabingisang
oras at nakasumpong siya ng mga iba na nangakatayo; at sinabi
niya sa kanila, Bakit kayo'y nangakatayo rito sa buong maghapon
na walang ginagawa?
7At sinabi nila sa kaniya, Sapagka't sinoma'y walang umupa sa amin. Sinabi
niya sa kanila, Magsiparito din naman kayo sa ubasan. 8At
nang dumating ang hapon, sinabi ng panginoon ng ubasan sa
kaniyang katiwala, Tawagin mo ang mga manggagawa, at bayaran mo
sila ng kaupahan sa kanila, na mula sa mga huli hanggang sa mga
una. 9At paglapit ng mga inupahan nang malapit na ang
ikalabingisang oras ay tumanggap bawa't tao ng isang denario.
10At nang magsilapit ang mga nauna, ang isip nila'y
magsisitanggap sila ng higit; at sila'y nagsitanggap din bawa't
tao ng isang denario. 11At nang kanilang tanggapin ay
nangagbulongbulong laban sa puno ng sangbahayan, 12Na
nangagsasabi, Isa lamang oras ang ginugol nitong mga huli,
sila'y ipinantay mo sa amin, na aming binata ang hirap sa
maghapon at ang init na nakasusunog. 13Datapuwa't
siya'y sumagot at sinabi sa isa sa kanila, Kaibigan, hindi kita
iniiring: hindi baga nakipagkayari ka sa akin sa isang denario?
14Kunin mo ang ganang iyo, at humayo ka sa iyong
lakad; ibig kong bigyan itong huli, nang gaya rin sa iyo.
15Hindi baga matuwid sa aking gawin ang ibig ko sa aking
pag-aari? o masama ang mata mo, sapagka't ako'y mabuti?
16Kaya't ang mga una'y
mangahuhuli, at ang mga huli ay mangauuna. 17Samantalang
umaahon si Jesus, ay bukod niyang isinama ang labingdalawang
alagad, at sa daa'y sinabi niya sa kanila, 18Narito,
nagsisiahon tayo sa Jerusalem; at ibibigay ang Anak ng tao sa
mga pangulong saserdote at sa mga eskriba; at kanilang
hahatulang siya'y patayin, 19At ibibigay siya sa mga
Gentil upang siya'y kanilang alimurahin, at hampasin, at ipako
sa krus: at sa ikatlong araw siya'y ibabangon. 20Nang
magkagayo'y lumapit sa kaniya ang ina ng mga anak na lalake ni
Zebedeo, na kasama ang kaniyang mga anak na lalake na siya'y
sinamba, at may hinihinging isang bagay sa kaniya. 21At
sinabi niya sa kaniya, Ano ang ibig mo? Sinabi niya sa kaniya,
Ipagutos mo na itong aking dalawang anak ay magsiupo, ang isa sa
iyong kanan, at ang isa sa iyong kaliwa, sa iyong kaharian.
22Nguni't sumagot si Jesus at sinabi, Hindi ninyo
nalalaman ang inyong hinihingi. Mangyayari bagang inuman ninyo
ang sarong malapit nang aking iinuman? Sa kaniya'y sinabi nila,
Mangyayari. 23Sinabi niya sa kanila, Katotohanang
iinuman ninyo ang aking saro: datapuwa't ang maupo sa aking
kanan, at sa aking kaliwa, ay hindi sa akin ang pagbibigay;
datapuwa't yaon ay para sa kanila na mga pinaghandaan ng aking
Ama. 24At nang marinig ito ng sangpu, ay nangagalit
laban sa dalawang magkapatid. 25Datapuwa't sila'y
pinalapit ni Jesus sa kaniya, at sinabi, Nalaman ninyo na ang
mga pinuno ng mga Gentil ay nangapapapanginoon sa kanila, at ang
kanilang mga dakila ay nagsisigamit ng kapamahalaan sa kanila.
26Sa inyo'y hindi magkakagayon: kundi ang sinomang
magibig na dumakila sa inyo ay magiging lingkod ninyo; 27At
sinomang magibig na maging una sa inyo ay magiging alipin ninyo:
28Gayon din naman ang Anak ng tao ay hindi naparito
upang paglingkuran, kundi upang maglingkod, at ibigay ang
kaniyang buhay na pangtubos sa marami. 29At nang
sila'y magsialis sa Jerico, ay sumunod sa kaniya ang lubhang
maraming tao. 30At narito, ang dalawang lalaking
bulag na nangakaupo sa tabi ng daan, pagkarinig nilang nagdaraan
si Jesus, ay nangagsisigaw, na nagsisipagsabi, Panginoon,
mahabag ka sa amin, ikaw na Anak ni David. 31At
pinagwikaan sila ng karamihan, upang sila'y magsitahimik:
datapuwa't sila'y lalong nangagsisigaw, na nagsisipagsabi,
Panginoon, mahabag ka sa amin, ikaw na Anak ni David. 32At
tumigil si Jesus, at sila'y tinawag, at sinabi, Ano ang ibig
ninyong gawin ko sa inyo?
33Sinabi
nila sa kaniya, Panginoon, na mangadilat ang mga mata namin.
34At si Jesus, sa pagkahabag, ay hinipo ang kanilang
mga mata, at pagdaka'y nagsitanggap sila ng kanilang paningin;
at nagsisunod sa kaniya.
Layunin ng Kabanata 20
Mga Manggagawa sa Ubasan
Mga Oras: Maaga= pagkatapos
ng Huling Pagmamasid: tinatayang.
6 AM,
v. 3. ikatlong oras =9AM. v. 5 6th Hour = 12.00, 9th hour
= 3 PM. v. 6 11th hour = 5PM.
v. 8 (Lev. 19:13; Dt. 24:14-15)
v. 9 Denarius – Umiiral ang mas maliliit na
barya at kaya ang pagbabayad ay maaaring ginawa sa isang
oras-oras na batayan. Ang layunin ay upang ilantad ang
katotohanan na ang pagbabayad ay pareho, kahit kailan nagsimula
ang gawain, dahil ang gantimpala ay pareho, na kaligtasan sa
kaharian ng Diyos.
v. 15 Sinasabi ng may-ari na tinatrato niya ang mga
tao sa ilalim ng iba't ibang kontrata. Gayunpaman, marami ang
nabigo na matanto na ang pagbabayad ay hindi sa pera kundi sa
Kaligtasan sa kaharian ng Diyos.
v. 16 Ang sabi ng Griyego: Masama ba ang mata mo
dahil ako ay mabuti.
Inihula ni Jesus ang kanyang
kamatayan sa ikatlong pagkakataon.
vv. 17-19 sumangguni din sa Marcos 10:32-34; Lucas 18:31-34.
Ikumpara 16:21; 17:22
vv. 20-28 Humingi ng karangalan sina Santiago at Juan sa
pamamagitan ng kanilang ina: Mar. 10:35-45; Luc. 22:24-27. v.
22 Tasa tingnan ang Luc. 22:42n. v. 23 Gawa 12:2;
Apoc. 1:9; Mat. 13:11; v. 26 tingnan ang Mar. 9:35; v. 28 26:39;
1Tim.
2:5-6; Jn. 13:15-16; Tit.
2:14; 1Ped. 1:18). Ang pag-iisip ay tila batay sa Isa. 53.
Ang lahat ng mga propesiya
ay nagpahiwatig na ang Mesiyas ay dapat magdusa at mamatay para
sa mga kasalanan ng Israel, at maging ang Mataas na Saserdoteng
si Caifas ay naunawaan ang katotohanang iyon, at ipinahayag ito
sa publiko (Jn. 11:49-51).
Jesus heals two blind men.
vv. 29-34 sumangguni din sa Marcos 10:46-52; Lucas 18:35-43.
Hindi tumugon si Jesus sa Mesyanikong titulong Anak ni David (v.
30) kundi sa sigaw ng pangangailangan (v. 34) ihambing 15:22-28.
Kabanata 21
1At
nang malapit na sila sa Jerusalem, at magsidating sa Betfage, sa
bundok ng mga Olivo, ay nagsugo nga si Jesus ng dalawang alagad,
2Na sinasabi sa kanila, Magsiparoon kayo sa nayong
nasa tapat ninyo, at pagdaka'y masusumpungan ninyo ang isang
nakatali na babaing asno, na may kasamang isang batang asno:
kalagin ninyo, at dalhin ninyo sa akin.
3At kung ang sinoman ay magsabi ng anoman sa
inyo, ay sasabihin ninyo, Kinakailangan sila ng Panginoon; at
pagdaka'y kaniyang ipadadala sila. 4Nangyari nga ito,
upang matupad ang sinalita sa pamamagitan ng propeta, na
nagsasabi, 5Sabihin ninyo sa anak na babae ng Sion:
Narito, ang Hari mo'y pumaparito sa iyo, Na maamo, at nakasakay
sa isang asno, At sa isang batang asno na anak ng babaing asno.
6At nagsiparoon ang mga alagad, at ginawa ang ayon sa
ipinagutos ni Jesus sa kanila, 7At kanilang dinala
ang babaing asno, at ang batang asno, at inilagay nila sa ibabaw
ng mga ito ang kanilang mga damit; at dito siya'y sumakay.
8At inilalatag sa daan ng kalakhang bahagi ng karamihan
ang kanilang mga damit; at ang mga iba'y nagsiputol ng mga sanga
ng mga punong kahoy, at inilalatag sa daan. 9At ang
mga karamihang nangasa unahan niya, at ang nagsisunod, ay
nagsisigawan, na nagsisipagsabi, Hosana sa Anak ni David:
Mapalad ang pumaparito sa pangalan ng Panginoon: Hosana sa
kataastaasan. 10At nang pumasok si Jesus sa
Jerusalem, ay nagkagulo ang buong bayan, na nagsasabi, Sino kaya
ito? 11At sinabi ng mga karamihan, Ito'y ang propeta,
Jesus, na taga Nazaret ng Galilea. 12At pumasok si
Jesus sa templo ng Dios, at itinaboy niya ang lahat na
nangagbibili at nangamimili sa templo, at ginulo niya ang mga
dulang ng mga mamamalit ng salapi, at ang mga upuan ng mga
nagbibili ng mga kalapati; 13At sinabi niya sa
kanila, Nasusulat, Ang aking bahay ay tatawaging
bahay-panalanginan, datapuwa't ginagawa ninyong yungib ng mga
tulisan. 14At nagsilapit sa kaniya sa templo ang mga
bulag at mga pilay, at sila'y kaniyang pinagaling. 15Datapuwa't
nang makita ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba ang mga
katakatakang bagay na kaniyang ginawa, at ang mga batang
nagsisigawan sa templo at nangagsasabi, Hosana sa Anak ni David;
ay nangagalit sila, 16At sinabi nila sa kaniya,
Naririnig mo baga ang sinasabi ng mga ito? At sinabi sa kanila
ni Jesus, Oo: kailan man baga'y hindi ninyo nabasa, Mula sa
bibig ng mga sanggol at ng mga sumususo ay iyong nilubos ang
pagpupuri? 17At sila'y kaniyang iniwan, at pumaroon
sa labas ng bayan sa Betania, at nakipanuluyan doon. 18Pagka
umaga nga nang siya'y bumabalik sa bayan, nagutom siya. 19At
pagkakita sa isang puno ng igos sa tabi ng daan, ay kaniyang
nilapitan, at walang nasumpungang anoman doon, kundi mga dahon
lamang; at sinabi niya rito, Mula ngayo'y huwag kang magbunga
kailan man. At pagdaka'y natuyo ang puno ng igos. 20At
nang makita ito ng mga alagad, ay nangagtaka sila, na
nangagsasabi, Ano't pagdaka'y natuyo ang puno ng igos? 21At
sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, Katotohanang sinasabi ko
sa inyo, Kung kayo'y may pananampalataya, at di
mangagaalinlangan, hindi lamang mangagagawa ninyo ang nangyari
sa puno ng igos, kundi maging sabihin ninyo sa bundok na ito,
mapataas ka, at mapasugba ka sa dagat, ay mangyayari. 22At
lahat ng mga bagay na inyong hihingin sa panalangin, na may
pananampalataya, ay inyong tatanggapin. 23At pagpasok
niya sa templo, ay nagsilapit sa kaniya ang mga pangulong
saserdote at ang matatanda sa bayan, samantalang siya'y
nagtuturo, at nangagsabi, Sa anong kapamahalaan ginagawa mo ang
mga bagay na ito? at sino ang sa iyo'y nagbigay ng kapamahalaang
ito? 24At sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi,
Tatanungin ko rin naman kayo ng isang tanong, na kung inyong
sasabihin sa akin, ay sasabihin ko naman sa inyo kung sa anong
kapamahalaan ginagawa ko ang mga bagay na ito. 25Ang
bautismo ni Juan, saan baga nagmula? sa langit o sa mga tao? At
kanilang pinagkatuwiranan sa kanilang sarili, na nangagsasabi,
Kung sabihin natin, Sa langit; sasabihin niya sa atin, Bakit nga
hindi ninyo siya pinaniwalaan? 26Datapuwa't kung
sasabihin, Sa mga tao; nangatatakot tayo sa karamihan; sapagka't
kinikilala ng lahat na propeta si Juan. 27At sila'y
nagsisagot kay Jesus, at sinabi, Hindi namin nalalaman. Kaniyang
sinabi naman sa kanila, Hindi ko rin naman sasabihin sa inyo
kung sa anong kapamahalaan ginagawa ko ang mga bagay na ito.
28Datapuwa't ano sa akala ninyo? Isang taong may
dalawang anak; at lumapit siya sa una, at sinabi, Anak, pumaroon
at gumawa ka ngayon sa ubasan. 29At sinagot niya at
sinabi, Ayaw ko: datapuwa't nagsisi siya pagkatapos, at
naparoon. 30At siya'y lumapit sa ikalawa, at gayon
din ang sinabi. At sumagot siya at sinabi, Ginoo, ako'y
paroroon: at hindi naparoon. 31Alin baga sa dalawa
ang gumanap ng kalooban ng kaniyang ama? Sinabi nila, Ang una.
Sinabi sa kanila ni Jesus, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na
ang mga maniningil ng buwis at ang mga patutot ay nangauuna sa
inyo ng pagpasok sa kaharian ng Dios. 32Sapagka't
naparito si Juan sa inyo sa daan ng katuwiran, at hindi ninyo
siya pinaniwalaan; datapuwa't pinaniwalaan siya ng mga
maniningil ng buwis at ng mga patutot: at kayo, sa pagkakita
ninyo nito, ay hindi man kayo nangagsisi pagkatapos, upang
kayo'y magsipaniwala sa kaniya. 33Pakinggan ninyo ang
isa pang talinghaga: May isang tao, na puno ng sangbahayan, na
nagtanim ng isang ubasan, at binakuran niya ng mga buhay na
punong kahoy sa palibot, at humukay roon ng isang pisaan ng
ubas, at nagtayo ng isang bantayan, at ipinagkatiwala yaon sa
mga magsasaka, at napasa ibang lupain. 34At nang
malapit na ang panahon ng pamumunga, ay sinugo ang kaniyang mga
alipin sa mga magsasaka, upang tanggapin ang kaniyang bunga.
35At pinaghawakan ng mga magsasaka ang kaniyang mga
alipin, at hinampas nila ang isa, at ang isa'y pinatay, at ang
isa'y binato. 36Muling sinugo niya ang ibang mga
alipin, na mahigit pa sa nangauna; at ginawa rin sa kanila ang
gayon ding paraan. 37Datapuwa't pagkatapos ay sinugo
niya sa kanila ang kaniyang anak na lalake, na nagsasabi,
Igagalang nila ang aking anak. 38Datapuwa't nang
makita ng mga magsasaka ang anak, ay nangagusapan sila, Ito ang
tagapagmana; halikayo, siya'y ating patayin, at kunin natin ang
kaniyang mana. 39At siya'y hinawakan nila, at
itinaboy siya sa ubasan, at pinatay siya. 40Pagdating
nga ng panginoon ng ubasan, ano kaya ang gagawin sa mga
magsasakang yaon? 41Sinabi nila sa kaniya, Pupuksaing
walang awa ang mga tampalasang yaon, at ibibigay ang ubasan sa
mga ibang magsasaka, na sa kaniya'y mangagbibigay ng mga bunga
sa kanilang kapanahunan. 42Sinabi sa kanila ni Jesus,
Kailan man baga'y hindi ninyo nabasa sa mga kasulatan, Ang
batong itinakuwil ng nangagtatayo ng gusali, Ang siya ring
ginawang pangulo sa panulok; Ito'y mula sa Panginoon, At ito'y
kagilagilalas sa harap ng ating mga mata? 43Kaya nga
sinasabi ko sa inyo, Aalisin sa inyo ang kaharian ng Dios, at
ibibigay sa isang bansang nagkakabunga. 44At ang
mahulog sa ibabaw ng batong ito ay madudurog: datapuwa't
sinomang kaniyang malagpakan, ay pangangalating gaya ng alabok.
45At nang marinig ng mga pangulong saserdote at ng
mga Fariseo ang kaniyang mga talinghaga, ay kanilang napaghalata
na sila ang kaniyang pinagsasalitaan. 46At nang
sila'y nagsisihanap ng paraang siya'y mahuli, ay nangatakot sila
sa karamihan, sapagka't ipinalalagay nito na siya'y propeta
[Talababa: q Idinagdag ng ibang mga
sinaunang awtoridad ang versikulo 44, “At ang mahulog sa
ibabaw ng batong ito ay madudurog: datapuwa't sinomang kaniyang
malagpakan, ay pangangalating gaya ng alabok.”]
Layunin ng Kabanata 21
21:1- 27:66 Ang huling Linggo (Mar. 11:1-15:47)
Ang Tagumpay na Pagpasok: Kinakailangan sa propesiya
vv. 21:1-9
sumangguni din sa Marcos 11:1-10; Lucas 19:28-38;
Juan 12:12-18.
v. 1 tingnan ang Mar. 11:1 n.
v. 5 Isa. 62:11; Sabi ni Zac. 9:9
Ang Hebreong teksto ng
talatang 7 ay tumutukoy hindi sa dalawang hayop kundi sa isa na
waring mula sa isang hindi pagkakaunawaan sa Hebreong patula na
teksto sa Zac. 9:9, kung saan ang Griyego ay isang salin.
v. 8 Tanda ng karangalan (2 Hari 9:13) v. 9
Awit. 118:26 – Hosanna – Sa simula ito ay isang Hebreong
panawagan sa Diyos na nangangahulugang O iligtas; kalaunan ay
naging sigaw ng masayang pagbubunyi.
v. 11
Ang pagkakakilanlan ay nagpapakita ng hindi
nagbabagong saloobin kay Jesus. Ang kanyang talinghaga (tingnan
ang Mar. 11:1n.) ay nakikita/naririnig at hindi naiintindihan
(Jn. 6:14; 7:40; Gawa 3:22; Mar. 6:15; Luc. 13:33).
Nililinis ni Jesus ang
Templo:
Versikulo 12-17 tingnan din ang Marcos 11:11, 15-19; Lucas
19:45-48; Jn. 2:13-17
v. 12 Ang mga hayop na ipinagbibili ay
katanggap-tanggap para sa paghahain; ang mga nagpapalit ng pera
ay nagpapalit ng mga baryang Gentil sa pera ng mga Judio na
maaaring maayos na maiharap sa Templo (cf. Ex. 30:13; Lev.
1:14);
v. 13 Isa. 56:7; Jer. 7:11; v. 15 Luc. 19:39; Mat.
21:9; hosana tingnan ang v. 9 n. v. 16 Awit. 8:2 (Gk)
Pansinin ang Kahalagahan sa
Paglilinis ng Templo bilang bahagi ng proseso ng Pagpapakabanal
mula sa Bagong Buwan ng Bagong Taon sa Abib (Pagpapakabanal ng Templo ng Diyos (No. 241)) hanggang sa Pag aayuno ng 7 Abib para sa
Pagpapakabanal para sa Simple at Nagkakamali
(No. 291) (NB
ang Annex, para sa pagsasagawa kasama ni Cristo at ng mga
Apostol, at ng Sinaunang Iglesia). Tingnan
din Paglilinis ng Templo (No. 241B).
Sinumpa ni Jesus ang Puno ng
Igos
vv. 18-22 Marcos 11:12-14, 20-24.
Pagsumpa sa Puno ng Igos (No. 090).
Ang talinghaga ay
sumasalamin sa kawalan ng pagtanggap sa lahat ng aspeto ng
Kaharian ng Diyos upang magbunga ng mabuting bunga. Yaong mga
hindi ay nawasak at ito ay sumasalamin sa huling resulta ng
paglikha sa katapusan ng Ikalawang Pagkabuhay na Mag-uli bago
ang sangkatauhan ay nagpapatuloy sa
Buhay na Walang hanggan (No. 133). Walang sinuman ang pinahihintulutang
manatiling hindi produktibo at hiwalay sa Katawan ni Cristo.
Hinamon ang Awtoridad ni
Jesus
vv. 23-27 tingnan din ang Marcos 11:27-33; Lucas
20:1-8; Si Jn. 2:18-22. v. 26 11:9; 14:5; Luc. 1:76;
v. 27 Tumanggi si Cristo na sumagot dahil ayaw
makinig ng kanyang mga tagapakinig.
vv. 28-32 20:1; 21:33; Luc. 15:11-32
v. 32 Luc. 7:29-30. Ang Daan ng Katuwiran ay
humantong sa pakikipagkasundo sa Diyos sa pamamagitan ng
pananampalataya.
Ang Talinghaga ng mga
Nangungupahan sa ubasan
vv. 23-46 Marcos12:1-12; Lucas 20:9-18;
v. 33 ihambing ang Isa. 1-7 na bumubuo sa
pinagmulan ng talinghaga.
v. 34 22:3
v. 41 8:11; Gawa 13:46; 18:6; 28:28
v. 42 Sang-ayon si Cristo sa sagot sa v. 41 at
sinipi ang Awit. 118:22-23 upang suportahan ang kanyang
pagtuturo (Gawa 4:11; 1Ped. 2:7).
Kabanata 22
1At sumagot si Jesus at muling pinagsalitaan
sila sa mga talinghaga, na sinasabi, 2Tulad ang
kaharian ng langit sa isang hari na naghanda ng piging ng
kasalan ng kaniyang anak na lalake, 3At sinugo ang
kaniyang mga alipin upang tawagin ang mga inanyayahan sa piging
ng kasalan: at sila'y ayaw magsidalo. 4Muling nagsugo
siya sa ibang mga alipin, na sinasabi, Sabihin ninyo sa mga
inanyayahan, Narito, inihanda ko na ang aking piging; pinatay ko
ang aking mga baka at mga hayop na matataba, at ang lahat ng mga
bagay ay nahahanda na: magsiparito kayo sa piging ng kasalan.
5Datapuwa't hindi nila pinansin, at sila'y nagsiyaon
sa kanilang lakad, ang isa'y sa kaniyang sariling bukid, ang
isa'y sa kaniyang mga kalakal; 6At hinawakan ng mga
iba ang kaniyang mga alipin, at sila'y dinuwahagi, at
pinagpapatay. 7Datapuwa't ang hari ay nagalit; at
sinugo ang kaniyang mga hukbo, at pinuksa ang mga mamamataytaong
yaon, at sinunog ang kanilang bayan. 8Nang
magkagayo'y sinabi niya sa kaniyang mga alipin, Nahahanda ang
kasalan, nguni't hindi karapatdapat ang mga inanyayahan. 9Magsiparoon
nga kayo sa mga likuang lansangan, at anyayahan ninyo sa piging
ng kasalan ang lahat ninyong mangasumpungan. 10At
nagsilabas ang mga aliping yaon sa mga lansangan, at kanilang
tinipon ang lahat nilang nangasumpungan, masasama at mabubuti:
at napuno ng mga panauhin ang kasalan. 11Datapuwa't
pagpasok ng hari upang tingnan ang mga panauhin, ay doo'y nakita
niya ang isang tao na hindi nararamtan ng damit-kasalan: 12At
sinabi niya sa kaniya, Kaibigan, ano't pumasok ka rito na walang
damit-kasalan? At siya'y naumid. 13Nang magkagayo'y
sinabi ng hari sa mga naglilingkod, Gapusin ninyo ang mga paa at
mga kamay niya, at itapon ninyo siya sa kadiliman sa labas;
diyan na nga ang pagtangis at ang pagngangalit ng mga ngipin.
14Sapagka't marami ang mga tinawag, datapuwa't
kakaunti ang mga nahirang. 15Nang magkagayo'y
nagsialis ang mga Fariseo, at nangagsanggunian sila kung paano
kayang mahuhuli nila siya sa kaniyang pananalita. 16At
sinugo nila sa kaniya ang kanilang mga alagad, na kasama ng mga
Herodiano, na nagsisipagsabi, Guro, nalalaman naming ikaw ay
totoo, at itinuturo mong may katotohanan ang daan ng Dios, at
hindi ka nangingimi kanino man: sapagka't hindi ka nagtatangi ng
tao. 17Sabihin mo nga sa amin, Ano sa akala mo?
Matuwid bagang bumuwis kay Cesar, o hindi? 18Datapuwa't
napagkikilala ni Jesus ang kanilang kasamaan, at sinabi sa
kanila, Bakit ninyo ako tinutukso, kayong mga mapagpaimbabaw?
19Ipakita ninyo sa akin ang salaping pangbuwis. At
dinala nila sa kaniya ang isang denario. 20At sinabi
niya sa kanila, Kanino ang larawang ito at ang nasusulat?
21Sinabi nila sa kaniya, Kay Cesar. Nang magkagayo'y
sinabi niya sa kanila, Kaya't ibigay ninyo kay Cesar ang sa kay
Cesar; at sa Dios ang sa Dios. 22At pagkarinig nila
nito ay nagsipanggilalas sila, at siya'y iniwan, at nagsiyaon.
23Nang araw na yaon ay nagsilapit sa kaniya ang mga
Saduceo, na nangagsasabing walang pagkabuhay na maguli: at
siya'y kanilang tinanong, 24Na sinasabi, Guro, sinabi
ni Moises, Kung mamatay na walang mga anak ang isang lalake, ay
magasawa ang kaniyang kapatid na lalake sa asawa niya, at
magkakaanak sa kaniyang kapatid na lalake. 25Nagkaroon
nga sa amin ng pitong magkakapatid na lalake: at nagasawa ang
panganay at namatay, at sapagka't hindi siya nagkaanak ay iniwan
niya ang kaniyang asawa sa kaniyang kapatid na lalake; 26Gayon
din naman ang nangyari sa pangalawa, at sa pangatlo, hanggang sa
ikapito. 27At sa kahulihulihan nilang lahat, ay
namatay ang babae. 28Sa pagkabuhay ngang maguli sino
kaya doon sa pito ang magiging asawa? sapagka't siya'y naging
asawa nilang lahat. 29Nguni't sumagot si Jesus at
sinabi sa kanila, Nangagkakamali kayo, sa hindi pagkaalam ng mga
kasulatan, ni ng kapangyarihan man ng Dios. 30Sapagka't
sa pagkabuhay na maguli ay hindi na mangagaasawa, ni mga
papagaasawahin pa, kundi gaya ng mga anghel sa langit. 31Datapuwa't
tungkol sa pagkabuhay na maguli ng mga patay, hindi baga ninyo
nabasa ang sinalita sa inyo ng Dios, na nagsasabi, 32Ako
ang Dios ni Abraham, at ang Dios ni Isaac, at ang Dios ni Jacob?
Ang Dios ay hindi Dios ng mga patay, kundi ng mga buhay. 33At
nang marinig ito ng karamihan ay nangagtaka sa kaniyang aral.
34Datapuwa't nang marinig ng mga Fariseo na kaniyang
napatahimik ang mga Saduceo, ay nangagkatipon sila. 35At
isa sa kanila, na tagapagtanggol ng kautusan, ay tinanong siya
ng isang tanong, upang siya'y tuksuhin: 36Guro, alin
baga ang dakilang utos sa kautusan? 37At sinabi sa
kaniya, Iibigin mo ang Panginoon mong Dios ng buong puso mo, at
ng buong kaluluwa mo, at ng buong pagiisip mo. 38Ito
ang dakila at pangunang utos. 39At ang pangalawang
katulad ay ito, Iibigin mo ang iyong kapuwa na gaya ng iyong
sarili. 40Sa dalawang utos na ito'y nauuwi ang buong
kautusan, at ang mga propeta. 41Habang
nangagkakatipon nga ang mga Fariseo, ay tinanong sila ni Jesus
ng isang tanong. 42Na sinasabi, Ano ang akala ninyo
tungkol kay Cristo? kanino bagang anak siya? Sinabi nila sa
kaniya, kay David. 43Sinabi niya sa kanila, Kung
gayo'y bakit tinatawag siya ni David na Panginoon, sa espiritu,
na nagsasabi, 44Sinabi ng Panginoon sa aking
Panginoon, Maupo ka sa aking kanan, Hanggang sa ilagay ko ang
iyong mga kaaway sa ilalim ng iyong mga paa? 45Kung
tinatawag nga siya ni David na Panginoon, paanong siya'y
kaniyang anak? 46At wala sinomang nakasagot sa kaniya
ng isang salita, ni wala sinomang nangahas buhat sa araw na yaon
na tumanong pa sa kaniya ng anomang mga tanong.
Layunin ng kabanata 22
Ang Talinghaga ng Kapistahan
ng Kasal: vv. 1-14.
Ito ay ibang talinghaga mula sa Dakilang Hapunan, sa Lucas
14:16-24, atbp., at naitala ni Mateo lamang. (JFB)
v. 3 21:34; v. 10 13:47; v. 13 8:12
Pagbabayad ng Buwis kay
Caesar
vv. 15-22 Marcos 12:13-27; Lucas 20:20-26.
v. 15 Mar. 3:6; 8:15
v. 16 Mga Herodiano (Mar. 3:6 n.) Sa
paghingi kay Jesus ng isang pahayag na nakakaapekto sa lahat ng
mga Judio, hinahangad nilang isangkot siya sa isang pagtatalo ng
sekta.
v. 17 Kung inaprubahan ni Cristo ang pagbabayad ng
buwis, masasaktan niya ang mga partidong nasyonalista at kung
hindi niya sinasang-ayunan maaari siyang iulat na hindi tapat sa
imperyo.
v. 21 Rom. 13:7; 1Ped. 2:17.
Nagtatanong ang mga Saduceo
Tungkol sa Pagkabuhay na Mag-uli vv. 23-33. (Mar. 12:18-27; Luc. 20:27-40)
v. 23 Ang paniniwala sa Pagkabuhay na Mag-uli ay
pinanghahawakan ng mga Pariseo ngunit tinanggihan ng mga Saduceo
(Gawa 4:1-2; 23:6-10). Hawak ng mga Saduceo ang kapangyarihan
hanggang sa mawasak ang Templo (maliban sa maikling siyam na
araw sa ilalim ni Reyna Alexandra) at ang mga Judioi ay
nagkahiwa-hiwalay noong 70 at 71 CE (cf. Digmaan sa Roma at ang Pagbagsak ng Templo
(No. 298)).
Habang ang mga Saduceo ay namumuno sa Templo, ang Kalendaryo ng
Templo (No. 156) ay nanatiling buo. Nang bumagsak ang Templo,
ang mga aristokrasya, (at samakatuwid ay ang mga Saduceo) ay
nakalat, at sinira ng mga Pariseo ang kalendaryo ng Templo, at
nilikha ang sistemang Rabbinical
(Pagmali sa Kalendaryo ng Diyos sa Juda (No. 195B)).
Ito ay inihula ni Cristo, sa kabanata 24:1-3 sa ibaba.
v. 24 (Deut. 25:5).
v. 29 Nabigo ang mga Saduceo dito na makita ang layunin
ng Diyos at hindi nagtitiwala sa Kanyang kapangyarihan.
vv. 31-32 Ex. 3:6 Ang pagkabuhay na mag-uli ay banal na gawain
kung saan ang sangkatauhan ay makakamit ang bagong buhay na
nilayon sa Paglikha at nawala sa pamamagitan ng kasalanan at
kamatayan (cf. Luc. 20:34-36n.) gaya ng nakikita natin sa
Pagsamasama ng teksto sa itaas.
Ang Dakilang Kautusan
vv. 34-40 Marcos 12:28-33; Luc. 10:25-28;
Ang teksto ay hinango mula
sa Shema sa Deut 6:5 kasunod ng Deut. 6:4 (cf. Ang Shema (No. 002B)). Ito ang nagiging batayan para sa Una at
Pangalawang Dakilang Utos at kung saan ang lahat ng
Kautusan ng Diyos (L1) ay pinagbabatayan.
Ang Unang
Dakilang Kautusan (No. 252)
Ang Ikalawang
Dakilang Kautusan (No. 257)
v. 37 Deut. 6:5
v. 39 Lev. 19:18; ihambing sa Mat. 19:19; Rom. 13:9; Gal.
5:14; Sant. 2:8.
v. 40 Ang kautusan ay naglalaman ng maraming paraan
ng pagsasabuhay ng prinsipyo ng pag-ibig.
Kaninong Anak ang Cristo –
Anak ni David
vv. 41-45 tingnan din sa Marcos 12:35-37; Lucas
20:41-44. Ang tekstong ito sa v. 43 at v. 44 ay tumutukoy sa Awit 45 (No. 177) at Hebreo 1:8-9 (F058). Dito ay nakita si Cristo bilang nakakababang
elohim ng Israel na hinirang na Elohim ng Israel ni Eloah, na
kanyang Elohim o Diyos, ang Kataas-taasan (tingnan ang Deut.
32:8). Ang MT dito ay pineke upang basahin na mga anak ni
Israel, mula sa mga Anak ng Diyos upang tanggihan ang Cristo, at
na ang Israel ay magiging kanyang mana, at ang kaligtasan ay
magiging sa mga Gentil, na orihinal na inilaan sa mga Anak ng
Diyos bilang kanilang responsibilidad.
v. 44 Awit. 110:1 (cf. No. 178) (tingnan din Melchisedek (No. 128)).
Chapter 23
1Nang magkagayo'y nagsalita si Jesus sa mga
karamihan at sa kaniyang mga alagad, 2Na nagsasabi,
Nagsisiupo ang mga eskriba at mga Fariseo sa luklukan ni Moises.
3Lahat nga ng mga bagay na sa inyo'y kanilang
ipagutos, ay gawin ninyo at ganapin: datapuwa't huwag kayong
magsigawa ng alinsunod sa kanilang mga gawa; sapagka't kanilang
sinasabi, at hindi ginagawa. 4Oo, sila'y
nangagbibigkis ng mabibigat na pasan at mahihirap na dalhin, at
ipinapasan nila sa mga balikat ng mga tao; datapuwa't ayaw man
lamang nilang kilusin ng kanilang daliri. 5Datapuwa't
ginagawa nila ang lahat ng kanilang mga gawa upang mangakita ng
mga tao: sapagka't nangagpapalapad sila ng kanilang mga
pilakteria, at nangagpapalapad ng mga laylayan ng kanilang mga
damit, 6At iniibig ang mga pangulong dako sa mga
pigingan, at ang mga pangulong luklukan sa mga sinagoga, 7At
pagpugayan sa mga pamilihan, at ang sila'y tawagin ng mga tao,
Rabi. 8Datapuwa't kayo'y huwag patawag na Rabi:
sapagka't iisa ang inyong guro, at kayong lahat ay magkakapatid.
9At huwag ninyong tawaging inyong ama ang sinomang
tao sa lupa: sapagka't iisa ang inyong ama, sa makatuwid baga'y
siya na nasa langit. 10Ni huwag kayong patawag na mga
panginoon; sapagka't iisa ang inyong panginoon, sa makatuwid
baga'y ang Cristo. 11Datapuwa't ang pinakadakila sa
inyo ay magiging lingkod ninyo. 12At sinomang
nagmamataas ay mabababa; at sinomang nagpapakababa ay matataas.
13Datapuwa't sa aba ninyo, mga eskriba at mga
Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagka't sinasarhan ninyo ang
kaharian ng langit laban sa mga tao: sapagka't kayo'y hindi na
nagsisipasok, at ang nagsisipasok man ay ayaw ninyong bayaang
mangakapasok. 14Sa aba ninyo, mga eskriba't mga
Fariseo, mga mapagpaimbabaw! Sapagka't sinasakmal ninyo ang mga
bahay ng mga babaing bao, at inyong dinadahilan ang mahahabang
panalangin: kaya't magsisitanggap kayo ng lalong mabigat na
parusa. 15Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo,
mga mapagpaimbabaw! sapagka't inyong nililibot ang dagat at ang
lupa sa paghanap ng isa ninyong makakampi; at kung siya'y
magkagayon na, ay inyong ginagawa siyang makaibayo pang anak ng
impierno kay sa inyong sarili. 16Sa aba ninyo, kayong
mga tagaakay na bulag, na inyong sinasabi, Kung ipanumpa ninoman
ang templo, ay walang anoman; datapuwa't kung ipanumpa ninoman
ang ginto ng templo, ay nagkakautang nga siya. 17Kayong
mga mangmang at mga bulag: sapagka't alin baga ang lalong
dakila, ang ginto, o ang templong bumabanal sa ginto? 18At,
kung ipanumpa ninoman ang dambana, ay walang anoman; datapuwa't
kung ipanumpa ninoman ang handog na nasa ibabaw nito, ay
nagkakautang nga siya. 19Kayong mga bulag: sapagka't
alin baga ang lalong dakila, ang handog, o ang dambana na
bumabanal sa handog? 20Kaya't ang nanunumpa sa
pamamagitan ng dambana, ay ipinanunumpa ito, at ang lahat ng mga
bagay na nangasa ibabaw nito. 21At ang nanunumpa sa
pamamagitan ng templo, ay ipinanumpa ito, at yaong tumatahan sa
loob nito. 22Ang nanunumpa sa pamamagitan ng langit,
ay ipinanumpa ang luklukan ng Dios, at yaong nakaluklok doon.
23Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga
mapagpaimbabaw! sapagka't nangagbibigay kayo ng sa ikapu ng
yerbabuena, at ng anis at ng komino, at inyong pinababayaang di
ginagawa ang lalong mahahalagang bagay ng kautusan, na dili
iba't ang katarungan, at ang pagkahabag, at ang pananampalataya:
datapuwa't dapat sana ninyong gawin ang mga ito, at huwag
pabayaang di gawin yaong iba. 24Kayong mga tagaakay
na bulag na inyong sinasala ang lamok, at nilulunok ninyo ang
kamelyo! 25Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo,
mga mapagpapaimbabaw! sapagka't inyong nililinis ang labas ng
saro at ng pinggan, datapuwa't sa loob ay puno sila ng
panglulupig at katakawan. 26Ikaw bulag na Fariseo,
linisin mo muna ang loob ng saro at ng pinggan, upang luminis
naman ang kaniyang labas. 27Sa aba ninyo, mga eskriba
at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagka't tulad kayo sa mga
libingang pinaputi, na may anyong maganda sa labas, datapuwa't
sa loob ay puno ng mga buto ng mga patay na tao, at ng lahat na
karumaldumal. 28Gayon din naman kayo, sa labas ay
nangagaanyong matuwid sa mga tao, datapuwa't sa loob ay puno
kayo ng pagpapaimbabaw at ng katampalasanan. 29Sa aba
ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagka't
itinatayo ninyo ang mga libingan ng mga propeta, at inyong
ginayakan ang mga libingan ng mga matuwid, 30At
sinasabi ninyo, Kung kami sana ang nangabubuhay nang mga
kaarawan ng aming mga magulang disi'y hindi kami nangakaramay
nila sa dugo ng mga propeta. 31Kaya't kayo'y
nangagpapatotoo sa inyong sarili, na kayo'y mga anak niyaong mga
nagsipatay ng mga propeta. 32Punuin nga ninyo ang
takalan ng inyong mga magulang. 33Kayong mga ahas,
kayong mga lahi ng mga ulupong, paanong mangakawawala kayo sa
kahatulan sa impierno? 34Kaya't, narito, sinusugo ko
sa inyo ang mga propeta, at mga pantas na lalake, at mga
eskriba: ang mga iba sa kanila'y inyong papatayin at ipapako sa
krus; at ang mga iba sa kanila'y inyong hahampasin sa inyong mga
sinagoga, at sila'y inyong paguusigin sa bayan-bayan: 35Upang
mabubo sa inyo ang lahat na matuwid na dugo na nabuhos sa ibabaw
ng lupa, buhat sa dugo ng matuwid na si Abel hanggang sa dugo ni
Zacarias na anak ni Baraquias na pinatay ninyo sa pagitan ng
santuario at ng dambana. 36Katotohanang sinasabi ko
sa inyo, Ang lahat ng mga bagay na ito ay darating sa lahing
ito. 37Oh Jerusalem, Jerusalem, na pumapatay sa mga
propeta, at bumabato sa mga sinusugo sa kaniya! makailang inibig
kong tipunin ang iyong mga anak, na gaya ng pagtitipon ng
inahing manok sa kaniyang mga sisiw sa ilalim ng kaniyang mga
pakpak, ay ayaw kayo! 38Narito, ang inyong bahay ay
iniiwan sa inyong wasak. 39Sapagka't sinasabi ko sa
inyo, Buhat ngayon ay hindi ninyo ako makikita, hanggang sa
inyong sabihin, Mapalad ang pumaparito sa pangalan ng
Panginoon.'"
[Talababa: v Idinagdag dito ng ibang mga awtoridad (o
pagkatapos ng talata 12) ang versikulo 14, Sa aba ninyo, mga
eskriba't mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! Sapagka't sinasakmal
ninyo ang mga bahay ng mga babaing bao, at inyong dinadahilan
ang mahahabang panalangin: kaya't magsisitanggap kayo ng lalong
mabigat na parusa.]
Layunin ng Kabanata 23
Pitong Pagkaaba sa mga
Eskriba at Pariseo: vv. 1-36
vv. 1, 2, 5-7 tingnan din sa marcos 12:38-40; Lucas 20:45-46. v.
4 (Luc. 11:46; Mt. 11:28-30; Gawa 15:10)
v. 5 (6:1; 5:16; Ex. 13:9; Deut. 6:8)
vv. 6-7 (Mar. 12:38-39; Luc. 11:43; 14:7-11; 20:46). v.
8 Sant. 3:1 v. 12 Luc. 14:11; 18:14; Mat. 18:4;
1Ped. 5:6. v. 13 Luc. 11:52. v. 15 Gawa 2:10;
6:5; 13:43. v. 16 5:33-37; 15:14. v. 17 Ex. 30:2.
v. 21 1Hari 8:13; Ps. 26:8
vv. 23-24 Luc. 11:42; Lev. 27:30; Mic. 6:8
vv. 25-26 Luc. 11:39-41; Mar. 7:4
vv. 27-28 Luc. 11:44; Gawa 23:3; Ps. 5:9. v. 28 Luc.
20:20 n. vv. 29-32 Luc. 11:47-48; Gawa 7:51-53.
v. 31 Mga anak ng ay may dalawang kahulugan:
mga inapo, o yaong magkatulad na katangian. Ang mga Eskriba at
mga Pariseo ay umamin na sila ay mga inapo ng mga pumatay sa mga
propeta.
Iginiit ni Jesus na magkatulad din ang kanilang mga
saloobin (v. 28)
Tingnan Kapalaran ng Labindalawang Apostol (No. 122B) at Kamatayan ng mga Propeta at mga Banal (No. 122C).
v. 33 3:7; Luc. 3:7
vv. 34-36 Luc. 11:49-51;
v. 34 tingnan Luc. 11:49 n.; Mt. 10:17, 23; 2Cron.
36:15-16; Ang mga propeta, pantas na tao, at mga eskriba
ay mga terminong Judio na inilapat dito sa mga Cristiyanong
Misyonero na ipinadala mula sa mga Iglesia na hinulaan ni Cristo
na papatayin ng mga Judio, na kanilang ginawa, at gayon din ang
mga pangunahing kulto ng Araw at Misteryo, pagkatapos nila; at
sila ay nalasing sa dugo ng mga banal (Apoc. 6:9 (F066ii) at sa mga inkisisyon (No. 170) at gayundin mula sa mga tribong sumasamba kay
Baal.
Tingnan ang Surah 18 Ang Kweba (Q018) at Surah 19 Maryam (Q019).
v. 35 Gen. 4:8; Heb. 11:4; 2Chron. 24:20-22;
Zech. 1:1. Ang pagkilala sa mga salitang anak ni Barachiah
(hindi sa Luc. 11:51) ay itinuturing na malamang na idinagdag sa
ibang pagkakataon sa Mateo mula sa kalituhan sa teksto kung saan
si Zacarias ay kasangkot (cf. din
Kamatayan ng mga Propeta at mga Banal (No.
122C)).
Ang komento ni Cristo ay upang ipahiwatig ang paglipas ng
panahon mula sa pagpatay sa mga unang propeta hanggang sa
pagkamatay ng huling mga Banal at ang pagtatapos ng mga
pag-uusig sa mga hinirang ng mga Huwad na Relihiyon at ng mga
Hayop Babylonia sa buong pagkakasunud-sunod na ibinigay sa
ilalim ang Propeta Daniel (F027ii; xi, xii, xiii).
Sa talatang 36 ay binigkas
ni Cristo ang propesiya ng pagkawasak nitong Henerasyon kung
saan siya naroon. Ito ay isang henerasyon ng apatnapung taon sa
ilalim ng
Tanda ni Jonas (No. 013) sa pagitan ng taóng iyon (30 CE) nang siya ay
papatayin sa Stauros o tulos at ang taon na winasak ang
Jerusalem at ang Judea ay ikalat. (Digmaan sa Roma at ang Pagbagsak ng Templo (No. 298)). Nilinaw ni Cristo na ang
pag-uusig sa mga Hinirang ng mga Iglesia ng Diyos, bilang
Katawan ni Cristo, ay makikita ang paghihiganti na ibubunton sa
mga mang-uusig sa panahong ito. Malapit na itong mangyari sa mga
kulto ng Araw at Misteryo sa mga digmaan ng wakas (tingnan Pagkumpleto ng Tanda ni Jonas (No. 013B); Huling Papa (No. 288); Ang Patutot at Ang Halimaw (No. 299B); Komentaryo sa Apocalipsis F066iv at F066v).
Panaghoy sa Jerusalem
vv. 37-39 tingnan din sa Lucas 13:34-35
v. 37 Ang tekstong ito ay nagpapahiwatig ng pagtitiyaga
at pagkabigo ni Cristo, bilang nakabababang Elohim ng Israel,
habang ito ay sumailalim sa mga digmaan at kapighatian at gayon
pa man ay tumanggi pa ring bumaling at maligtas. Ito ay dapat
sirain sa ilalim ng
Tanda ni Jonas ...
(No. 013) gaya ng sinabi niya dati (tingnan din Ang Pre-existence ni Jesucristo (No. 243): Gawa 7:30-53 (F044ii); 1Cor. 10:1-4) (F046ii). Ang kahulugan ay higit na binabalewala ng mga
pangunahing akademya.
v. 38 1Hari. 9:7; Jer. 12:7, 22:25.
v. 39 sumangguni 21:9; Ps.118:26. Sinasabi rito ni Cristo
na hindi na nila siya makikitang muli hanggang sa sabihin nilang
Mapalad siya na pumaparito sa pangalan ng Panginoon. Ito ay may
dalawang kahulugan dahil makikita nila ang kanyang pagpasok sa
Jerusalem sa darating na 10 Abib para sa pagtatabi ng Kordero sa
harap ng
Paskuwa (No. 098), bilang Kordero ng Diyos (Kamatayan ng Kordero (No. 242)) at ang Saserdoteng Mesiyas sa Orden ni
Melquisedec. Ang tunay na kahulugan ay tungkol sa mga huling
araw kung kailan siya darating bilang Haring Mesiyas upang
iligtas ang Israel (cf. Pagbabayad-sala (No. 138) and Azazel at Pagbabayad-sala (No. 214)).
Chapter 24
1At
lumabas si Jesus sa templo, at payaon sa kaniyang lakad; at
nagsilapit sa kaniya ang kaniyang mga alagad upang sa kaniya'y
ipamalas ang mga gusali ng templo. 2Datapuwa't siya'y
sumagot at sa kanila'y sinabi, Hindi baga ninyo nangakikita ang
lahat ng mga bagay na ito? katotohanang sinasabi ko sa inyo,
Dito'y walang maiiwang isang bato sa ibabaw ng ibang bato, na
hindi ibabagsak. 3At samantalang siya'y nakaupo sa
bundok ng mga Olivo, ay nagsilapit sa kaniya ng bukod ang mga
alagad, na nagsisipagsabi, Sabihin mo sa amin, kailan mangyayari
ang mga bagay na ito? at ano ang magiging tanda ng iyong
pagparito, at ng katapusan ng sanglibutan?
4At sumagot si Jesus at sinabi sa kanila,
Mangagingat kayo na huwag kayong mailigaw ninoman. 5Sapagka't
marami ang magsisiparito sa aking pangalan, na mangagsasabi, Ako
ang Cristo; at ililigaw ang marami. 6At
mangakakarinig kayo ng mga digmaan at mga alingawngaw ng mga
digmaan; ingatan ninyo na huwag kayong magulumihanan: sapagka't
kinakailangang ito'y mangyari datapuwa't hindi pa ang wakas.
7Sapagka't magsisitindig ang bansa laban sa bansa, at
ang kaharian laban sa kaharian; at magkakagutom at lilindol sa
iba't ibang dako. 8Datapuwa't ang lahat ng mga bagay
na ito ay siyang pasimula ng kahirapan. 9Kung
magkagayo'y ibibigay kayo sa kapighatian, at kayo'y papatayin:
at kayo'y kapopootan ng lahat ng mga bansa dahil sa aking
pangalan. 10At kung magkagayo'y maraming
mangatitisod, at mangagkakanuluhan ang isa't isa, at
mangagkakapootan ang isa't isa. 11At magsisibangon
ang maraming bulaang propeta, at kanilang ililigaw ang marami.
12At dahil sa pagsagana ng katampalasanan, ang
pagibig ng marami ay lalamig. 13Datapuwa't ang
magtitiis hanggang sa wakas ay siyang maliligtas. 14At
ipangangaral ang evangeliong ito ng kaharian sa buong
sanglibutan sa pagpapatotoo sa lahat ng mga bansa; at kung
magkagayo'y darating ang wakas. 15Kaya nga pagkakita
ninyo ng kasuklamsuklam na paninira, na sinalita sa pamamagitan
ng propeta Daniel, na natatayo sa dakong banal (unawain ng
bumabasa), 16Kung magkagayo'y magsitakas sa mga
bundok ang nangasa Judea: 17Ang nasa bubungan ay
huwag bumaba upang maglabas ng mga bagay sa loob ng kaniyang
bahay: 18At ang nasa bukid ay huwag magbalik upang
kumuha ng kaniyang balabal. 19Datapuwa't sa aba ng
nangagdadalang-tao at nangagpapasuso sa mga araw na yaon!
20At magsipanalangin kayo na huwag mangyari ang pagtakas
ninyo sa panahong taginaw, o sa sabbath man: 21Sapagka't
kung magkagayo'y magkakaroon ng malaking kapighatian, na ang
gayo'y di pa nangyayari buhat sa pasimula ng sanglibutan
hanggang ngayon, at ni hindi na mangyayari kailan man. 22At
malibang paikliin ang mga araw na yaon, ay walang lamang
makaliligtas: datapuwa't dahil sa mga hirang ay paiikliin ang
mga araw na yaon. 23Kung magkagayon, kung may magsabi
sa inyong sinomang tao, Narito ang Cristo, o, Nariyan; huwag
ninyong paniwalaan. 24Sapagka't may magsisilitaw na
mga bulaang Cristo, at mga bulaang propeta, at mangagpapakita ng
mga dakilang tanda at mga kababalaghan; ano pa't ililigaw, kung
maaari, pati ng mga hirang. 25Narito, ipinagpauna ko
nang sinabi sa inyo. 26Kaya nga kung sa inyo'y
kanilang sasabihin, Narito, siya'y nasa ilang; huwag kayong
magsilabas: Narito, siya'y nasa mga silid; huwag ninyong
paniwalaan. 27Sapagka't gaya ng kidlat na kumikidlat
sa silanganan, at nakikita hanggang sa kalunuran; gayon din
naman ang pagparito ng Anak ng tao. 28Saan man naroon
ang bangkay, ay doon mangagkakatipon ang mga uwak. 29Datapuwa't
karakarakang pagkatapos ng kapighatian sa mga araw na yaon ay
magdidilim ang araw, at ang buwan ay hindi magbibigay ng
kaniyang liwanag, at mangalalaglag ang mga bituin mula sa
langit, at magsisipangatal ang mga kapangyarihan sa mga langit:
30At kung magkagayo'y lilitaw ang tanda ng Anak ng
tao sa langit: at kung magkagayo'y magsisitaghoy ang lahat ng
mga angkan sa lupa, at mangakikita nila ang Anak ng tao na
napaparitong sumasa mga alapaap ng langit na may kapangyarihan
at dakilang kaluwalhatian. 31At susuguin ang kaniyang
mga anghel na may matinding pakakak, at kanilang titipunin ang
kaniyang mga hinirang mula sa apat na hangin ng sanglibutan,
mula sa isang dulo ng langit hanggang sa kabila. 32Sa
puno ng igos nga ay pagaralan ninyo ang kaniyang talinghaga:
pagka nananariwa ang kaniyang sanga, at sumusupling ang mga
dahon, ay nalalaman ninyo na malapit na ang tagaraw; 33Gayon
din naman kayo, pagka nangakita ninyo ang lahat ng mga bagay na
ito, ay talastasin ninyo na siya'y malapit na, nasa mga pintuan
nga. 34Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi
lilipas ang lahing ito, hanggang sa mangaganap ang lahat ng mga
bagay na ito. 35Ang langit at ang lupa ay lilipas,
datapuwa't ang aking mga salita ay hindi lilipas. 36Nguni't
tungkol sa araw at oras na yaon walang makakaalam, kahit ang mga
anghel sa langit, kahit ang Anak, kundi ang Ama lamang. 37At
kung paano ang mga araw ni Noe, gayon din naman ang pagparito ng
Anak ng tao. 38Sapagka't gaya ng mga araw bago
nagkagunaw, sila'y nagsisikain at nagsisiinom, at nangagaasawa
at pinapapagaasawa, hanggang sa araw na pumasok si Noe sa daong,
39At hindi nila nalalaman hanggang sa dumating ang
paggunaw, at sila'y tinangay na lahat; ay gayon din naman ang
pagparito ng Anak ng tao. 40Kung magkagayo'y sasa
bukid ang dalawang lalake; ang isa'y kukunin, at ang isa'y
iiwan: 41Dalawang babaing nagsisigiling sa isang
gilingan; ang isa'y kukunin, at ang isa'y iiwan. 42Mangagpuyat
nga kayo: sapagka't hindi ninyo nalalaman kung anong araw
paririto ang inyong Panginoon. 43Datapuwa't ito'y
talastasin ninyo, na kung nalalaman ng puno ng sangbahayan kung
anong panahon darating ang magnanakaw, ay siya'y magpupuyat, at
hindi niya pababayaang tibagin ang kaniyang bahay. 44Kaya
nga kayo'y magsihanda naman; sapagka't paririto ang Anak ng tao
sa oras na hindi ninyo iniisip. 45Sino nga baga ang
aliping tapat at matalino, na pinagkatiwalaan ng kaniyang
panginoon sa kaniyang sangbahayan, upang sila'y bigyan ng
pagkain sa kapanahunan? 46Mapalad yaong aliping kung
dumating ang kaniyang panginoon, ay maratnan siyang gayon ang
kaniyang ginagawa. 47Katotohanang sinasabi ko sa
inyo, na sa kaniya'y ipagkakatiwala ang lahat niyang pag-aari.
48Datapuwa't kung ang masamang aliping yaon ay
magsabi sa kaniyang puso, Magtatagal ang aking panginoon;
49At magsimulang bugbugin ang kaniyang mga kapuwa alipin,
at makipagkainan at makipaginuman sa mga lasing; 50Darating
ang panginoon ng aliping yaon sa araw na hindi niya hinihintay,
at oras na hindi niya nalalaman, 51At siya'y
babaakin, at isasama ang kaniyang bahagi sa mga mapagpaimbabaw:
doon na nga ang pagtangis at pagngangalit ng mga ngipin.
Layunin ng Kabanata 24
Inihula ni Jesus ang
Pagkawasak ng Templo
vv. 1-51 tingnan din sa Marcos 13:1-37; Lucas 21:5-36.
Ipinakikita ni Jesus mula sa
kanyang mga komento sa kabanata 23 sa itaas na inaasahan niyang
mawawasak ang Jerusalem sa ilalim ng Tanda ni Jonas at ito ay
isang bagay na nais ng mga Eskriba at Pariseo na siya ay
patayin. Sa mga versikulo 1 at 2 sinabi niya sa kanila ang
pagkawasak at na walang maiiwan na isang bato sa ibabaw ng isa
pa at talagang nangyari iyon. Ang lahat ng iba pang umiiral doon
ay isang muling pagtatayo sa ibang pagkakataon tulad ng nakikita
natin mula sa arkeolohiya. Ipinapalagay ng maraming akademya,
mula sa pagtatala ni Mateo ng tekstong ito, na ang teksto ay
isinulat nang mas huli kaysa noong ang pangunahing hula ay
binigkas noong 30 CE. Ipinapalagay nila na hindi ito naitala ni
Mateo sa lalong madaling panahon at bago pa ang 70 CE. Ang mga
akademya bilang panuntunan ay ipinapalagay na ang mga teksto ay
isinulat pagkatapos ng kaganapan at hindi bago bilang hula,
kahit na binibigkas ng mga propeta at dito mismo ng Mesiyas.
Nakakagawa sila ng malalaking pagkakamali dahil sa pag-iisip na
ito. Ito ay malamang na ang Mateo o anumang ebanghelyo ay
isinulat noong huling bahagi ng 70 CE pagkatapos ng pagbagsak ng
Templo. Kung oo, malamang na hindi ito isinulat ni Mateo sa
Hebreo.
Mga Palatandaan ng Pagsara
ng Panahon: vv. 3-14
Luc. 17:20-21; Mt. 13:39,
40, 49; 16:27;
Sa tekstong ito ang mga
apostol (at marahil ang Pitumpu (Luc. 10:1,17) at iba pa (cf. Pagtatatag ng Iglesia sa ilalim ng Pitumpu
(No. 122D)), napagtanto na siya ay nagsasalita sa minsan sa
hinaharap at na tumutukoy sa kanyang ikalawang pagdating.
Napagtanto din nila iyon sa kanyang Ikalawang Pagdating (210A and 210B) ito ang magiging pagsasara ng kapanahunang ito at
ng bagong Kapanahunan ng Milenyong Sabbath ng pamamahala ni
Cristo.
Versikulo 4-5 Ay nagsasalita tungkol sa pag-usbong ng mga huwad na
relihiyon na magliligaw sa mga tao at maging sa mga Iglesia ng
Diyos. v. 5 1Jn. 2:18.
v. 6 (Apoc. 6:3-8, 12-17) Pagkatapos ay binanggit ni
Cristo ang tungkol sa mga digmaan hanggang sa hinaharap lahat sa
ilalim ng Tanda ni Jonas at bilang pagpapatuloy ng yugto ng
Apatnapung Taon hanggang 70 CE, ngunit malayo pa. Susundan din
ng taggutom at pagkatapos ay dumarami ang mga lindol ngunit
sinabi niya na ito ay simula pa lamang ng mga paghihirap ng
panganganak (v. 8). Sa madaling salita, ito ang simula ng Bagong
Panahon. Ang mga problema ay tataas sa paglipas ng panahon. Ang
panahong ito ay aabot sa mahigit apatnapung Jubileo (cf. Pagkumpleto ng Tanda ni Jonas (No. 013B)), at malayo sa hinaharap. Ang versikulo 9 ay
binabanggit ang tungkol sa paparating na pag-uusig sa mga Banal.
(10:17-18, 22; Jn. 15:18; 16:2).
Ang mga Pag-uusig ay
dinetalye sa mga tekstong
Pangkalahatang
Pamamahagi ng mga Iglesya na nag-iingat ng Sabbath (No. 122);
Kapalaran ng mga Apostol (No. 122B); Kamatayan ng mga Propeta at mga Banal (No 122C);
Tungkulin ng Ikaapat na Utos sa mga Iglesya ng
Diyos na nag-iingat ng Sabbath (No. 170); Surah 018 Ang Kweba (Q018); Surah 19 Maryam (Q019). Lahat ng pinag-uusig na mga Banal na ito ay
magiging karapat-dapat para sa Pagkabuhay na Mag-uli ng mga
Banal (No. 143A). Tingnan din sa Apoc. 6:9; 12:17; 14:12 sa
Komentaryo sa Apocalipsis Bahagi II (F066ii, at
Bahagi III (F066iii).
v. 10 Sa puntong ito, binanggit ng
Cristo ang tungkol sa pagtalikod na itinayo sa malaking
apostasya sa mga panahon. Sa ilalim ng mga pag-uusig ay
magkakanulo ang mga kapatid sa isa't isa. Ang mga pag-uusig ay
naganap sa ilalim ng mga Romano at pagkatapos ay sa ilalim ng
Inkisisyon ng Ikalimang Imperyo ng Hayop (590-1850 CE) at
pagkatapos ay haharapin ng lahat ang mga huling pagsubok, at ang
Panahon ng Problema ni Jacob mula 1916 hanggang 1996 at
pagtatapos ng Panahon ng Mga Gentil sa ilalim ng hula ng
Diyos sa Ezekiel sa
Ang mga Naputol na Braso ni Faraon: Ang
Pagbagsak ng Ehipto (No. 036) at
ang
Pagbagsak ng Egypt Bahagi 2: Mga Digmaan ng
mga Huling Araw (No. 036_2) at
ang Holocaust (1941-1945) ng Huli o Ikaanim na Imperyo ng Hayop
ng Imperyo ng Sampung daliri na binanggit ng propetang si Daniel
(F027ii, xii).
Tulad ng Holocaust ng 1941-1945, ang Holocaust na ito ay tatagal
din sa loob ng 42 buwan o 1260 araw. Susundan nito ang pormat ng
Dalawang Braso ng dalawang apatnapung taong yugto at magsisimula
mula 1941-1945 hanggang 2021-2025 kasama ang mga digmaan ng
Ikalima at Ikaanim na Trumpeta upang itatag ang NWO ng hayop na
42 buwan (tingnan din ang Mga Digmaan ng Wakas Bahagi I: Mga Digmaan ni Amalek
(Blg. 141C) at Mga Digmaan ng Wakas Bahagi II: 1260 araw ng mga
Saksi (Blg. 141D)) at darating ang Mesiyas upang iligtas ang mga
sabik na naghihintay sa kanya (Heb. 9:28). (cf. Ang Timeline ng mga Iglesia ng Diyos Gawa
Bahagi VII (F044vii)).
Versikulo 12-14 ay nagpapakita na sa mga huling araw ay
sasagana ang kasamaan, na isang angkop na paglalarawan sa
panahong ito, at ang pag-ibig ng marami ay lalamig; ngunit ang
magtitiis hanggang wakas ay maliligtas. v. 13 10:22;
Apoc. 2:7.
Ang Kasuklam-suklam na
Paninira: vv. 14-28
Ang ebanghelyong ito ng kaharian ay ipangangaral sa
buong mundo bilang patotoo sa lahat ng bansa at pagkatapos ay
darating ang wakas.
Si Cristo ay nagpapatuloy (v. 15) upang
sabihin na kapag nakita ng mga tao ang nakapipinsalang
kalapastanganan (Kasuklam-suklam sa Paninira) (cf. F027ix) nakatayo sa Banal na Lugar, ang mga nasa Judea ay
tumakas patungo sa Kabundukan.
May pangangailangan sa madaling pagkilos dito sa relokasyon.
Ang Banal na Lugar dito ay isang malinaw na lugar na
may Dome of the Rock at Al Aksa Mosque. Maraming mga haka-haka
ang ginawa kung ano ang maaaring maging kasuklam-suklam na ito
tulad ng mga Diyos-diyosan atbp. Ang mas malamang na bagay ay
isang warhead o missiles, o mga ilang uri ng sandata ng
malawakang pagwasak, sa huling digmaang ito ng Ikaanim na
Trumpeta (141C) pinapanood natin ngayon ang pangyayari. Ang kasunod noon ay ang Labis
na Kapighatian ng Digmaan ng Ikaanim na Trumpeta (WWIII) at
pagkatapos ay ang NWO ng Imperyo ng Hayop (cf. No. 299A). Kung ang mga araw na ito ay hindi paiikliin ay walang laman na
maliligtas ngunit alang-alang sa mga hinirang ay paiikliin ang
mga araw na iyon. Ang Diyos ay mamamagitan at ipapadala ang
Dalawang Saksi sa loob ng 1260 Araw (No.
141D) (F066ii,iii) at pagkatapos ng apat na araw ay lilitaw ang Mesiyas at ang Hukbo (No. 141E) at ang huling digmaan ay magaganap laban sa Mesiyas (No. 141E_2). Sa panahong ito ay babangon din ang huwad na propeta at ang
bagong kaayusan ng relihiyon ay magpapatong sa sistema (vv.
23-28).
v. 14 28:19; Rom. 10:18 v. 15 Dan. 9:27; 11:31;
12:11; tingnan Mar. 13:14 n. v. 17-18 Luc. 17:31;
v. 21 Dan. 12:1; Jl. 2:2;
v. 28 Luc. 17:37 n.; Job
39:30.
Ang Pagdating ng Anak ng
Tao: vv. 29-31
Ang wika dito ay hango sa
mga teksto sa Isaias, Ezekiel at gayundin gaya ng ginamit sa
Apocalipsis. Ang Tagumpay ng Diyos sa kasalanan ay itinatag ng
Anak ng Tao na Kanyang isinugo (tingnan. Isa. 13:10; 34:4; Ezek.
32:7; Jl. 2:10-11; Zef. 1:15; Apoc. 8 :12).
Kaagad pagkatapos ng
Kapighatian sa mga araw na iyon ang araw ay magdidilim at ang
Buwan ay hindi magbibigay ng liwanag, at ang mga bituin ay
mahuhulog mula sa langit at ang mga kapangyarihan ng langit ay
mayayanig. Ang darating na tanda ng Anak ng Tao sa langit ay
hindi ipinaliwanag ngunit ang Kapighatian ay malinaw na
nagmumula sa mga problemang ito at nagpapahiwatig ng isang
malawak na digmaang thermonuclear. Ang mga palatandaan sa
kalangitan ay hindi maaaring nauugnay sa aktwal na mga sistema
ng bituin na napakalayo na kumalat ngunit ang mga Satellite at
asteroid ay dapat na kasangkot. Sa panahong ito na ang mga
hinirang ng Pagkabuhay na Mag-uli (No. 143A) ay tinipon kay Cristo sa Jerusalem (vv. 29-31).
v. 30 16:27; Dan. 7:13 (F027vii); Apoc. 1:7
v. 31 1Cor. 15:52; 1Thes. 4:16; Isa. 27:13; Zech.
2:10; 9:14
Ang Aral ng Puno ng
Igos: vv. 32-35
Sinasabi dito ni Cristo na
ang henerasyong ito ay hindi lilipas hanggang sa mangyari ang
lahat ng mga bagay na ito. Ang Henerasyon ay apatnapung taon.
Ang huling Henerasyon ay nagsimula mula sa Anunsyo ng Pagsukat ng Templo (No. 137) noong 1987 sa loob ng apatnapung taon
hanggang sa ika-120 Jubileo sa 2027.
v. 34 10:23; 16:28; Iniisip ng ilang akademya
na ang henerasyong ito ay pangkalahatan at tumutukoy sa isang
panahon na 20-30 taon kaysa sa pinahihintulutang 40 taon para sa
pagsisisi na malamang na kahulugan ni Cristo at ang tradisyon na
panahon ng pambansang pagsisisi sa ilalim ng Tanda ni Jonas para
sa Judah (No. 013).
v. 35 5:18; Luc. 16:17.
Walang Nakakaalam ng Araw o
Oras na iyon: vv. 36-51
Ang tanging paraan upang
malaman ng sangkatauhan ang Araw ng Mesiyas ay kapag dumating
ang Dalawang Saksi at eksaktong 1264 na araw pagkaraan ay
darating ang Mesiyas at ang Matapat na Hukbo sa umaga ng
Ika-apat na Araw pagkatapos ng kamatayan ng mga Saksi (Apoc.
Kabanata 11: (No. 135) (No. 141D).
v. 36 Gawa 1:6-7.
Nakita ng mga araw ni Noe ang pagtatangkang wasakin
ang mga Henerasyon ni Adan kabilang ang paggawa ng
Nephilim (No. 154) at ang pagbabago ng DNA ng tao upang sirain ang plano ng Diyos. Gayon
din makikita sa mga huling araw ang mga pag-atake sa DNA ng tao
at ang Diyos ay makikialam.
vv. 37-39 Luc. 17:26-27; Gen. 6:5-8; 7:6-24
vv. 40-41 Luc. 17:34-35
v. 42 Mar. 13:35; Luc. 12:40; 21:34-36; (pati Mat. 25:13).
vv. 43-51 Luc. 12:39-46
v. 43 1Tes. 5:2; Apoc. 3:3
Ang kasipagan ay inaasahan
sa mga hinirang na banal hanggang sa huling araw (vv. 45-51).
*****
Bullinger’s Notes on Matthew Chapters 20-24 (for KJV)
Chapter 20
Verse 1
the kingdom of heaven. See App-114. This parable occurs only in Matthew,
and is called forth by Peter"s question in Matthew 19:27.
heaven = the heavens. See note on Matthew 6:9, Matthew 6:10.
a man that is an householder = a man a house holder. A Hebraism = master
of a house.
early in the morning = together with the dawn.
to hire. Greek. misthoomai. Occurs only here, and Matthew 20:7.
into = for. Greek. eis. App-104.
vineyard. See . Psalms 80:8, Psalms 80:9. Israel was in
question, not the Church. See Matthew 19:28.
Verse 2
with. Greek. meta.
the labourers: i.e. the twelve Apostles (the first called).
for. Greek. ek. App-104; ek = out of, or from [the bargain] a penny a
day.
penny. Greek. denarion (App-51.) = a day"s wage at that time (Luke 10:35 = two days").
Came to be used for any coin, as in English we "turn an honest
penny". The initial of denarius came to be our "d" for pence.
Verse 3
the third hour = 9am. The hour named in connection with Pentecost (Gawa 2:15).
others. Not there at the first hour. Other labourers were then engaged (Gawa 4:36; Gawa 6:1, Gawa 6:5; Gawa 8:4, Gawa 8:12; Gawa 9:10, Gawa 9:25, Gawa 9:27, Gawa 9:30).
Verse 4
right = just.
give = pay.
Verse 5
the sixth . . . hour. The hour of the vision when Peter was sent to the
Gentiles at Caesarea (Gawa 10:9). ninth hour.
The hour when the angel appeared to Cornelius (Gawa 10:3), and others
became labourers (Gawa 21:16).
Verse 6
the eleventh hour. The Art. is emphatic, as with the "third". See note on
"even" (Matthew 20:8). It was
immediately before the end.
Verse 7
no man = no one.
us. These were the heralds of the gospel of the kingdom, immediately
before the close of the dispensation of the Gawa. See Gawa 17:34; Gawa 18:2, Gawa 18:8, Gawa 18:10, Gawa 18:18, Gawa 18:24; Gawa 19:6-8, Gawa 19:20; Gawa 20:1, Gawa 20:4, Gawa 20:17; Gawa 21:8, Gawa 21:16. But, as the
Nation refused the call to repent (Gawa 28:25, Gawa 28:26), "the eleventh
hour" is still future, awaiting the proclamation foretold in Matthew 24:14.
Verse 8
even. Even Bengel held that this refers to "the last judgment". And it is
clearly the time of reckoning and of the reward spoken of in Matthew 19:29, when all will
be justly rewarded.
Verse 9
every man = each.
Verse 10
supposed = reckoned according to law. See note on Luke 3:23.
Verse 11
against. Greek. kata. App-104.
Goodman = the master of the house.
Verse 12
These = That these. Greek. hoti, putting their words between quotation
marks. See note on Luke 23:43.
have wrought but one hour = made one hour. A Hebraism. Compare Ruth 2:19, "Where
wroughtest thou to-day? "(Hebrew. "anah "asitha). So, in the
sense of making or spending time (Gawa 15:33; Gawa 18:23. 2 Corinthians
11:25); used for continuing, as suggested in Authorized Version margin. But it
is the same word rendered "made" in the next clause.
made them = done to them.
heat = scorching heat.
Verse 13
one. Representing the whole body, as Peter was the "one" in Matthew 19:27.
Friend. Greek. Hetairos = Comrade, more distant than philos (= beloved).
Occurs only in Matthew (here; Matthew 11:16; Matthew 22:12; Matthew 26:50).
wrong = injustice.
Verse 14
Take = Take up.
that thine is = thine own.
I will give = for I will (App-102.) to give.
will = wish, or desire. App-102.
even as unto thee = as to thee also.
Verse 15
with = in. Greek. en. App-104.
mine own. Plural = mine own [affairs].
thine eye evil. A Hebraism. Reference to Pentateuch (Deuteronomy 15:9). App-117.
evil = grudging. Greek. poneria. App-128.:3. Emphatic
good = generous.
Verse 16
So, &c. See note on Matthew 19:30, which precedes
the parable, as this concludes it.
Verse 17
Jesus. App-98.
Verse 18
Behold. Figure of speech Asterismos. App-6.
the Son of man. See App-98.
betrayed, &c. = delivered up, as in Matthew 20:19. These are the
additional features of this third announcement (see note on Matthew 16:21); the second
and fourth being Matthew 17:22 and Matthew 20:28.
condemn. Greek. katakrino. App-122.
Verse 19
deliver Him = deliver Him up, as in Matthew 20:18.
the third day. See App-148.
Verse 20
came. With her sons. Mark 10:35 "came [with
their mother]".
the mother. Salome. Compare Matthew 27:56 with Mark 15:40.
Zebedee"s. See note on Matthew 4:21.
children = sons. App-108. The two sons (James and John) acted with their
mother (prompting her). Compare "Ye" (Matthew 20:22, and Mark 10:35). Mark"s
account is supplementary.
sons. Implies what Mark says. All three came together. worshipping =
prostrating herself. Greek. proskuneo. App-137.
desiring = asking.
of = from. Greek. para. App-104.
Verse 21
Grant = Bid, as in Matthew 4:3; or Matthew 23:3 ("bid").
the left = [Thy] left.
Verse 22
Ye. Ye two. know not = have no idea. Greek. oida. App-132.
ask = ask for. App-134.
the cup. Which would be at His right hand. A symbol of participation. Jeremiah 25:15; Jeremiah 49:12. Ezekiel 23:33.
shall drink of = am about to drink of.
baptized. App-115.
baptism. App-115.
Verse 23
shall = shall indeed. James (Gawa 12:2), and John
martyred, according to tradition.
but it shall be given to them for whom, &c. Omit all these italics, and
read "but [to those] for whom". Compare Mark 10:40.
prepared: or, destined. of = by. Greek. hupo.
Father. App-98.
Verse 24
moved with indignation = took great umbrage.
against = about, or with respect to. Greek. peri.
Verse 25
exercise dominion = lord it over.
they that are great = the great ones.
exercise authority upon. The Prep, kata (= down. App-104.) in the verb
implies a bad sense and = oppress them. Compare Luke 22:25; where the verb
is not the same. See note there.
Verse 26
But = However.
among. Greek. en.
minister = servant (in relation to activity).
Verse 27
chief = first.
servant = bond-servant (in relation to servitude).
Verse 28
The fourth announcement of His sufferings. See note on Matthew 16:21.
to be ministered unto = to be served.
to minister = to serve.
life = soul.
ransom = redemption price. Reference to Pentateuch (Numbers 35:31). App-117.1.
for = in the stead of. Greek. anti. App-104.
Verse 29
departed = not approaching, as in Luke 18:35; or arriving
and leaving, as in Mark 10:46.
great multitude. The population was about 100,000, doubtless with many
blind about the gates.
Verse 30
two blind men. There are no "discrepancies" between this account and
those of Mark 10:46 and Luke 18:35. They describe
three miracles on four blind men: one on approaching Jericho;
one on leaving; two after He had left. See App-152.
Sitting. Not "begging", as in Luke 18:35.
by = beside. Greek. para. App-104. The others were at each gate.
passed by = is passing by.
mercy = pity.
Lord. App-98.
Son of David. Therefore Israelites, having a claim on Him as such. The
fifth of nine occurrences of this title in Matthew. See note on Matthew 1:1, and App-98.
Verse 31
rebuked . . . peace = charged them to be silent.
cried = kept crying.
the more. Greek. meizon. (Adverb) Occurs only here.
Son of David. The sixth of nine occurrences in Matthew. See note on Matthew 1:1.
Verse 32
called them. In the other cases He commanded them to be "called" (Mark 10:49), and "led" (Luke 18:40). App-152.
shall = should.
unto = for.
Verse 34
received = regained.
they followed. As in Mark 10:52, and Luke 18:43.
Chapter 21
Verse 1
when they drew nigh. There were two entries: the first in Matthew 21 :
the second on "the first day" of the following week (. Luke 19:28-31. John 12:12-15). See
App-153and App-156.
were come = had arrived.
Bethphage = House of Figures of speech kef et Tor According to the
Talmud, Bethphage consisted of some buildings and the space of
ground extending from the wall of Jerusalem about a mile (or
half-way) toward the town of Bethany (now el "Azariyeh).
unto = toward. Greek. pros. App-104. All the texts read "eis" as
in the preceding clause.
disciples. Not Apostles.
Verse 2
Go = go forward.
over against = or just off the high road. Greek. apenanti = facing you.
In Mark and Luke katenanti = opposite and below, preferred,
here, by all the texts. But the text may have been altered
to make Matt, agree with Mark and Luke.
straightway = immediately.
ass . . . colt. Here the two are sent for, because Zechariah 9:9 was to be
fulfilled. In Mark, and Luke, only one (only one being necessary
to fulfill the part of Zechariah quoted by John 12:14, John 12:15).
with. Greek. meta. The Lord. App-98.
Verse 4
was done = came to pass, fulfilled. Compare Luke 21:24; Luke 21:32.
spoken. As well as written.
by = through. Greek. dia. App-104. Matthew 21:1.
Verse 5
Tell ye, &c. Quoted from Zechariah 9:9. See App-107.
Compare Isaiah 62:11. App-117.
Behold. Figure of speech Asterismos. App-6.
upon. Greek. epi.
an ass = a beast of burden. Not the same word as in the preceding clause.
Verse 7
brought = led.
put on . . . clothes. Compare 2 Kings 9:13 (a mark of
respect).
clothes = outer garments.
they set Him. "He took His seat", Greek. epikathizo. Occurs only here.
thereon = upon them: i.e. the garments.
Verse 8
a very great multitude = the greater part of the crowd: referring to the
proportionate part, not to the actual size.
in. Greek. en.
from. Greek. apo. App-104.
strawed = were strewing. Same word as "spread" in preceding clause. Eng.
"straw" = to scatter straw. Here used of branches of trees.
Verse 9
Hosanna = Save now. Aramaic Hoshi"an-na" = Help now. See App-94. Quoted
from Psalms 118:25, Psalms 118:26. At the later
entry (Luke 19:38) the cry was
different in words, but similar in intent. For the order of
events of these last six days, see App-156.
the Son of David. App-98. The seventh of nine occurances of this title in
Matthew. See note on Matthew 1:1.
the LORD = Jehovah. App-98.
Verse 10
moved = agitated. Same word as "quake" (Matthew 27:51) and "shake" (Matthew 28:4. Hebrews 12:26. Apocelation 6:13).
Who is This? The city was evidently taken by surprise at this first
entry; but the second entry (. Luke 19:29-44) was known, and
the people "met Him" (John 12:18), hence, there
was no surprise.
Verse 11
of = from. Greek. apo.
Nazareth. See note on Matthew 2:23. App-169.
Verse 12
the temple. Greek. hieron, the temple courts. Not the naos. See note on Matthew 23:16.
the moneychangers. The half-shekel had to be paid on the 15th of the
month Adar, by every Israelite (even the poorest). In every city
collectors sat to receive it. On the 25th day (18 or 19 days
before the Passover) they began to sit in the temple; and then
they distrained if not paid. Change was given at a profit for
the moneychangers. (So Maimonides, quoted by Lightfoot, vol.
iii, p. 45, Pitman"s edn.)
doves. Required for the Temple offerings.
Verse 13
It is written = It standeth written.
My house, &c. A composite quotation from Isaiah 56:7, and Jeremiah 7:11. See App-107
and App-117.
thieves = robbers. Same word as in Matthew 27:38, Matthew 27:44.
Verse 15
wonderful things = the wonders. Occurs only here. These were the Lord"s
final miracles, wrought at this crisis, and must have been very
special in character.
did = wrought.
children. Greek. pais. See App-108.
the Son of David. The eighth of nine occurances in Matthew. See note on Matthew 1:1.
Verse 16
say = are saying.
have ye never read . . . ? See App-143.
Out of the mouth, &c. Quoted from Psalms 8:2. perfected =
prepared. Greek. katartizo = to perfect by preparing See
App-126.
Verse 17
out of = without, outside. Not the same word as in Matthew 21:16.
lodged = passed the night (in the open air). Occurs only here, and in Luke 21:37.
Verse 18
in the morning = early in the morning. See App-97.
Verse 19
a = one (single).
in = on. Greek. epi. App-104.
to = up to. Greek. epi.
found nothing. See notes on Mark 11:13.
for ever = for the age (see App-151. a.), i.e. to the end of that
Dispensation. The fig tree represents the national privilege of
Israel (see notes on Judges 9:10), and that is
to be restored (Romans 11:2, Romans 11:26).
presently = at once, on the spot; Greek. parachrema, rendered "soon" in Matthew 21:20. See note on
"immediately", Luke 1:64.
Verse 20
How soon, &c. Figure of speech Erotesis (in wonder). App-6.
Verse 21
Verily. See note on Matthew 5:18.
If ye have faith, &c. This is the third occasion that this was repeated.
The first was in Matthew 17:20; Mark 11:23; and the second
in Luke 17:6. The condition
is quite hypothetical. See App-118.
doubt. App-122.
Be thou removed, &c. It was a common proverb to say of a great teacher,
who removed difficulties, that he was "a rooter up of
mountains". See note on Luke 17:6.
Verse 22
ask. Greek. aiteo. App-134.
receive. Supply the Ellipsis: "[it, if it he His will]", from . James 5:14, James 5:15; 1 John 5:14, 1 John 5:15. This is the
one abiding condition of all prayer; and this Ellipsis must
always be supplied.
Verse 23
temple = the Temple courts. Greek. hieron. See note on Matthew 23:16.
what = what kind of.
authority. Greek. exousia. App-172.
Verse 24
thing = question. Greek. logos = word, or matter.
if. The condition being quite dependent on a contingency. App-118.
I in like wise = I also. Note the Figure of speech Anteisagoge. App-6.
Verse 25
baptism. App-115.
heaven. Put by Figure of speech Metonymy (of Subject), App-6, for "God",
singular.
of = from. Same word as "from" in preceding clause.
Verse 26
people = crowd.
all. Put by Figure of speech Synecdoche (of Genus), for the greater part.
Verse 27
cannot tell = do not (App-105.) know.
tell = know. Greek. oida. App-132.
Verse 28
A certain man, &c. Here follow three parables spoken in the Temple.
sons = children. Greek. teknon.
Go work to day = Go to-day, work.
Verse 29
I will not = I do not choose [to go].
repented. Greek. metamelomai.
Verse 30
the second. Tischendorf reads "the other" (Greek. heteros, App-124.)
Verse 31
Whether of them twain = Which of the two.
the will = the desire. Greek. thelema (the Noun of App-102).
publicans = tax-gatherers.
go into . . . before = go before you into.
the kingdom of God. See App-114. The fourth of five occurrences in
Matthew. See note on Matthew 6:33.
Verse 33
another. Greek. alios. App-124.: i.e. a similar. The second parable
spoken in the Temple.
householder = master of a house.
hedged it round about = placed about it a fence.
winepress. Septuagint for Hebrew. gath, the press, not the vat. Isaiah 5:2.
tower. For the watchmen. See Isaiah 1:8; Isaiah 5:2; Isaiah 24:20. Job 27:18.
let it out. There were three kinds of leases: (1) where the labourers
received a proportion of the produce for their payment; (2)
where full rent was paid; (3) where a definite part of the
produce was to be given by the lessees, whatever the harvest
was. Such leases were given by the year, or for life, or were
even hereditary. From Matthew 21:34 and Mark 12:2 the
word "of" shows that the latter kind of lease is referred to in
this parable.
went into a far country = went abroad, or journeyed. As in Matthew 25:14, Matthew 25:15. Mark 12:1; Mark 13:34. Luke 15:13; Luke 20:9.
Verse 34
time = season.
to. Greek. pros.
Verse 35
beat one, &c. = one they beat, and one they killed, and one they stoned.
and. Note the Figure of speech Polysyndeton, App-6.
another = one.
Verse 37
last of all = at last.
his son = his own son. Here is the real answer to Matthew 21:23.
Apocerence = stand in awe of.
Verse 38
among. Greek. en. App-104.
seize on = hold on to, or hold fast. See note on 2 Thessalonians
2:6, "withholdeth": which should be rendered as here.
Verse 39
out = without, outside (as in Hebrews 13:12).
Verse 40
Cometh = shall have come.
Verse 41
miserably . . . wicked. Note the Figure of speech Paronomasia (App-6).
Greek. kakous kakos. In Eng. "miserably destroy those miserable
[men]" (Apocised Version); or, "those wretches he will put to a
wretched death".
which = of such character that they.
Verse 42
Did ye never read, &c. ? See App-117and App-.
The Stone, &c. Quoted from Psalms 118:22. Compare Gawa 4:10-12. See App-107.
the LORD"S = Jehovah"s. App-98. Literally "from Jehovah".
Verse 43
given to a nation. The new Israel, as prophesied in .
Verse 44
on = upon. Greek. epi. App-104.
grind him to powder. Supposed to mean winnow or scatter as dust. But in
a Papyrus (Fayyum, second or third cent, A.D.) it is used
for ruining a thing in some way. This supplies the contrast
here. Occurs else where only in Luke 20:18; Septuagint
(Theodotion) for utter destruction, in Daniel 2:44. Compare Job 27:21.
Verse 45
perceived = got to know. Greek. ginosko. App-132.
Verse 46
multitude = crowds.
took Him, &c. = were holding Him as a prophet.
for. Greek = as; but all the texts read "eis" = for.
Chapter 22
Verse 1
Jesus. See App-98.
by = in. Greek. en. App-104.
parables. This was the third of the three spoken in the Temple. Compare Matthew 21:28, Matthew 21:33.
Verse 2
The kingdom of heaven. See App-114. heaven = the heavens. See notes on Matthew 6:9, Matthew 6:10.
marriage = marriage or wedding feast. See App-140.
Verse 3
sent forth, &c. John, the Lord, and the Twelve.
were bidden = those who had been bidden. This bidding had been done by
the prophets. For the custom of such a later "sending" compare Esther 5:8 with Esther 6:14.
to. Greek. eis. App-104.
wedding = wedding feast, as "marriage" in Matthew 22:1.
would not come = wished not to come. App-102.
Verse 4
other servants. Peter and "them that heard Him" (Hebrews 2:3), as recorded
in the Gawa.
are bidden = had been bidden, as in Matthew 22:3.
Behold. Figure of speech Asterismos (App-6).
dinner = breakfast, or luncheon. Not deipnon, which is supper.
fatlings = fatted beasts. Gr. sitistos. Occurs only here.
unto. Greek. eis.
Verse 5
made light of it = gave no heed [to it].
went their ways = went away.
his = his own; "our own" being emphatic for contrast. Compare 1 Chronicles
29:16.
merchandise = commerce. Greek. emporia. Occurs only in Matthew.
Verse 6
entreated, &c. As in ; Gawa 5:40, Gawa 5:41; Gawa 11:19. slew them. Gawa 7:64-60; Gawa 8:1; Gawa 12:2-5.
Verse 7
thereof. See the varied supply of the Ellipsis after "heard" in
Versikulo: Matthew 22:7, Matthew 22:22; Matthew 22:33.
his armies. The Roman armies.
burned up their city. Greek. empretho. Occurs only here. This refers to
the destruction of Jerusalem, which took place shortly after the
close of the Gawa Dispensation.
Verse 8
Then, &c. This, as to time, leaps over the present Dispensation, and
takes up the yet future preaching of Matthew 24:14, for it has to
do with the same people.
Verse 9
Go ye therefore, &c. After the present Dispensation.
into = upon. Greek. epi. App-104.
the highways = the public roads, or crossroads. Greek. diexodos. Occurs
only here.
Verse 10
went out = having gone out.
bad. Greek. poneros. App-128.
was furnished = became filled.
Verse 11
to see = to gaze upon, view as a spectacle, or inspect. App-133.
he saw = he beheld. App-133.
a wedding garment. As prescribed by Eastern etiquette.
Verse 12
Friend. Greek. hetairos. Occurs only in Matthew (here; Matthew 11:16; Matthew 20:13; Matthew 26:50).
not. Greek. me. Not the same word as in Matthew 22:11, because this
refers to the man"s subjective consciousness of the omission
when he entered, not to the mere forgetfulness of the fact.
speechless. There was no excuse for the insult implied in the
negative me, above.
Verse 13
outer = the outer. Greek. exoteros. Occurs only in Matthew 8:12; Matthew 22:13, and Matthew 25:30.
weeping, &c. The weeping and the grinding. See note on Matthew 8:12.
Verse 15
went = came: as in Matthew 22:23. A threefold
temptation. See above.
the Pharisees. See App-120.
entangle = entrap. Greek. pagideuo. Occurs only here.
Verse 16
their = their own.
Herodians. It is uncertain whether this refers to Herod"s servants,
officers, household, or to a political party. Probably =
courtiers.
Masters = Teacher. App-98. Matthew 22:1.
we know. Greek. oida. See App-132.
God. App-98.
neither carest = there is no (Greek. ou. App-105.) care with Thee.
for = about. Greek. peri = concerning.
regardest not = lookest not on. Greek. eis.
Verse 17
tribute. This was the poll-tax paid in Roman money by each person who was
enrolled in the census. See note on Matthew 17:25. Occurs only
there, here, and Mark 12:14.
Verse 18
perceived. Greek. ginosko. App-132.
wickedness. Greek. poneria. App-128.
Verse 19
money = coin. Greek. nomisma. Occurs only here.
penny = a denarius. See note on Matthew 20:2 and App-51.:4.
Verse 20
image. Therefore not a Jewish or Herodian coin, but a Roman.
superscription = inscription.
Verse 22
these words. See note on "thereof", Matthew 22:7.
Verse 23
The same day = On (Greek. en. App-104.) that same day.
the Sadducees. No Article. See App-120.
is no resurrection = is not a resurrection.
no. Greek. me. Denying subjectively not the fact, but asserting their
disbelief of the fact.
Verse 24
Moses. See note on Matthew 8:4.
If a man die. &c. An hypothetical case. See App-118. Quoted from Deuteronomy 25:5. See App-107.
die = should die.
children. Greek. teknon, here put for son. So Deuteronomy 25:5.
marry. Greek. epigambreuo. Occurs only in Matthew. Used here because it
specially refers to a marriage between relatives.
seed = issue, as in Matthew 22:25.
Verse 25
issue. Same as "seed" in Matthew 22:24.
Verse 27
last of all = at last, as in Matthew 21:37.
the woman died also = the woman also died.
Verse 29
Jesus = But
Jesus (App-98.
X).
not knowing. Note the negative, implying their unwillingness to know, not
stating the mere fact. See App-105. All are sure to err who do
not know the Scriptures.
Verse 30
heaven. Singular. See note on Matthew 6:9, Matthew 6:10.
Verse 31
touching = concerning. Greek. peri.
of the dead = of dead bodies, with Art. See App-139.
have ye not read . . . = Did ye never read . . . See App-143.
by. Greek. hupo.
saying. See App-107.
Verse 32
I am, &c. Quoted from Exodus 3:6. See App-117.
and. Note the Figure of speech Polysyndeton (App-6).
the dead = dead people. See App-139. (without the Article).
the living = living people. The only conclusion being that they must rise
and live again in resurrection in order that He may be their
God. This is what the Lord set out to prove (in Matthew 22:31) "concerning
the resurrection". Greek. zao. See note on Matthew 9:18.
Verse 33
this. See note on "thereof" (Matthew 22:7).
at. Greek. epi. App-104.
doctrine = teaching.
Verse 36
which, &c. = what kind of commandment?
is the great = is great. The Scribes divided them all up: 248 affirmative
ones (the number of the members of the body): 365 negative (the
number of days in the year): 248 + 365 = 613 = the number of
letters in the Decalogue. Some were great and some were small
(or heavy and light). The question was as to great and small (as
in Matthew 22:38); not the
greatest and least.
Verse 37
Thou shalt love, &c. Quoted from Deuteronomy 6:5; Deuteronomy
10:12; Deuteronomy 30:6.
the LORD = Jehovah. App-98.
soul. Greek. psuche. App-110.
Verse 39
the second, &c. Quoted from Leviticus 19:18.
Verse 40
On = In. Greek. en. App-104.
all = the whole.
Verse 41
Pharisees. See App-120.
Verse 42
What think ye of Christ? See App-154.
of = concerning. Greek. peri, as in Matthew 22:16 ("for").
Christ = the Messiah (with Art.)
The Son of David. Literally David"s Son. The last of nine occurances of
this title in Matthew. See note on Matthew 1:1, and App-98.
Verse 43
in = by, as in Matthew 22:1.
spirit. Greek. pneuma. App-101.
Verse 44
The LORD said, &c. = Jehovah said unto Adonai. Quoted from Psalms 110:1. See App-4;
App-98. For the principle underlying the form of quotation, see
App-107 and App-117.
till, &c. = until I shall have (Greek. an) set Thine enemies as a
footstool for Thy feet. The first of seven references to Psalms 110:1 in the N.T.
(here; Mark 12:36. Luke 20:42. Gawa 2:34. 1 Corinthians
15:25. Hebrews 1:13; Hebrews 10:13). All refer to
Messiah"s session on the Father"s throne until His enemies shall
be placed "as a footstool for His feet", except 1 Corinthians
15:25, where they are at length put in subjection to the Son (Adonai) "under
His feet." In all the six, the enemies are placed as a footstool
by Jehovah, but in 1 Corinthians
15:25 they are placed "under" by Adonai Himself. This was subject to Israel"s
repentance. See notes on Matthew 10:23; Matthew 16:28; Matthew 23:39; Matthew 24:34. Gawa 8:19-26; Gawa 28:25-26.
Verse 46
no man = no one. Greek. ou deis. See App-105.
a word. Greek. logos. See note on Mark 9:32.
from. Greek. apo. App-104.
Chapter 23
Verse 1
multitude = crowds. Note the Structure (p. 1857).
Verse 2
Pharisees. See App-120. The Sadducees had their own "leaven" (Matthew 16:6) but not this.
sit = have taken [their] seat.
in = upon. Greek. epi.
Moses". See note on Matthew 8:4.
Verse 3
All = All things. This shows that the words following are not a command,
for the whole chapter is taken up with a denunciation of the
very things that they thus bade. Later () they "bade" the People
to ask Barabbas and destroy Jesus.
that. Omit this word as not being in the Greek, or required by the Figure
of speech Ellipsis.
Observe and do = ye observe and do. The second person plural is exactly
the same in the Indicative and Imperative, and nothing can
determine which is the Mood but the context: and the Structure
determines its meaning.
observe. Inwardly.
do. Outwardly.
but. Marking the contrast between "ye do"and"do ye not". after =
according to. Greek. kata. App-104.
they say = they say [ought to be done], but they do not do the works
themselves.
Verse 4
For they bind, &c. By what they "bid you observe". A further proof that
"observe and do" is not the Lord"s command to carry these many
burdens "grievous to be borne".
on. = upon. Greek. epi.
men"s. Greek. anthropos. App-123.
will not move = do not choose to touch.
will. See App-102.
move. Much less bear.
their = their own.
Verse 5
for to be seen = to be gazed upon as a spectacle. Same word as "see" in Matthew 22:11.
for = for the purpose. Greek. pros. App-104.
phylacteries. Greek. phulakterion. Occ only here.
See notes, &c, on Exodus 13:9. Deuteronomy 6:8.
Reference to Pentateuch
App-92and App-117.
the borders = the fringes. Reference to Pentateuch (. Deuteronomy
22:12). Originally a mark of separation between Israel and the surrounding
nations. Compare Luke 8:44.
Verse 6
love = are fond of. Greek. phileo. App-135.
uppermost rooms = the first place, as in next clause.
at = in. Greek. en. App-104.
chief seats = first seats, as in preceding clause.
Verse 7
greetings = the formal salutations.
of = by. Greek. hupo.
Rabbi = my Master. Compare Matthew 23:8. Note the
Figure of speech Epizeuxis for Emph. (App-6).
Verse 8
Master = Leader, Guide, or Director. Greek. kathgetes, Occurs only here
and in Matthew 23:10. All the texts
read didlaskalos, Teacher.
even Christ. All the texts omit, with Syriac; but, Scrivener thinks, on
insufficient authority.
Christ. See App-98.
Verse 9
father. This is against those who loved to he so called.
upon. Greek. epi. App-104.
Father. See App-98.
heaven = the heavens. See note on Matthew 6:9, Matthew 6:10.
Verse 11
he that is greatest among you = the greater of you.
Verse 12
abased = humbled, as in next clause.
Verse 13
woe. The first of eight woes in (Versikulo: ). Compare Matthew 5:3; and see
App-126. All the texts (with Syriac) transpose Matthew 23:13 and Matthew 23:14.
shut up. Compare Matthew 5:3.
the kingdom of heaven. See App-114.
heaven = the heavens. See note on Matthew 6:9, Matthew 6:10.
against = before: i.e. in men"s faces.
neither = not, as in Matthew 23:4.
Verse 14
Woe, &c. Compare Matthew 5:4; and see
App-126.
make long prayer = praying at great length.
therefore = on this account. Greek. dia (App-104. Matthew 23:2).
greater = more abundant.
damnation = judgment or condemnation.
Verse 15
woe, &c. Compare Matthew 5:5, and see
App-126.
land = dry [land].
proselyte. The Greek is transliterated, and means a comer over to. Used
of a Gentile who came over to the Jews" religion. Occurs only
here; and Gawa 2:10; Gawa 6:5; Gawa 13:43.
is made = becomes [one].
the child of hell = a son of Gehenna. A Hebraism = Gehenna"s people. See
App-131. I and note on Matthew 5:22.
Verse 16
the Temple = the Sanctuary: i.e. the Naos, or actual Temple building,
consisting of the Holy Place and the Holy of Holies. Spelled
in The Companion Bible with a capital "T", to distinguish it
from hieron, the whole of the Temple courts, but translated
temple also; this is spelled with a small "t" in The Companion
Bible.
debtor = is bound [to fulfill the oath]. In Matthew 23:18 rendered "guilty";
whereby there is (in Eng.) the Figure of speech Parechesis
= guilty [and must pay the geld, i.e. the penalty]. See App-6.
Verse 22
heaven. Singular. See notes on Matthew 6:9, Matthew 6:10.
Verse 23
Woe, &c. Compare Matthew 5:7, and see
App-126.
pay tithe = tithe, or take tithes. Eng. tithe = tenth; hence, a district
containing ten families was called a tithing
anise = dill. Occurs only here.
cummin. Hebrew. kumin. Greek. kuminon. (Occurs only here.) Germ, kummel.
faith. Or, faithfulness, as in Romans 8:3. Galatians 1:5, Galatians 1:22.
Verse 24
which, &c. Figure of speech Paroemia. App-6.
strain = habitually filter out. Greek. diulizo. Occ- only here.
at. A mistake perpetuated in all editions of the Authorized Version.
All "the former translations" had "out".
a = the: which makes it read like a proverb.
gnat. Greek. konops. Occurs only here.
swallow = gulp down: Eng. drink up.
camel. An unclean animal. See Leviticus 11:4.
Verse 25
Woe, &c. Compare Matthew 5:8, and see
App-126.
make clean = cleanse ceremonially.
platter = dish: i.e. a side dish. Greek. paropsis. Occurs only in these
Versikulo.
extortion = plunder.
excess = incontinence.
Verse 26
that which is within = the inside of.
be = become.
clean also. The "also" must be connected with outside: "that the outside
also may become clean".
Verse 27
Woe, &c. Compare Matthew 5:9, and see
App-126.
are like unto. Greek. paromoiazo. Occurs only here.
whited. Sepulchres were whitened a month before the Passover, to warn off
persons from contracting uncleanness (Numbers 19:16).
dead men"s bones = bones of dead people. See App-139.
Verse 28
iniquity = lawlessness. App-128.
Verse 29
Woe, &c. Compare Matthew 5:9, and see
App-126.
tombs. Greek. taphoi. There are four at the base of Olivet: those of
Zechariah, Absalom, Jehoshaphat, and St. James; but there is no
authority for these names.
garnish = adorn or decorate. Perhaps being whitened just then, before the
Passover.
sepulchers = mnemia = monuments.
Verse 30
If, &c. The condition being assumed as an actual fact.
Verse 31
Wherefore = so that.
children = sons. App-108.
Verse 32
Fill ye up = And ye, fill ye up.
Verse 33
generation = offspring, or brood. Plural as in Matthew 3:7; Matthew 12:34; and Luke 3:7.
escape = escape from (Greek. apo). App-104.
Verse 34
Wherefore = Because of this. Greek. dia (App-104. Matthew 23:2) touto.
behold. Figure of speech Asterismos. App-6.
from = away from. Greek. apo. App-104.
Verse 35
That = So that.
upon. Greek. epi.
blood. Put by Figure of speech Metonymy (of the Subject) for
blood-guiltiness (App-6).
righteous Abel = Abel the righteous [one]. Genesis 4:4. Compare Hebrews 11:4.
Zacharias son of Barachias. Not the son of Jehoiada (2 Chronicles
24:20, 2 Chronicles
24:21) but Zechariah the prophet (Zechariah 1:1, Zechariah 1:7), who, we here
learn (by Figure of speech Hysteresis, App-6) was killed in the
same way. And why not? Are there not many examples of historical
coincidences? Why should the Lord single out "Zacharias the son
of Jehoiada" then Neh 800 years before, instead of the later
Zacharias (the prophet) some 400 years before? And why may it
not he prophetic of another "Zechariah, the son of Baruch" who
was thus martyred some thirty-six years after? See Josephus
(Wars, iv. 5. 4.)
ye slew. This may be taken as the Figure of speech Prolepsis (Ampliatio),
App-6, speaking of future things as present. See Matthew 26:2. Psalms 93:1; Psalms 97:1; Psalms 99:1. Isaiah 37:22; Isaiah 48:5-7. Luke 3:19, Luke 3:20. Compare Matthew 11:2, &c.
Verse 36
Verily. See note on Matthew 5:18.
this generation. See note on Matthew 11:16; Matthew 24:34. Metonymy (of
Adjunct), for the inhabitants.
children. Plural of teknon. App-108.
Verse 37
chickens = brood. Greek. nossia. Occurs only here.
would not = were not willing. App-102.
not. Greek. ou (App-105), denying as a matter of fact.
Verse 38
your . . . you. Very emphatic. At the beginning of the Lord"s ministry it
was "My Father"s house" (John 2:16); but at the
end, after His rejection, it was "your house".
house: i.e. the Temple, where He was speaking.
is left = is being left. See Matthew 24:1.
desolate. Every "house" and every place is "desolate" where Christ is
not.
Verse 39
not = by no means, in no wise. Greek. ou me, App-105.
see = behold. App-133.
till. With an, implying uncertainty. The not seeing was certain:
their saying it at that time was uncertain. Compare the
four "untils" with ou me: Matthew 10:23; Matthew 16:28; Matthew 23:39; Matthew 24:34.
Blessed, &c. Quoted from Psalms 118:26; compare Matthew 21:9. See App-117.
Chapter 24
Verse 1
went out, &c. Thus marking this (see Mark 13:1) as the second of the two
prophecies: the former (Luk 21) being spoken "in
the Temple". See App-155.
from =
away from. Greek. apo. App-104.
the temple =
the Temple courts, the sacred enclosure. See note on Matthew 23:35.
the buildings, &c. These consisted of the courts, halls, colonnades, towers, and "wings".
In Luk 21"some" spake of its adornment with goodly stones and
gifts.
Verse 2
See =
Behold, look on. App-133. Not the same word as in Versikulo: Matthew 24:6, Matthew 24:15, Matthew 24:30, Matthew 6:33.
verily. See
note on Matthew 5:18.
shall not =
shall by no means. Very emphatic, because certain. Greek. ou
me. App-105.
upon. Greek. epi. App-104.
shall not. All
the texts omit the "me", and
read simply "ou" as in the first clause.
Verse 3
privately =
apart. Luk 21 was spoken publicly.
coming =
presence. Greek. parousia. This is the first of twenty-four
occurrences of this important word (Matthew 24:3, Matthew 24:27, Matthew 24:37, Matthew 24:39; 1 Corinthians
15:23; 1 Corinthians
16:17. 2 Corinthians
7:6, 2 Corinthians
7:7; 2 Corinthians
10:10. Philippians 1:1, Philippians 1:26; Philippians 2:12. 1 Thessalonians
2:19; 1 Thessalonians
3:13; 1 Thessalonians
4:15; 1 Thessalonians
5:23. 2 Thessalonians
2:1, 2 Thessalonians
2:8, 2 Thessalonians
2:9. James 5:7, James 5:8; 2 Peter 1:16; 2 Peter 3:4, 2 Peter 3:12; 1 John 2:28). The Papyri show that "from
the Ptolemaic period down to the second century A.D. the word is
traced in the East as a technical expression for the arrival or
the visit of the king or the emperor", also of other
persons in authority, or of troops. (See Deissmann"s Light, &c,
pp. 372-8, 441-5). It is not therefore a N. T word, as some have
supposed.
the end of the world. See App-129.
the end =
the sunteleia. Sunteleia = meeting together of all that marks
the consummation of the age; not telos = the actual end,
Versikulo: Matthew 24:6, Matthew 24:13, Matthew 24:14.
world. See
App-129.
Verse 4
Take heed. Greek. blepo. App-133.
no man =
not (me. App-105.) any one.
deceive =
lead astray.
Verse 5
in =
upon: trading upon. Greek. epi.
Christ =
the Messiah. App-98.
Verse 6
shall hear =
will be about to hear.
see. Greek. horao. App-133.
Not the same word as in Versikulo: Matthew 24:2, Matthew 24:15, Matthew 24:30.
must =
it is necessary [for them to].
come to pass =
arise (as in Matthew 24:34).
the end. Greek. telos. Not
the same as in Matthew 24:3. This marks the beginning,
not the end. The "many Christs" would
be the very first sign. See note on 1 John 2:18.
Verse 7
For nation, &c. See App-117. Quoted from Isaiah 19:2.
famines, and pestilences. Figure of speech Paronomasia. Greek. limoi kai loimoi. Eng. dearths and
deaths, in divers = Greek. kata = in [different] places.
Verse 8
the =
a.
sorrows =
birth-pangs.
Verse 9
to be afflicted = unto tribulation.
to =
unto. Greek. eis.
of =
by.
for =
on account of. Greek. dia.
Verse 10
be offended =
stumble. See App-117. Quoted from Isaiah 8:15.
shall betray =
will deliver up, as in Matthew 24:9.
Verse 12
because =
on account of. Greek. dia, as in Matthew 24:9.
iniquity =
lawlessness.
abound =
be multiplied.
Compare Gawa 6:1, Gawa 6:7; Gawa 7:17; Gawa 9:31.
many =
the many.
wax =
grow. Anglo-Saxon weaxen, to grow.
wax cold. Greek. psuchomai.
Verse 13
shall endure =
shall have endured.
the end. Greek. telos,
the actual end. Not the sunteleia (Matthew 24:3), but the same as in Matthew 24:6 and Matthew 24:14.
saved =
delivered (1 Thessalonians
1:10).
Verse 14
gospel of the kingdom. See App-140.
of =
concerning. Genitive of Relation. App-17.
preached =
proclaimed. App-121.
world =
the (then) habitable world. Greek. oikoumene. See App-129. The
civilized as distinct from barbarian. Not the same word as in
either Matthew 24:3 and Matthew 24:21.
for =
to, or with a view to. Greek. eis. App-104.
nations =
the nations.
Verse 15
the abomination, &c. Reference to Daniel 12:11. See App-117., and notes
on Daniel 9:27; Daniel 9:11, Daniel 9:31; Daniel 12:11. Used as the equivalent for
a special idol. Deuteronomy 7:26. 1 Kings 11:7. 2 Kings 23:13. Compare 2 Thessalonians
2:4.
of. Genitive
of Cause, that which brings on God"s desolating judgments.
by =
by means of, or through. Greek. dia.
the holy place. See note on "pinnacle", Matthew 4:5.
understands =
observe attentively.
Verse 16
into =
upon. Greek. epi. LTr. WH read "eis".
App-104.
Verse 17
anything. All
the texts read "the things".
Verse 20
be =
happen.