Christian Churches of God
No. 253
Kautusan at ang Unang Utos
(Edition
4.5 19981005-20050522-20120805-20120904-20121014)
Ang unang elemento ng Unang Dakilang Utos ay ang nauunawaan natin bilang
Unang Utos sa Sampung Utos. Ang kautusan na ito ay binuo ng isang buong
katawan ng batas na bumubuo sa Kautusan ng Diyos.
Christian Churches of God
E-mail:
secretary@ccg.org
(Copyright
©
1998, 2005, 2012
Wade Cox)
(Tr. 2024)
This paper may be freely copied and distributed
provided it is copied in total with no alterations or deletions. The
publisher’s name and address and the copyright notice must be included.
No charge may be levied on recipients of distributed copies.
Brief quotations may be embodied in critical articles and reviews
without breaching copyright.
This paper is available from the World Wide Web
page:
http://logon.org and
http://ccg.org
Kautusan at ang Unang Utos
Nakita natin na ang Unang
Dakilang Utos ay nakabatay sa unang utos. Ang buong pananampalataya ay
nakabatay sa takot at pagsamba sa Nag-iisang Tunay na Diyos. Ipinakita Niya
ang Kanyang sarili sa Kanyang kautusan sa Sinai sa pamamagitan ng Anghel ng
Yahovah, na siyang elohim sa unahan ng Israel (Zac. 12:8).
Exodo 20:18-21 Nang
masaksihan ng buong bayan ang mga kulog at kidlat, ang tunog ng trumpeta at
ang bundok na umuusok, ay natakot sila at nanginig, at sila'y tumayo sa
malayo. 19Sinabi nila kay Moises, “Magsalita ka sa amin, at aming
papakinggan, subalit huwag mong pagsalitain ang Diyos sa amin, baka kami ay
mamatay.” 20Sinabi ni Moises sa bayan, “Huwag kayong matakot,
sapagkat ang Diyos ay naparito upang subukin kayo, at upang ang takot sa
kanya ay sumainyo, upang huwag kayong magkasala.” 21Ang
taong-bayan ay tumayo sa malayo at si Moises ay lumapit sa makapal na
kadiliman na kinaroroonan ng Diyos. (AB01)
Kaya ang kapangyarihan ng Diyos ay ipinakita sa kanilang harapan bilang
isang halimbawa dahil wala silang Banal na Espiritu; samakatuwid, bilang
isang bayan hindi sila makalakad sa pananampalataya lang.
Ang hindi nahahating salita
Ang salita ng Diyos ay hindi nahahati, na patungo sa tamang pamantayan at
wastong pagtukoy sa katotohanan (Lev. 19:36,37). Dapat nating sundin ang
lahat ng Kanyang mga tuntunin sapagkat Siya ang Panginoon na nagpapabanal sa
atin, at pinili Niya tayo upang maging Kanyang bayan (tingnan din ang Lev.
20:8; 22:31-33; Deut. 7:6-8; 10:14-17; 11:1-8; 13:18; 26:16-19).
Ang Panginoon nating Diyos ay isang apoy na lumalamon at Siya ang nangunguna
sa atin upang iligtas at ingatan tayo. Ang Israel ay pumasok sa Egipto
bilang pitumpung katao at ngayon tayo ay marami na sa lupa (Deut. 9:1-6;
10:21, 22).
Mga Kautusan ng Pagiging Kasapi sa Tipan
Ang mga kautusan ng pagiging kasapi sa tipan ay nakalagay, o nakasaad, sa
mga sumusnod na Kasulatan:
Genesis 9:5-6; 15:1-21; 17:1,9,14; 18:17-19; Exodo 4:22-23; 9:29; 12:1-51;
13:1-16; 20:1-3; 23:18; 36:3-7; 40:12; Levitico 12 (esp. v.3); 15:1-33;
16:26,28; 17:11,15; 22:4,6,21; 23:10,17; Mga Bilang 9:1-14; 19:8;
Deuteronomio 10:14,16; 14:23; 15:19-22; 16:3-4; 23:8; 26:1-11; Mga Awit
24:1; 49:7-8; Isaias 53:12; Jeremias 4:4; 6:10; 31:31-34; Ezekiel 36:25-26;
Marcos 10:45; Lucas 1:59; 2:21,24; 22:37; Juan 10:17-18; 15:13; Mga Gawa
20:28; Roma 2:28-29; 4:9-12; 6:23; 8:13,23; 11:16; 1Corinto 5:7-8; 10:26;
11:27-30; Galacia 2:3; Filipos 3:5; Colosas 2:11-13; Apocalipsis 14:4 (cf.
ang araling
Ang Tipan ng Diyos (No.
152)).
Ang Unang Utos at ang Shema Israel
Pakinggan mo O Israel Yahovah Elohenu (ay) Yahovah Echad (Deut. 6:4).
Yahovah Elohenu ay Yahovah na Nagkakaisa; bilang ang una o pangunahin, ang
Punong Yahovah (cf. Strong’s Hebrew
Dictionary (SHD 259).
Upang makibahagi sa tipan kinakailangan nating ibukod ang ating sarili sa
pagsamba tulad ng kinakailangan kay Abraham (Gen. 12:1). Kailangan nating
sumamba at maglingkod sa Kanya (Deut. 10:12,13; Mat. 22:37; Mar. 12:30; Luc.
10:27). Ang Diyos ang ating hari, ngunit tayo ay nakatali sa Kanyang
kautusan at hindi natin dapat gawin ang tama ayon sa ating sariling pananaw
(Huk. 17:6; 21:25; Deut. 12:8).
Ang paglilingkod sa Diyos
sa pamamagitan ng Anak ay natukoy sa Kasulatan (Awit 2:11, 12).
Ang Panginoon ay hindi nag-iiba at hindi nagbabago (Mal. 3:6).
Nagsusuot tayo ng mga asul na laso bilang paalala sa kautusan at bilang
tanda ng ating katapatan sa Diyos (Blg. 15:37-41; cf. din ang araling
Mga Asul na Laso (No. 273)). Ang kautusan ng
Diyos ay dapat isapuso, bilang pinakatali sa ating noo at ating kamay (Deut.
11:18-20), ngunit hindi bilang pisikal na mga simbolo. Ang kautusan ay
kinakailangang pag-aralan ng patuloy. Ang Panginoon ay mabagal pagdating sa
galit ngunit hindi ipinapawalang-sala ang mga masasama. Siya ay
mapanibughuing Diyos (Nah. 1:1-3; Rom. 13:4)
Huwag mong susubukin ang Panginoon mong Diyos (Deut. 6:16; Mat. 4:7, 10).
Matakot ka sa Diyos; Maglingkod ka sa Kanya at sa
Kanya'y manatili ka (Deut 10:20).
Pinakain Niya tayo
ng manna (Deut. 8:3) at ng salita sa Kanyang bibig, sa lahat ng ating
paglalakbay (Mat. 4:4; Ex. 17:1-7).
Exodo 17:1-7
Ang buong kapulungan ng mga anak ni Israel ay naglakbay mula sa ilang
ng Sin, ayon sa mga lugar na kanilang nilakbay sa utos ng Panginoon, at
nagkampo sa Refidim; at walang tubig na mainom ang taong-bayan. 2Kaya't
ang taong-bayan ay nakipagtalo kay Moises at nagsabi, “Bigyan mo kami ng
tubig na maiinom.”
At
sinabi ni Moises sa kanila, “Bakit kayo nakikipagtalo sa akin? Bakit ninyo
sinusubok ang Panginoon?” 3Subalit ang taong-bayan ay nauhaw roon
at sila ay nagreklamo laban kay Moises at sinabi, “Bakit mo kami inilabas
mula sa Ehipto, upang patayin mo sa uhaw, kami, ang aming mga anak, at ang
aming kawan?” 4Kaya't si Moises ay dumaing sa Panginoon, na
nagsasabi, “Anong aking gagawin sa bayang ito? Kulang na lamang ay batuhin
nila ako.” 5Sinabi ng Panginoon kay Moises, “Dumaan ka sa harap
ng taong-bayan, at isama mo ang matatanda ng Israel; at dalhin mo ang
tungkod na iyong ipinalo sa ilog, at humayo ka. 6Ako'y tatayo sa
harap mo roon sa ibabaw ng bato sa Horeb; at iyong hahampasin ang bato, at
bubukalan ito ng tubig, upang ang bayan ay makainom.” At gayon ang ginawa ni
Moises sa paningin ng matatanda sa Israel. 7Tinawag niya ang
pangalan ng dakong iyon na Massah at Meriba, dahil sa pakikipagtalo ng mga
anak ni Israel, at dahil kanilang sinubok ang Panginoon, na kanilang
sinasabi, “Ang Panginoon ba'y nasa kalagitnaan natin o wala?” (AB01)
Ang kautusan ay nagsasaad
na walang taong sumasamba sa ibang diyos at sumasamba sa kanila sa
pagsasanay ng pangkukulam ang papahintulutang mabuhay.
Exodo 22:18 “Huwag
mong pahintulutang mabuhay ang isang babaing mangkukulam. (AB01)
Exodo 22:20
“Ang
maghandog sa alinmang diyos, maliban sa Panginoon lamang, ay lubos na
pupuksain. (AB01)
Ang pangkukulam ay nauugnay sa mga maling paniniwala na maaaring
makipag-usap sa mga espiritu ng mga patay. Lumalabas din ito bilang isang
sistema ng pagsamba ng mga pagano. Tayo ay inutosan na huwag banggitin ang
ibang mga diyos sa ating pagsasalita.
Exodo 23:13
Ingatan ninyo ang lahat ng mga bagay na aking sinabi sa inyo; at
huwag ninyong banggitin ang pangalan ng ibang diyos, o marinig man sa inyong
bibig. (AB01)
Ang layunin ng pagsamba ay
si Yahovah ng mga Hukbo bilang Eloah. Lahat ng mga espirituwal na nilalang
na kumikilos para sa Kanya ay nagdadala ng pangalang Yahovah; gayunpaman, si
Eloah at walang iba pa ang sentral na layunin ng pagsamba. Ang mga nilalang,
kapwa espirituwal at pisikal, na kumikilos para sa Kanya, ay mga elohim
bilang isang pagpapalawig ng Nag-iisang Tunay na Diyos, Eloah,
Ang Elohim. Walang sinuman ang dapat maghimagsik laban sa elohim o
lumapastangan sa kanila.
Exodo 22:28-31
“Huwag mong lalapastanganin ang Diyos, ni lalaitin
man ang pinuno ng iyong bayan. 29“Huwag mong ipagpapaliban ang
paghahandog ng mula sa iyong mga ani, at ng mula sa umagos sa iyong mga
pisaan. “Ang panganay sa iyong mga anak na lalaki ay ibibigay mo sa akin.
30Gayundin ang gagawin mo sa iyong mga baka at sa iyong mga tupa:
pitong araw itong makakasama ng kanyang ina; sa ikawalong araw ay ibibigay
mo ito sa akin. 31“Kayo'y magiging mga taong itinalaga para sa
akin; kaya't huwag kayong kakain ng anumang laman na nilapa ng mababangis na
hayop sa parang; inyong itatapon ito sa mga aso. (AB01)
Sa parehong paraan ang mga unang bunga ay agad na ibibigay, sapagkat ito ay
pag-aari ng Diyos.
Sa ganitong paraan ang
pagpapalawig sa ibang mga utos ay nakikita na nagmumula sa unang utos.
Gayundin, ang mga Kapistahan at ang buong sistema ay nagmula sa pagsamba sa
Nag-iisang Tunay na Diyos (cf. Ex. 23:17).
Exodo 23:17
Tatlong ulit sa bawat taon na ang lahat ng iyong mga kalalakihan ay
haharap sa Panginoong Diyos. (AB01)
Ang Anghel ng Panginoon
Ang Anghel ng Diyos ay isinugo sa mga tao upang mapanatili sila sa daan at
dalhin sila sa lugar na inihanda para sa kanila. Siya ay dapat sundin at
huwag maghimagsik, sapagkat hindi niya patatawarin ang kanilang mga
pagsuway. Ang Pangalan ng Diyos ay nasa kanya, kaya’t siya ay kumikilos para
sa Diyos bilang Kanyang sugo. Siya rin ay tinawag na Yahovah at Elohim pati
na rin Ang Anghel ni Yahovah at Ang Anghel ni Elohim. Ang pagsunod ay
nangangahulugan na iingatan sila ng Diyos mula sa kanilang mga kaaway. Hindi
nila dapat sambahin ang kanilang mga diyos, kundi lubusang alisin ang mga
iyon, at sirain ang kanilang mga larawan. Tanging ang Nag-iisang Tunay na
Diyos lamang ang dapat paglingkuran, na siyang magpapala sa kanilang
tinapay, at tubig at magpapagaling sa kanila.
Exodo 23:20-33 “Aking isinusugo ang isang anghel sa unahan mo, upang ingatan
ka sa daan, at upang dalhin ka sa dakong aking inihanda. 21Mag-ingat
kayo sa harap niya at dinggin ninyo ang kanyang tinig; huwag kayong
maghimagsik sa kanya, sapagkat hindi niya patatawarin ang inyong pagsuway,
sapagkat ang aking pangalan ay nasa kanya. 22“Subalit kung
diringgin mong mabuti ang kanyang tinig at gagawin mo ang lahat ng aking
sinasabi ay magiging kaaway ako ng iyong mga kaaway, at kalaban ng iyong mga
kalaban. 23“Sapagkat ang aking anghel ay hahayo sa unahan mo at
dadalhin ka sa mga Amoreo, mga Heteo, mga Perezeo, mga Cananeo, mga Heveo,
at sa mga Jebuseo, at aking lilipulin sila. 24Huwag kang yuyukod
sa kanilang mga diyos, o maglilingkod man sa mga iyon, o gagawa man ng ayon
sa kanilang mga gawa, kundi iyong wawasakin at iyong dudurugin ang kanilang
mga haligi.
25Inyong
sasambahin ang Panginoon ninyong Diyos, at aking pagpapalain ang inyong
tinapay at ang inyong tubig, at aalisin ko ang sakit sa gitna ninyo. 26Walang
babaing makukunan, o magiging baog man sa iyong lupain; aking lulubusin ang
bilang ng iyong mga araw. 27Aking susuguin ang sindak sa unahan
mo, at lilituhin ko ang buong bayan na iyong paroroonan, at aking
patatalikurin sa iyo ang lahat ng iyong mga kaaway. 28Aking
susuguin sa unahan mo ang mga putakti na magpapalayas sa Heveo, sa Cananeo,
at Heteo sa harapan mo. 29Hindi ko sila papalayasin sa harapan mo
sa loob ng isang taon; baka ang lupa'y maging ilang, at ang mababangis na
hayop ay magsidami laban sa iyo. 30Unti-unti ko silang
papalayasin sa harapan mo, hanggang sa ikaw ay dumami at manahin mo ang
lupain. 31Aking ilalagay ang iyong hangganan mula sa Dagat na
Pula hanggang sa dagat ng Filistia, at mula sa ilang hanggang sa Eufrates
sapagkat aking ibibigay sa iyong kamay ang mga nananahan sa lupain at iyong
papalayasin sila sa harapan mo. 32Huwag kang makikipagtipan sa
kanila, ni sa kanilang mga diyus-diyosan. 33Sila'y hindi dapat
manirahan sa iyong lupain, baka gawin pa nilang magkasala ka laban sa akin;
sapagkat kung ikaw ay maglingkod sa kanilang mga diyus-diyosan, tiyak na
magiging bitag iyon sa iyo.”
(AB01)
Nangako Siya dito na
ibibigay Niya sa kanila ang lupa mula sa Dagat na Mapula hanggang sa
Eufrates at mula sa Mediterranean hanggang sa Disyerto.
Sila rin ay magiging
tulad ng elohim, katulad ng anghel na nasa unahan nila (Zac. 12:8).
Ang Anghel ng Panginoon ay tinalakay sa mga sumusunod na Kasulatan: Genesis
16:10,13; 18:2-4,13-14,33; 22:11-12,15-16; 31:11,13; 32:30; Josue 5:13-15;
6:2; Isaias 63:9; Zacarias 1:10-13; 3:1-2. Ang mga sanggunian sa Bagong
Tipan ay: Mga Gawa 5:19; 12:7-11; 1Corinto 10:9; Apocalipsis 22:18-19.
Diyos laban kay Molec
Ang pangunahing labanan ay tungkol sa dalawang sistema ng pagsamba, ang
pagsamba sa Diyos laban sa sistema ni Molec, na makikita sa sistema ng Pasko
at Easter.
Ang mga Kasulatan tungkol sa labanan na ito ay: Levitico 18:21; 19:26,31;
Deuteronomio 12:29-32; 13:1-4; 18:9-22; 1Mga Hari 11:7-8,33; Isaias 8:18-19;
47:10-14; Jeremias 32:35; 49:1,3; Zefanias 1:4-5; 1Samuel 8:7-18; 15:10-35;
28:1-25; Genesis 9:4-6; Levitico 17:10-14; Deuteronomio 12:15-16,23; Mga
Gawa 15:20; 1Corinto 10:16; Efeso 2:13; Hebreo 9:14,22; 10:19-20; 1Pedro
1:2; 1Juan 1:7; Apocalipsis 7:14; 12:11; Deuteronomio 13:1-18; 18:13-22;
Levitico 11:44; 19:2-4; 20:26; 2Corinto 7:1; 1Tesalonica 4:7; 1Pedro
1:15-16.
Ikapu
Ang Diyos ay nagtakda ng Kanyang sistema ng ikapu sa kabuuan bilang tanda ng
ating pagbabalik at katapatan sa Kanya (cf. Mal. 3:7-12 at pati ang araling
Ikapu [161]).
Ang mga anak ni Juda ay hindi nakapasok dahil sa kanilang kawalan ng
paniniwala (Heb. 4:6). Gayunpaman, ang Diyos (elohim)
ay sinubok at tinanggap ng mga Patriyarka (Gen. 28:20-22).
Ang sistema ng ikapu ay pinalawak hanggang sa buwis at mga nasamsam sa
digmaan (Blg. 31:25-54). Ang sistema ng ikapu ay itinatag upang mapanatili
ang pagsasagawa ng sistema ng pagsamba (Deut. 14:22-29) at upang ingatan ang
mga mahihirap (Deut. 26:12-15). Ang mga lipi ay kinakailangang maglaan ng
lugar para sa pagdaraos ng mga Kapistahan, na hindi maaaring kainin sa loob
ng kanilang mga pintuang daan (Deut. 12:6,7,17,18; cf. pati ang Deut.
16:2,7). Ang mga Kapistahan ng Diyos ay tatlo sa bilang (Deut. 15:3, 10-16),
at ang Kanyang sistema ay nakatali o nakabatay sa sistema ng Jubileo (Lev.
25:1-7; Ex. 23:11). Lahat ng ginagawa natin para sa Diyos ay ayon sa
pagnanais ng kalooban at isipan at ayon sa kakayahan. Dapat mayroong kahit
anomang bahagi na ginagawa sa loob ng Kanyang sistema upang mapatunayan ang
pagtawag (2Cor. 8:12; cf. Mal. 3:7-12).
Bahagi II
Ang tipan bilang pagiging Diyos sa Templo ng Diyos
Exodo 24:1-18
Kanyang
sinabi kay Moises, “Umakyat ka sa kinaroroonan ng Panginoon, ikaw, at sina
Aaron, Nadab at Abihu, at pitumpu sa matatanda sa Israel, at sumamba kayo
mula sa malayo.
2Si Moises lamang ang lalapit sa Panginoon; subalit ang iba ay huwag
lalapit, at ang bayan ay huwag aakyat na kasama niya.” 3Dumating
si Moises at sinabi sa bayan ang lahat ng mga salita ng Panginoon at ang
lahat ng mga tuntunin; at ang buong bayan ay sumagot na may isang tinig, at
nagsabi, “Lahat ng mga salita na sinabi ng Panginoon ay aming gagawin.”
Isang tagapamagitan dito ang itinatag sa pagitan ng Diyos at ng Kanyang
bayan, at si Moises ang kumatawan sa pisikal na anyo ng espirituwal na
tagapamagitan. Ang labindalawang haligi ng labindalawang lipi ay kumakatawan
sa labindalawang haligi ng Templo ng Diyos, habang ang labindalawang hukom
ay nauuna sa mga haliging iyon, na siyang mga apostol ng Mesiyas.
4Isinulat ni Moises ang lahat ng mga salita ng Panginoon, at bumangon siya
ng maaga kinaumagahan, at nagtayo ng isang dambana sa paanan ng bundok, at
ng labindalawang haligi, ayon sa labindalawang lipi ng Israel. 5Kanyang
sinugo ang mga kabataang lalaki mula sa mga anak ni Israel, na nag-alay ng
mga handog na sinusunog at nag-alay ng mga baka bilang handog pangkapayapaan
sa Panginoon. 6Kinuha ni Moises ang kalahati ng dugo at inilagay
sa mga palanggana, at ang kalahati ng dugo ay iwinisik sa ibabaw ng dambana.
7Kanyang
kinuha ang aklat ng tipan, binasa sa pandinig ng bayan, at kanilang sinabi,
“Lahat ng sinabi ng Panginoon ay aming gagawin, at kami ay magiging
masunurin.” 8At kinuha ni Moises ang dugo at iwinisik sa bayan,
at sinabi, “Tingnan ninyo ang dugo ng tipan na ginawa ng Panginoon sa inyo
ayon sa lahat ng mga salitang ito.”
Ang tipang ito ay tumutukoy sa tipan ng dugo, na siyang dugo ng Mesiyas, at
sa gayon isang bagong tipan ang itinatag mula sa pagtatag ng una (cf. ang
araling
Ang Tipan ng Diyos (No.
152)).
9Nang
magkagayo'y umakyat sina Moises, Aaron, Nadab, at Abihu, at ang pitumpung
matatanda sa Israel, 10at kanilang nakita ang Diyos ng Israel. Sa
ilalim ng kanyang mga paa ay mayroong parang isang tuntungan na yari sa mga
batong zafiro, at tulad ng langit sa kaliwanagan. 11Hindi
ipinatong ng Diyos ang kanyang kamay sa mga pinuno ng mga anak ni Israel;
nakita rin nila ang Diyos, at sila'y kumain at uminom. 12Sinabi
ng Panginoon kay Moises, “Umakyat ka rito sa akin sa bundok, at maghintay ka
roon at ibibigay ko sa iyo ang mga tapyas ng bato at ang batas at ang
kautusan na aking isinulat, upang iyong maituro sa kanila.” 13Kaya't
tumindig si Moises, at si Josue na kanyang lingkod; at si Moises ay umakyat
sa bundok ng Diyos. 14Kanyang sinabi sa matatanda, “Hintayin
ninyo kami rito hanggang sa kami ay bumalik sa inyo, at sina Aaron at Hur ay
kasama ninyo; sinumang magkaroon ng usapin ay lumapit sa kanila.” 15Umakyat
nga si Moises sa bundok at tinakpan ng ulap ang bundok. 16Ang
kaluwalhatian ng Panginoon ay nanatili sa ibabaw ng bundok ng Sinai, at
tinakpan ito ng ulap ng anim na araw; at sa ikapitong araw ay tinawag niya
si Moises sa gitna ng ulap. 17Noon, ang anyo ng kaluwalhatian ng
Panginoon ay tulad ng apoy na nagliliyab sa ibabaw ng taluktok ng bundok, sa
paningin ng mga anak ni Israel. 18Pumasok si Moises sa ulap, at
umakyat sa bundok. Si Moises ay nasa bundok sa loob ng apatnapung araw at
apatnapung gabi. (AB01)
Ang Tabernakulo o Templo ng
Diyos ay dapat itayo mula sa mga kusang handog, na ibinibigay ng mga nais
makibahagi sa pagtatayo. Ito ay naglalayong tumukoy sa kusang
pagsasakripisyo ng sarili ng indibidwal, na magiging bahagi ng Templo ng
Diyos; na ang Templong iyon ay tayo (1Cor. 3:17).
Exodo 25:1-40 [BASAHIN NG
BUO]
Ang Kasulatan na ito ay tumatalakay sa pagtatayo ng Tabernakulo, at ang mga
kusang handog ay partikular para sa mga pangangailangan ng pagtatayo. Ang
mga tagubilin para sa pagtatayo ng Tabernakulo ay malinaw at kasama ang mga
kasangkapan; ang mga tagubilin na ito ay dapat sundin ng eksakto.
Ang istruktura ng sampung
tabing ay nasasalamin sa sampung kandelero ng Templo ni Solomon. Ang sampung
tabing ay kailangang pagdaanan upang makarating sa huling Kaharian ng Diyos.
Ang pagkakasunod-sunod na ito ay nagpapahiwatig sa Mesiyas, ang Pitong
Iglesia at sa dalawang Saksi, na ang bawat isa ay may kandelero. Ang
ikalabing-isa mula sa sampu, at tumuturo sa pagbabalik ng Mesiyas at sa
pagtatatag ng milenyal na Kaharian ng Diyos.
Exodo 26:1-37 [BASAHIN NG
BUO]
May mga partikular na tagubilin ang ibinigay dito kaugnay sa mga tabing at
mga kagamitan ng Tabernakulo. Detalyado ang mga bilang at kulay at eksaktong
sukat at partikular na mga palamuti ay ibinigay, gayundin ang mga tagubilin
kung paano sila ikakabit, at ang mga materyal na gagamitin. Kahit ang
natirang bahagi ng tabing ay gagamitin. Ang bawat bagay na ibinigay ng
walang bayad para sa pagtatayo ng Tabernakulo ay ginamit sa pagtatayo upang
ang lahat ng materyal ay magamit. Ang katotohanang ito ay tumuturo sa
pagtatayo ng espirituwal na gusali, kung saan walang itinapon, nawala, o
hindi nagamit.
Ang mga sukat na may
kaugnayan sa mga kerubin ay nauugnay din sa kanilang mga tungkulin sa apat
na bahagi ng sansinukob. Ang apat na nilalang na buhay sa Apocalipsis
kabanata 4 at 5 ay ang mga kerubin na nasa kanilang mga pangkat (cf. Ezek.
1:1ff.).
Exodo 27:1-21 [BASAHIN NG
BUO]
Ang mga hati ng Tabernakulo
at ang mga haligi ay kumakatawan sa mga haligi ng Templo ng Diyos ayon sa
kanilang mga bilang; ang kabuuang bilang ay kumakatawan sa pamahalaan ng
Diyos.
Ang kasuotan ng saserdote
ay may kahalagahan din sa pagpasok ng Banal na Espiritu, na nasa dibdib ng
pagkasaserdote, katulad ng Urim at Tumim na nasa lalagyanan ng Dakilang
Saserdote.
Exodo 28:1-43 [BASAHIN NG
BUO]
Ang kabanatang ito ay naglalarawan ng kasuotan ni Aaron at ng kanyang mga
anak. Bawat kagamitan ay inilarawan na may paliwanag kung paano ito isusuot.
Ang mga kasuotan ay banal at dapat gawin ng mga taong may karunungan sa puso
at napuspusan ng Banal na Espiritu.
Ang labindalawang bato ay
kumakatawan sa labindalawang lipi at ang pagkakaisa ng bansa. Ang
pagkasaserdote ng mga hinirang sa Banal na Espiritu ay ang pangwakas na
resulta ng Templo. Ang pagkasaserdote ng Templo mismo ay nagpapahiwatig sa
pagkasaserdote ng mga hinirang, bilang espirituwal na Templo ng Kaharian ng
Diyos.
Ito ay itinayo sa
pangangalat mula sa mga buhay na bato at namamahala sa mundo sa Banal na
Espiritu sa panahon ng milenyong paghahari ni Jesucristo. Siya ay mamumuno
sa ngalan ng Kanyang Ama.
Exodo 29:1-46
[BASAHIN NG BUO]
Ang tekstong ito ay
tumatalakay sa pagpapabanal kay Aaron at sa kanyang mga anak. Inilarawan din
ang mga handog na hain at ang paliwanag sa seremonya.
Pinabanal ng Mesiyas ang
lahat ng hinirang sa pamamagitan ng dugo ng Kanyang sakripisyo, mula sa
kanyang tainga dahil sa koronang tinik at daliri sa paa dahil sa mga pako.
Siya na nagpapabanal at ang mga pinababanal ay may iisang pinagmulan. Lahat
ay binayaran sa sakripisyo ng Mesiyas at ito ang tinutukoy na kalahating
siklo na buwis: tanging Mesiyas lamang ang makakapagbayad nito.
Exodo 30:1-38 [BASAHIN NG
BUO]
Sa kabanatang ito ng Exodo, tinuruan si Aaron sa pagtatayo ng dambana. Ito
ay gagamitin upang pagsunugan ng mababangong insenso magpakailanman at hindi
dapat gamitin para sa anumang bawal na insenso o hain na susunugin o karne o
handog na inumin. Si Aaron, bilang Dakilang Saserdote, ay kinakailangang
magsagawa ng pagtubos doon isang beses sa isang taon.
Ang mga hinirang bilang
maharlikang pagkasaserdote ay dapat pahiran bilang banal ng langis ng Banal
na Espiritu. Tinatawag ng Diyos ang lahat ng mga hinirang sa kanilang
pangalan at ibinubukod sila para sa gawain ng Panginoon sa pagtatayo ng
Kanyang Templo.
Exodo 31:1-11 Sinabi
ng Panginoon kay Moises, 2“Tingnan mo, aking tinawag sa pangalan
si Bezaleel na anak ni Uri, na anak ni Hur, sa lipi ni Juda. 3Aking
pinuspos siya ng Espiritu ng Diyos, may kakayahan, katalinuhan, may kaalaman
sa iba't ibang uri ng gawain, 4upang magdibuho ng magagandang
disenyo, upang gumawa sa ginto, sa pilak, at sa tanso, 5upang
umukit ng mga batong pang-enggaste, upang gumawa ng mga nililok na kahoy, at
upang gumawa sa lahat ng sari-saring gawain. 6Aking itinalagang
kasama niya si Aholiab, na anak ni Ahisamac, sa lipi ni Dan; at sa lahat ng
may kakayahang gumawa ay nagbigay ako ng karunungan, upang magawa nila ang
lahat ng aking iniutos sa iyo: 7ang toldang tipanan at ang kaban
ng patotoo, at ang luklukan ng awa na nasa ibabaw niyon, at ang lahat ng
kasangkapan ng tolda, 8ang hapag at ang mga kasangkapan niyon at
ang dalisay na ilawan, kasama ng lahat na mga kasangkapan; ang dambana ng
insenso, 9ang dambana ng handog na sinusunog kasama ng lahat ng
mga kasangkapan niyon, ang lababo at ang patungan niyon; 10at ang
mga kasuotang mahusay ang pagkagawa, ang mga banal na kasuotan para kay
Aaron na pari, at ang mga kasuotan ng kanyang mga anak, para sa kanilang
paglilingkod bilang mga pari; 11at ang langis na pambuhos, ang
mabangong insenso para sa dakong banal.
Ayon sa lahat ng iniutos ko sa iyo ay gagawin nila ang mga ito.” (AB01)
Ang katapatan ng Israel ay
pabago-bago at ang mga tao ay nag-alinlangan dahil pinaantala ng Diyos ang
Kanyang pinahirang si Moises, tulad ng pagkaantala Niya sa Kanyang
pinahirang Mesiyas; at ang mga tao ay nahulog sa pagsamba sa diyos-diyosan
noon gaya ng ginagawa nila ngayon.
Exodo 32:1-35
[BASAHIN NG BUO]
Ang mga diyos ng sistema bago ang Exodo ay kinakatawan ng mga hikaw na may
hugis ng simbolikong kumakatawan sa mga bathala. Ang mga hikaw ang
pinagkuhaan ng ginto para sa gintong guya upang sila ay matanggal mula sa
Israel. Ang gintong guya ang pinagtutuunan ng sinaunang sistemang relihiyon,
at may kaugnayan sa pagsamba sa diyos ng buwan na si Sin sa kanyang iba't
ibang anyo.
Ang sistemang ito ay may kaugnayan din sa pagsamba sa ensina at sa sistema
ng Pasko at Easter ng mga Pagano (cf. ang mga araling
Ang Gintong Guya (No. 222)
at
Ang Pinagmulan ng Pasko at
Easter (No. 235)).
Exodo 33:1-23
Sinabi ng Panginoon kay Moises, “Humayo ka, umakyat ka mula rito, ikaw
at ang bayan na iyong inilabas mula sa lupain ng Ehipto, patungo sa lupain
na aking ipinangako kina Abraham, Isaac, at Jacob, na aking sinasabi, ‘Sa
iyong mga anak at inapo ay aking ibibigay iyon!’ 2Magsusugo ako
ng isang anghel sa unahan mo, at aking palalayasin ang mga Cananeo, mga
Amoreo, mga Heteo, mga Perezeo, mga Heveo, at mga Jebuseo. 3Pumunta
ka sa isang lupaing dinadaluyan ng gatas at pulot, ngunit hindi ako
pupuntang kasama ninyo, baka ikaw ay lipulin ko sa daan, sapagkat ikaw ay
isang bayang matigas ang ulo.” 4Nang marinig ng taong-bayan ang
masasamang balitang ito ay tumangis sila, at walang taong nagsuot ng kanyang
mga palamuti. 5Sapagkat sinabi ng Panginoon kay Moises, “Sabihin
mo sa mga anak ni Israel, ‘Kayo'y isang bayang matigas ang ulo; kung ako'y
aakyat na kasama ninyo nang sandali, ay malilipol ko kayo. Kaya't ngayo'y
alisin ninyo ang inyong mga palamuti upang aking malaman kung ano ang aking
gagawin sa inyo.’” 6Kaya't hinubad ng mga anak ni Israel ang
kanilang mga palamuti, magmula sa bundok ng Horeb. 7Kinaugalian
na ni Moises na dalhin ang tolda at itayo sa labas ng kampo, na malayo sa
kampo; kanyang tinawag iyon na toldang tipanan. At bawat maghanap sa
Panginoon ay lumalabas patungo sa toldang tipanan, na nasa labas ng kampo.
8Kapag si Moises ay lumalabas patungo sa toldang tipanan, ang
buong bayan ay tumatayo, bawat lalaki sa pintuan ng kanyang tolda at
pinanonood si Moises hanggang sa makapasok siya sa tolda. 9At
kapag si Moises ay pumapasok sa tolda, bumababa ang haliging ulap at
tumitigil sa pintuan ng tolda, at ang Panginoon ay nakikipag-usap kay
Moises. 10Kapag nakikita ng buong bayan na ang haliging ulap ay
tumitigil sa pintuan ng tolda, ang buong bayan ay tumitindig at sumasamba,
bawat isa sa pintuan ng kanyang tolda. 11Sa gayon nakikipag-usap
ang Panginoon kay Moises nang mukhaan, gaya ng pakikipag-usap ng isang tao
sa kanyang kaibigan. Kapag siya'y bumabalik uli sa kampo, ang kanyang
lingkod na si Josue, anak ni Nun, na may kabataan pa, ay hindi umaalis sa
tolda. 12Sinabi ni Moises sa Panginoon, “Tingnan mo, iyong
sinasabi sa akin, ‘Dalhin mo ang bayang ito,’ ngunit hindi mo ipinakilala sa
akin kung sino ang susuguin mo na kasama ko. Gayunma'y iyong sinabi, ‘Aking
nakikilala ka sa pangalan, at ikaw rin naman ay nakatagpo ng biyaya sa aking
paningin.’ 13Ngayon, kung ako'y nakatagpo ng biyaya sa iyong
paningin ay ituro mo sa akin ngayon ang iyong mga daan, upang ikaw ay aking
makilala, at ako'y makatagpo ng biyaya sa iyong paningin. Alalahanin mo rin
na ang bansang ito ay iyong bayan.” 14Kanyang sinabi, “Ako'y
sasaiyo, at ikaw ay aking bibigyan ng kapahingahan.” 15At sinabi
niya sa kanya, “Kung ikaw ay hindi sasaakin, huwag mo na kaming paahunin
mula rito. 16Sapagkat paano ngayon malalaman na ako'y nakatagpo
ng biyaya sa iyong paningin, ako at ang iyong bayan? Hindi ba dahil sa ikaw
ay lumalakad na kasama namin, kaya't kami ay naiiba, ako at ang iyong bayan,
sa lahat ng bayan sa balat ng lupa?” 17Sinabi ng Panginoon kay
Moises, “Gagawin ko ang bagay na ito na iyong sinabi, sapagkat ikaw ay
nakatagpo ng biyaya sa aking paningin, at ikaw ay aking nakikilala sa
pangalan.”
18Sinabi ni Moises,
“Hinihiling ko sa iyo na ipakita mo sa akin ang iyong kaluwalhatian.”
19At
kanyang sinabi, “Aking pararaanin ang lahat kong kabutihan sa harapan mo, at
aking ipahahayag ang aking pangalang ‘Ang Panginoon’
sa harapan mo. Ako'y magkakaloob ng biyaya sa kaninumang aking ibig
pagkalooban, at ako'y magpapakita ng habag sa kaninumang aking ibig
kahabagan. 20Ngunit, kanyang sinabi, “Hindi mo maaaring makita
ang aking mukha; sapagkat hindi ako maaaring makita ng tao at siya'y
mabubuhay.” 21At sinabi ng Panginoon, “Masdan mo, may isang dako
sa tabi ko, at ikaw ay tatayo sa ibabaw ng bato; 22at samantalang
ang aking kaluwalhatian ay dumaraan, aking ilalagay ka sa isang bitak ng
bato, at tatakpan kita ng aking kamay hanggang sa ako'y makaraan. 23Pagkatapos,
aking aalisin ang aking kamay, at iyong makikita ang aking likod; subalit
ang aking mukha ay hindi makikita.” (AB01)
Sinabi ng Panginoon kay
Moises dito na umalis at pumunta sa Lupang Pinangako. Isang anghel ang
mauuna sa kanila at ang kanilang mga kaaway ay palalayasin.
Itinayo ni Moises ang Tabernakulo sa labas ng kampo, at dito nakipag-usap si
Moises sa Panginoon. Humiling si Moises na ang Presensya ng Diyos ay sumama
sa kanila. Sinabihan si Moises na walang makakakita sa Kanyang mukha at
mabubuhay; gayunpaman, pinahintulutan si Moises na makita ang Kanyang
kaluwalhatian at likod. Ang Mesiyas ang
Kaluwalhatian ng Panginoon. Wala
pang tao ang nakakita sa Pinakamakapangyarihang Diyos, ni nakakita sa
Kanyang anyo, o nakarinig ng Kanyang tinig
kailanman (Juan 1:18; 5:37; 1Tim.
6:16; 1Juan 5:20).
Exodo 34:1-35 [BASAHIN NG
BUO]
Ang dalawang bato ng kautusan ay pinalitan, at nanalangin si Moises para sa
kapatawaran ng bayan. Palalayasin ng Diyos ang kanilang mga kaaway ngunit
hindi sila dapat makipagtipan sa mga naninirahan sa lupang pupuntahan nila;
sa halip, kailangan nilang wasakin ang kanilang mga dambana, sirain ang
kanilang mga larawan, at putulin ang kanilang mga puno (Deut. 16:21-22).
Sila ay hindi dapat sumamba sa ibang diyos. Hindi dapat sila mag-asawa sa
ibang lahi, dahil maaakit sila sa mga diyos nila. Hindi sila dapat gumawa ng
anumang diyos-diyosan.
Ang Kapistahan ng mga Tinapay na Walang Lebadura ay dapat ipagdiwang. Lahat
ng mga panganay na lalaki ay magiging sa Diyos, maliban sa panganay ng asno,
na kailangang tubusin gamit ang isang tupa, o babaliin ang leeg nito. Lahat
ng panganay na lalaki ay dapat tubusin at walang sinuman ang dapat humarap
sa Diyos na walang dala-dala. Ang mga Sabbath, ang Kapistahan ng mga
Sanglinggo, at ang Kapistahan ng Pagtitipon ng ani ay dapat ipangilin.
Tatlong beses sa isang taon lahat ng lalaki ay dapat humarap sa Panginoong
Diyos ng Israel. Pagkatapos ay palalayasin ng Diyos ang mga bansa at
palalawakin ang mga hangganan ng Israel, at iingatan ang kanilang lupain.
Mula sa puntong ito ay ginawa ang tipan sa pagitan ng Diyos at ng bayan.
Nag-ayuno si Moises ng apatnapung araw at apatnapung gabi habang isinulat
niya ang Sampung Utos at ang tipan (Deut. 10:1-11).
Ipinapakita ng teksto dito
na ang kusang paghahayag ng sarili ng Diyos ay nangyayari nang unti-unti sa
mga tinawag Niya at itinatag sa awtoridad. Ang istruktura ay tumutukoy sa
Mesiyas at sa Kanyang mga gawa noong siya’y Nagkatawang-tao.
Exodo 35:1-35
[BASAHIN NG BUO]
Itinuro ni Moises sa mga tao ang kautusan.
Nag-utos ang
Panginoon ng handog mula sa mga may kusang loob. Sa pagtatayo ng Templo ang
mga gustong magbigay ay nagdala ng lahat ng kinakailangan para sa gawain ng
Diyos, habang ang mga may kaloob ng Banal na Espiritu ay gumawa ng mga
pangbihasang gawain gamit ang mga ibinigay ng mga gustong magbigay na mga
kasamahan.
Ang Tabernakulo ay itinatag
mula sa Unang Araw ng Unang Buwan. Ang timing na ito ay tumutukoy sa
pagpapabanal ng mga hinirang ayon sa banal na Kalendaryo, na nagsisimula sa
pagpapabanal ng Templo sa Unang Buwan. Ang paglalagay ng Bagong Taon ng Juda
sa Ikapito o minsan sa Ikawalong buwan ay sumasalungat sa pagtatag at paraan
na ito. Ang pagsasanay ng Rosh
Hashanah ay isang late post-temple na kaugaliang rabinikal, na
ipinakilala mula sa Babilonia at itinatag noong ikatlong siglo ng
kasalukuyang panahon. Hindi kailanman ito sinunod sa panahon ng Templo
hanggang sa pagkawasak nito noong 70 CE (cf. ang araling
Pagpapabanal ng Templo ng
Diyos [241]) at pati ang R. Samuel.
Kohn, The Sabbatarians in Transylvania,
ed. Cox, tr. McElwain and Rook, CCG Publishing, 1998, cf. Foreword p. v).
Exodo 40:1-38 [BASAHIN NG
BUO]
Kapag naitayo na ang Templo, pupuspusan ng Kaluwalhatian ng Panginoon ang
Tabernakulo. Ang mga anak ni Israel ay magagabayan sa pagkilos sa
pamamagitan ng Banal na Espiritu sa ilalim ng Mesiyas, na siyang Haligi ng
Apoy at Ulap.
Mga hain at mga handog
Ang mga sumusunod na teksto ay tumatalakay sa konsepto ng mga handog sa
Diyos bilang pagsamba sa loob ng istruktura ng Unang Utos.
Exodo 20:24-26 Isang
dambanang lupa ang inyong gagawin sa akin, at inyong ihahain doon ang inyong
mga handog na susunugin, at ang inyong mga handog tungkol sa kapayapaan, ang
inyong mga tupa, at ang inyong mga baka sa lahat ng dakong aking ipaaalaala
ang aking pangalan, ay paparoonan kita at pagpapalain kita. 25At
kung igagawa mo ako ng isang dambanang bato, ay huwag mong itatayong may
tapyas: sapagka't kung iyong gamitin ang iyong patalim doon, ay iyong
nilapastangan yaon. 26Ni huwag kang sasampa sa aking dambana sa
pamamagitan ng mga baytang, upang ang inyong kahubaran ay huwag malitaw sa
ibabaw niyaon. (AB)
Levitico 1:1-17
Ipinatawag ng Panginoon si Moises at nagsalita sa kanya mula sa toldang
tipanan, na sinasabi, 2“Magsalita ka sa mga anak ni Israel at
sabihin mo sa kanila: Kapag ang sinuman sa inyo ay nagdadala ng alay sa
Panginoon, ang dadalhin ninyong alay ay galing sa mga hayop, mga bakahan, at
sa kawan. 3“Kung ang kanyang alay ay isang handog na sinusunog
mula sa bakahan, mag-aalay siya ng isang lalaking walang kapintasan. Ito ay
kanyang dadalhin sa pintuan ng toldang tipanan, upang siya ay tanggapin sa
harapan ng Panginoon. 4Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo ng
handog na sinusunog at ito ay tatanggapin para sa ikatutubos niya. 5At
kanyang papatayin ang toro sa harapan ng Panginoon; ang dugo ay ihahandog ng
mga anak ni Aaron, na mga pari, at iwiwisik ito sa palibot ng dambana na
nasa pintuan ng toldang tipanan. 6Kanyang babalatan at
pagpuputul-putulin ang handog na sinusunog. 7Maglalagay ang mga
anak ng paring si Aaron ng apoy sa ibabaw ng dambana, at aayusin ang kahoy
sa apoy. 8Aayusin ng mga paring anak ni Aaron ang mga bahagi, ang
ulo, at ang taba sa kahoy na nakapatong sa apoy na nasa ibabaw ng dambana;
9ngunit ang mga lamang-loob at mga paa ay huhugasan niya ng
tubig. Susunugin ng pari ang kabuuan nito sa ibabaw ng dambana bilang handog
na sinusunog, isang handog na pinaraan sa apoy na isang mabangong samyo sa
Panginoon. 10“Kung ang kanyang kaloob para sa handog na sinusunog
ay mula sa kawan, sa mga tupa, o sa mga kambing, siya ay maghahandog ng
isang lalaking walang kapintasan. 11Ito ay kanyang kakatayin sa
hilagang bahagi ng dambana sa harapan ng Panginoon. Iwiwisik ng mga anak ni
Aaron, na mga pari, ang dugo niyon sa palibot ng dambana. 12At
ito ay kanyang pagpuputul-putulin, kasama ang ulo at ang kanyang taba, at
iaayos ng pari sa ibabaw ng kahoy na nasa apoy sa ibabaw ng dambana; 13ngunit
ang mga lamang-loob at ang mga paa ay huhugasan ng tubig. At ihahandog ng
pari ang kabuuan at susunugin sa dambana; ito ay isang handog na sinusunog,
isang handog na pinaraan sa apoy, na isang mabangong samyo sa Panginoon.
14“Kung ang kanyang alay sa Panginoon ay handog na sinusunog na
mula sa mga ibon, ang ihahandog niya ay mga batu-bato o mga batang kalapati.
15Ito ay dadalhin ng pari sa dambana, puputulan ng ulo, susunugin
sa ibabaw ng dambana, at ang dugo'y patutuluin sa tabi ng dambana. 16Aalisin
niya ang butsi pati ang mga laman nito, at ihahagis sa silangang bahagi ng
dambana, sa kinalalagyan ng mga abo. 17Bibiyakin niya ito sa mga
pakpak, ngunit hindi hahatiin. Ito'y susunugin ng pari sa ibabaw ng dambana,
sa ibabaw ng kahoy na nasa apoy, bilang isang handog na sinusunog. Ito ay
isang handog na pinaraan sa apoy, na isang mabangong samyo sa Panginoon.
(AB01)
Sa tekstong ito, ang mga handog ay dapat mula sa bakahan o kawan. Ito ay
dapat isang lalaking walang kapintasan, na kusang ihahandog sa Panginoon.
Ang handog na sinusunog ay maaari ring mula sa mga ibon, tulad ng, mga
batu-bato, o mga inakay ng kalapati.
Levitico 2:1-16
“Kapag ang isang tao ay magdadala ng butil na
handog bilang handog sa Panginoon, dapat na ang kanyang handog ay mula sa
piling harina. Bubuhusan niya ito ng langis, at lalagyan ito ng kamanyang.
2Dadalhin niya ito sa mga anak ni Aaron na mga pari at
siya'y kukuha mula roon ng isang dakot na piling harina at langis, at lahat
ng kamanyang nito. Ito ay susunugin ng pari sa ibabaw ng dambana, isang
handog na pinakaalaala, isang handog na pinaraan sa apoy, na mabangong samyo
sa Panginoon. 3Ang nalabi sa butil na handog ay para kay Aaron at
sa kanyang mga anak; ito ay kabanal-banalan sa mga handog sa Panginoon na
pinaraan sa apoy. 4“Kapag ikaw ay magdadala ng butil na handog na
niluto sa hurno, dapat na ito ay tinapay na walang pampaalsa mula sa piling
harina na hinaluan ng langis, o maninipis na tinapay na walang pampaalsa na
hinaluan ng langis. 5At kung ang iyong alay ay butil na handog na
luto sa kawali, dapat na ang iyong handog ay piling harina na walang
pampaalsa na hinaluan ng langis. 6Ito ay iyong pagpuputul-putulin
at bubuhusan mo ito ng langis; ito ay butil na handog. 7Kung ang
butil na handog ay niluto sa kawali, dapat na ang iyong handog ay piling
harina na hinaluan ng langis. 8At dadalhin mo sa Panginoon ang
pagkaing handog na mula sa mga sangkap na ito, at dadalhin ito ng pari sa
dambana. 9Kukunin ng pari mula sa butil na handog ang bahaging
pinakaalaala nito at susunugin sa ibabaw ng dambana, isang handog na
pinaraan sa apoy, na mabangong samyo sa Panginoon. 10At ang
nalabi sa pagkaing handog ay para kay Aaron at sa kanyang mga anak;
kabanal-banalan sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy na mabangong
samyo sa Diyos. 11“Alinmang butil na handog na iaalay ninyo sa
Panginoon, ay gawin ninyong walang pampaalsa. Huwag kayong magsusunog ng
anumang pampaalsa ni ng anumang pulot bilang handog na pinaraan sa apoy para
sa Panginoon. 12Bilang alay na mga unang bunga, ihahandog ninyo
ang mga ito sa Panginoon, ngunit ang mga ito ay hindi ihahandog sa dambana
bilang isang mabangong samyo. 13Titimplahan mo ng asin ang lahat
ng iyong butil na handog. Huwag mong hayaang ang iyong butil na handog ay
mawalan ng asin sa pakikipagtipan ng iyong Diyos; lahat ng iyong mga alay ay
ihahandog mong may asin. 14“Kung maghahandog ka sa Panginoon ng
butil na handog ng mga unang bunga, ang iaalay mo bilang butil na handog ng
iyong unang bunga ay niligis na bagong butil na sinangag sa apoy. 15Bubuhusan
mo iyon ng langis at lalagyan mo ng kamanyang sa ibabaw nito, ito ay butil
na handog. 16At susunugin ng pari bilang bahaging pinakaalaala
ang bahagi ng butil na niligis at ang bahagi ng langis, pati ang lahat ng
kamanyang niyon; ito ay isang handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy.
(AB01)
Ang bahaging ito ay tumatalakay sa mga tagubilin para sa mga handog na
karne.
Ang mga limitasyon ng kautusan tungkol sa mga unang bunga ay patuloy na
nilalabag ng nangahulog na Hukbo at ng mga kaaway ng mga kautusan ng Diyos.
Levitico 3:1-17 At
kung ang kanilang alay ay haing mga handog tungkol sa kapayapaan; kung ang
ihahandog niya ay sa bakahan maging lalake o babae, ay ihahandog niya na
walang kapintasan sa harap ng Panginoon. 2At kaniyang ipapatong
ang kamay niya sa ulo ng kaniyang alay, at papatayin sa pintuan ng
tabernakulo ng kapisanan: at iwiwisik ng mga anak ni Aaron, na mga
saserdote, ang dugo sa ibabaw ng dambana, sa palibot. 3At
kaniyang ihahandog hinggil sa haing mga handog tungkol sa kapayapaan, na
pinakahandog sa Panginoon na pinaraan sa apoy; ang tabang nakatatakip ng
lamang loob at lahat ng tabang nasa ibabaw ng lamang loob, 4At
ang dalawang bato at ang tabang nasa ibabaw ng mga yaon, ang nasa siping ng
mga balakang, at ang lamad na nasa ibabaw ng atay ay kaniyang aalisin na
kalakip ng mga bato. 5At susunugin ng mga anak ni Aaron sa
dambana, sa ibabaw ng handog na susunugin na nasa ibabaw ng kahoy na
nakapatong sa apoy; handog ngang pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy
sa Panginoon. 6At kung ang kaniyang alay sa Panginoon na
pinakahaing mga handog tungkol sa kapayapaan ay kinuha sa kawan; maging
lalake o babae, ay ihahandog niya na walang kapintasan. 7Kung
isang kordero ang kaniyang ihahandog na pinakaalay niya, ay ihahandog nga
niya sa harap ng Panginoon: 8At kaniyang ipapatong ang kamay niya
sa ulo ng kaniyang alay, at papatayin sa harap ng tabernakulo ng kapisanan:
at iwiwisik ng mga anak ni Aaron ang dugo niyaon sa ibabaw ng dambana sa
palibot. 9At kaniyang ihahandog hinggil sa hain na mga handog
tungkol sa kapayapaan ay isang handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy; ang
taba niyaon, ang buong matabang buntot, ay aalisin niya sa siping ng
gulugod; at ang tabang nakatatakip ng lamang loob, at ang lahat ng tabang
nasa ibabaw ng lamang loob. 10At ang dalawang bato, at ang tabang
nasa ibabaw niyaon, na malapit sa mga balakang, at ang lamad na nasa ibabaw
ng atay, ay aalisin niya na kalakip ng mga bato. 11At susunugin
ng saserdote sa ibabaw ng dambana: pagkaing handog nga sa Panginoon na
pinaraan sa apoy. 12At kung kambing ang kaniyang alay ay
ihahandog nga niya sa harap ng Panginoon: 13At ipapatong niya ang
kaniyang kamay sa ulo niyaon, at papatayin yaon sa harap ng tabernakulo ng
kapisanan: at iwiwisik ng mga anak ni Aaron ang dugo sa ibabaw ng dambana sa
palibot. 14At ang ihahandog niya roon na kaniyang alay, na
pinakahandog sa Panginoon, na pinaraan sa apoy; ang tabang nakatatakip ng
lamang loob, lahat ng tabang nasa ibabaw ng lamang loob, 15At ang
dalawang bato, at ang tabang nasa ibabaw, na malapit sa mga balakang, at ang
lamad na nasa ibabaw ng atay, ay aalisin niya na kalakip ng mga bato.
16At mga susunugin ng saserdote sa ibabaw ng dambana; pagkaing handog
nga na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy: lahat ng taba ay sa
Panginoon. 17Magiging palatuntunang palagi sa buong panahon ng
inyong lahi, sa lahat ng inyong tahanan na hindi kayo kakain ng taba ni dugo
man. (AB)
Ito ang mga tagubilin para sa mga handog pangkapayapaan. Maaaring lalaki o
babae mula sa bakahan o kawan at dapat walang kapintasan. Ito ay
palatuntunang palagi na walang dugo o taba ang kakainin (cf. din ang Ex.
20:24-26).
Levitico 4:1-35 [BASAHIN
NG BUO]
Dito tinatalakay ang pagkakasala laban sa mga Utos dahil sa kawalan ng
kaalaman. Ang Pagtubos ay tumutukoy kay Jesucristo, ngunit patuloy na
nakikita bilang tungkulin ng mga pinuno at ng bawat indibidwal.
Levitico 5:14-19 At
nagsalita ang Panginoon kay Moises, na sinasabi, 15“Kung ang
sinuman ay nakagawa ng pagsira sa pagtitiwala at nagkasala nang hindi
sinasadya sa mga banal na bagay ng Panginoon, magdadala siya sa Panginoon ng
handog para sa budhing maysala ng isang tupang lalaki na walang kapintasan
mula sa kawan, na ayon sa halagang itinakda ng santuwaryo para sa siklong
pilak. Ito ay handog para sa budhing maysala. 16At isasauli niya
ang kanyang ipinagkasala laban sa banal na bagay, at magdaragdag pa siya ng
ikalimang bahagi, at ibibigay niya sa pari. Ang pari ay gagawa ng pagtubos
para sa nagkasala sa pamamagitan ng lalaking tupang handog para sa budhing
maysala at siya ay patatawarin. 17“At kung ang isang tao ay
magkasala at gumawa ng alinman sa mga bagay na iniutos ng Panginoon na huwag
gawin, kahit hindi niya nalalaman, siya ay nagkasala at mananagot sa kanyang
kasamaan. 18Kaya't siya'y magdadala sa pari ng isang tupang
lalaki na walang kapintasan mula sa kawan ayon sa halagang itinakda mo
bilang handog para sa budhing maysala. At ang pari ay gagawa ng pagtubos
para sa kanya dahil sa kasalanang hindi sinasadya na kanyang nagawa, at siya
ay patatawarin. 19Ito ay handog para sa budhing maysala, siya'y
nagkasala sa Panginoon.” (AB01)
Ang tekstong ito ay tumatalakay sa mga hain para sa mga kasalanang nagawa sa
kawalan ng kaalaman laban sa mga banal na bagay ng Diyos. Ang handog dito ay
isang tupang lalaki na walang kapintasan at dapat magbayad-pinsala sa
pamamagitan ng pagdaragdag ng ikalimang bahagi. Ang paglabag sa kautusan ng
walang malay ay nananatiling paglabag at nangangailangan ng pagtutubos; ang
kawalan ng kaalaman ay hindi isang katwiran at ang mga bansa ay mahahatulan.
Levitico 6:8-30 [BASAHIN
NG BUO]
Ang karagdagang mga tagubilin tungkol sa mga handog na susunugin ay
ibinigay. Ang apoy ay pananatilihing nagniningas sa ibabaw ng dambana; hindi
ito kailanman papatayin.
Levitico 7:1-38 [BASAHIN
NG BUO]
Patuloy na ibinibigay ang tagubilin kaugnay sa mga hain at handog. Ang
pagpapabanal ng pagkasaserdote ay ginagabayan sa pamamagitan ng paghahandog
at pagpapahid ayon sa ritwal, na nagpapahiwatig sa mga hinirang. Lahat ng
kautusan sa paghahain ay nagpapahiwatig sa Mesiyas at sa bago at mas
dakilang istruktura ng Israel sa ilalim ng pinalawak na pagkasaserdote.
Levitico 8:1-36
[BASAHIN NG BUO]
Ang tekstong ito ay tumatalakay sa pagtatalaga kay Aaron at sa kanyang mga
anak.
Ang pagpapasiya ng handog ay ginawa ng Diyos. Tinatawag Niya kung sino ang
nais Niya at hindi Niya pinapayagan ang hindi awtorisadong paggamit ng
Kanyang sistema at kautusan.
Levitico 10:1-20 At
si Nadab at si Abiu, na mga anak ni Aaron, ay kumuha ang bawa't isa sa
kanila ng kanikaniyang suuban, at sinidlan nila ng apoy, at pinatungan ng
kamangyan, at sila'y naghandog sa harap ng Panginoon ng ibang apoy na hindi
iniutos niya sa kanila. 2At sa harap ng Panginoon ay may lumabas
na apoy, at sinupok sila; at namatay sila sa harap ng Panginoon. 3Nang
magkagayo'y sinabi ni Moises kay Aaron, Ito ang sinalita ng Panginoon, na
sinasabi, Ako'y babanalin ng mga lumalapit sa akin, at sa harap ng buong
bayan ay luluwalhatiin ako. At si Aaron ay hindi umimik. 4At
tinawag ni Moises si Misael at si Elzaphan, na mga anak ni Uziel na amain ni
Aaron, at sa kanila'y sinabi, Magsilapit kayo, ilabas ninyo ang inyong mga
kapatid sa kampamento mula sa harap ng santuario.
5Sa gayo'y lumapit sila, at kanilang binuhat sa kanilang mga kasuutan na
inilabas sa kampamento, gaya ng sinabi ni Moises. 6At sinabi ni
Moises kay Aaron, at kay Eleazar at kay Itamar na kaniyang mga anak, Huwag
ninyong ilugay ang buhok ng inyong ulo, o hapakin man ninyo ang inyong
bihisan; upang huwag kayong mamatay at ng siya'y huwag magalit laban sa
buong kapisanan: kundi ang inyong mga kapatid, ang buong sangbahayan ni
Israel ay tumaghoy sa apoy na pinapagalab ng Panginoon. 7At huwag
kayong lalabas sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, baka kayo'y mamatay:
sapagka't ang langis na pang-pahid ng Panginoon ay nasa ulo ninyo. At
kanilang ginawa ayon sa salita ni Moises. 8At sinalita ng
Panginoon kay Aaron, na sinasabi, 9Huwag iinom ng alak o ng
matapang na inumin man, ikaw o ang iyong mga anak man, pagka kayo'y papasok
sa tabernakulo ng kapisanan, upang kayo'y huwag mamatay: magiging
palatuntunang walang hanggan sa buong panahon ng inyong mga lahi: 10At
upang inyong malagyan ng pagkakaiba ang banal at ang karaniwan, at ang
karumaldumal at ang malinis: 11At upang inyong maituro sa mga
anak ni Israel ang lahat ng palatuntunang sa kanila'y sinalita ng Panginoon
sa pamamagitan ni Moises. 12At sinalita ni Moises kay Aaron, at
kay Eleazar at kay Ithamar, na mga natitira niyang anak, Kunin ninyo ang
handog na harina na lumabis sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy,
at inyong kaning walang lebadura sa tabi ng dambana; sapagka't
kabanalbanalan; 13At inyong kakanin sa dakong banal, sapagka't
karampatang bahagi ninyo, at karampatang bahagi ng inyong mga anak, sa mga
handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy: sapagka't gayon iniutos sa akin.
14At ang dibdib na inalog at ang hita na itinaas, ay kakanin
ninyo sa dakong malinis, kakanin mo at ng iyong mga anak na lalake at babae
na kasama mo: sapagka't yamang karampatang bahagi mo at karampatang bahagi
ng iyong mga anak na ibinigay sa inyo sa mga hain ng mga anak ni Israel.
15Ang hita na itinaas, at ang dibdib na inalog ay kanilang
dadalhin na kalakip ng mga handog na pinaraan sa apoy, na mga taba upang
alugin na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon: at mapapasa iyo, at
sa iyong mga anak na kasama mo, na karampatang bahagi ninyo magpakailan man;
gaya ng iniutos ng Panginoon. 16At hinanap ni Moises ng buong
sikap ang kambing na handog dahil sa kasalanan, at, narito, sinunog: at
nagalit kay Eleazer at kay Ithamar na mga anak ni Aaron na natira na
sinasabi, 17Bakit hindi ninyo kinain ang handog dahil sa
kasalanan sa dakong santuario, yamang kabanalbanalang bagay at sa inyo'y
ibinigay upang dalhin ang kasamaan ng kapisanan na itubos sa kanila sa harap
ng Panginoon? 18Narito, hindi ipinasok ang dugo niyaon sa loob ng
santuario; nararapat sana ninyong kanin sa santuario, gaya ng iniutos ko.
19At sinalita ni Aaron kay Moises, Narito, kanilang inihandog ng
araw na ito ang kanilang handog dahil sa kasalanan, at ang kanilang handog
na susunugin sa harap ng Panginoon; at sa akin ay nangyari ang mga ganyang
bagay na gaya ng mga ito: at kung ako nga'y nakakain ng handog dahil sa
kasalanan ngayon, kalulugdan ba kaya ako ng Panginoon?
20At nang marinig ni Moises,
ay nakalugod sa kaniyang paningin. (AB01)
Si Nadab at Abiu, mga anak ni Aaron, ay naghandog ng ibang apoy sa harap ng
Panginoon at namatay. Ang pag-inom ng alak o matapang na inumin bago ang
paglilingkod sa Panginoon sa Tabernakulo ay ipinagbabawal din.
Ang mga hain ay dapat kainin sa banal na lugar nina Aaron at ng kanyang mga
anak na lalaki at babae, at ang mga partikular na bahagi na pinahihintulutan
sa kanila ay ipinaliwanag. Ang buong sistema ng hain at pagpatay ay
inilalaan sa Diyos; kaya't ang pagpatay ng mga hayop nang walang pagkilala
sa Diyos ay isang kasalanan mismo.
Levitico 17:7-9
upang hindi na nila iaalay ang kanilang mga alay sa
mga demonyong kambing na sanhi ng kanilang pagtataksil. Ito ay magiging
alituntunin magpakailanman sa kanila sa buong panahon ng kanilang salinlahi.
8“At sasabihin mo sa kanila: Sinumang tao sa sambahayan ni
Israel, o sa mga taga-ibang bayan na naninirahang kasama nila na naghandog
ng handog na sinusunog o alay, 9at hindi ito dinala sa pintuan ng
toldang tipanan, upang ialay sa Panginoon, ang taong iyon ay ititiwalag sa
kanyang bayan. (AB01)
Ang pagkain ng karne na hindi inilalaan sa Diyos ay hindi kasalanan kung ang
pagpatay sa karne ay wala sa ilalim ng kontrol ng indibidwal (cf. ang
araling
Vegetarianismo at ang
Bibliya (No.183)).
Levitico 19:5-8 At
pagka kayo'y maghahandog sa Panginoon ng hain na mga handog tungkol sa
kapayapaan, ay inyong ihahandog upang kayo'y tanggapin. 6Sa araw
ding ihandog ay kakanin, at sa kinabukasan: at kung may labis hanggang sa
ikatlong araw ay susunugin sa apoy. 7At kung kanin sa anomang
paraan sa ikatlong araw, ay karumaldumal nga; ito'y hindi tatanggapin:
8Kundi yaong kumain ay siyang magtataglay ng kaniyang kasamaan;
sapagka't nilapastangan niya ang banal na bagay ng Panginoon: at ihihiwalay
ang gayong tao sa kaniyang bayan. (AB01)
Ang limitasyon ay isinama sa pangkalahatang palatuntunan ng hain na
pinalitan ng sakripisyo ng Mesiyas.
Lahat ng aspeto ng sangnilikha ay dapat dalisay at banal sa Panginoong
Diyos, at tungkulin ng mga hinirang na tiyakin na ito ay naisasagawa.
Levitico 19:19
“Tutuparin ninyo ang aking mga tuntunin. Huwag mong
palalahian ang iyong mga hayop sa ibang uri; huwag mong hahasikan ang iyong
bukid ng magkaibang binhi; ni huwag kang magsusuot ng damit na hinabi mula
sa dalawang magkaibang uri ng hibla. (AB01)
Levitico 19:21-22
At kaniyang dadalhin sa Panginoon ang kaniyang
handog dahil sa pagkakasala, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, sa
makatuwid baga'y isang tupang lalake na pinakahandog dahil sa pagkakasala:
22At itutubos sa kaniya ng saserdote sa pamamagitan ng tupang handog dahil
sa pagkakasala sa harap ng Panginoon, dahil sa kaniyang kasalanan niyang
pinagkasalahan: at ipatatawad sa kaniya ang kasalanan niyang kaniyang
pinagkasalahan. (AB)
Ang Diyos ang nagkokontrol sa pagkonsumo ng Kanyang nilikha at nagtatatag ng
mga kautusan na nagpoprotekta sa kalikasan at pangmatagalang kapakanan ng
indibidwal.
Levitico 19:23-25
“Pagdating ninyo sa lupain at nakapagtanim na kayo ng sari-saring
punungkahoy bilang pagkain, ay ituturing ninyo ang bunga niyon na
ipinagbabawal; tatlong taon itong ipagbabawal para sa inyo; hindi ito dapat
kainin. 24Subalit sa ikaapat na taon, ang lahat ng bunga niyon ay
magiging banal, isang alay na papuri sa Panginoon. 25At sa
ikalimang taon ay makakakain na kayo ng bunga niyon upang lalong magbunga
ang mga ito para sa inyo: Ako ang Panginoon ninyong Diyos. (AB01)
Kabanalan sa bayan ng Diyos
Sinabi ng Diyos kay Abraham na siya ang Pinakamakapangyarihang Diyos at
inutosan siya na lumakad sa Kanyang harapan at maging walang kapintasan
(Gen. 17:1). Siya ay makikilala sa Kanyang pangalang Yahovah (Ex. 6:3).
Lahat ng nilalang ay nasasakupan ng mga nakatataas sa kapangyarihan at tayo
ay pinili bilang Kanyang bayan (cf. Rom. 13:1-6).
Ang kontrol sa buhay at pagsamba ay nakatuon sa Nag-iisang Tunay na Diyos,
sa loob ng Kanyang kalendaryo ayon sa Kanyang kautusan.
Levitico 19:26
“Huwag kayong kakain ng anumang kasama ang dugo; ni
huwag kayong mang-eengkanto ni manggagaway. (AB01)
Hindi tayo dapat makipag-ugnayan sa mga masasamang espiritu o mga
engkantador at madungisan nila.
Levitico 19:31
“Huwag kayong sasangguni sa mga nakikiugnay sa
masasamang espiritu ni sa mga mangkukulam; huwag ninyo silang hanapin upang
madungisan nila: Ako ang Panginoon ninyong Diyos. (AB01)
Levitico 20:27
“Ang isang lalaki o ang isang babae na sumasangguni
sa masasamang espiritu, o mangkukulam, ay tiyak na papatayin. Sila'y
babatuhin hanggang mamatay, ang kanilang dugo ay pasan nila.” (AB01)
Deuteronomio 18:9-14
“Pagpasok mo sa lupaing ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Diyos ay huwag
kang mag-aaral gumawa ng ayon sa mga karumaldumal na gawain ng mga bansang
iyon. 10Huwag makakatagpo sa iyo ng sinumang nagsusunog sa apoy
ng kanyang anak na lalaki o babae bilang isang handog, ng manghuhula, o
manggagaway o engkantador, o mangkukulam, 11o gumagamit ng
anting-anting, o nagpapagamit sa masasamang espiritu, o salamangkero, o
sumasangguni sa mga patay. 12Sapagkat sinumang gumagawa ng mga
bagay na ito ay karumaldumal sa Panginoon, at dahil sa mga karumaldumal na
gawaing ito ay pinalalayas sila ng Panginoon mong Diyos sa harapan mo.
13Dapat kang manatiling walang kapintasan sa Panginoon mong Diyos.
14Sapagkat ang mga bansang ito na iyong aagawan ay nakikinig sa
mga manggagaway at mga manghuhula; ngunit tungkol sa iyo, hindi ka
pinahintulutan ng Panginoon mong Diyos na gawin mo ang gayon. (AB01)
Malinaw ang turo: ang panghuhula sa pamamagitan ng astrolohiya, pagsangguni
sa patay, o sa mga masasamang espiritu ay ipinagbabawal at ang parusa ay
pagkabihag o pagkatapon. Walang tanda ng sistema ng pagsamba ng ibang mga
bansa ang dapat nasa atin o sa gitna natin.
Levitico 19:27
Huwag ninyong gugupitin ng pabilog ang mga buhok sa
palibot ng inyong ulo, ni sisirain ang mga sulok ng iyong balbas. (AB01)
Levitico 19:28
Huwag ninyong hihiwaan ang inyong laman dahil sa
namatay; ni huwag kayong maglalagay ng tatu na tanda sa inyong sarili: Ako
ang Panginoon. (AB01)
Hindi dapat tayo maghandog sa iba pang tinatawag na diyos o makibahagi sa
kanilang mga barbarikong ritwal, na kinabibilangan ng pag-aalay ng mga bata
at cannibalistic na pagkain sa kanila (cf.
Ang Gintong Guya (No. 222);
Ang Pinagmulan ng Pasko at
Easter (No. 235) at
Ang mga Mensahe ng
Apocalipsis 14 (No. 270)).
Levitico 20:1-7
At nagsalita ang Panginoon kay Moises, na sinasabi,
2“Sasabihin mo sa mga anak ni Israel: Sinumang tao sa mga anak ni
Israel, o sa mga dayuhan na naninirahan sa Israel, na nagbibigay ng kanyang
anak kay Molec ay tiyak na papatayin; siya'y babatuhin ng mga tao ng lupain
hanggang sa mamatay. 3Ako mismo ay haharap laban sa taong iyon,
at ititiwalag ko siya mula sa kanyang bayan, sapagkat ibinigay niya ang
kanyang anak kay Molec, kaya't nadungisan ang aking santuwaryo, at
nilapastangan ang aking banal na pangalan. 4At kapag ipinikit ng
mga tao sa lupain ang kanilang mga mata sa taong iyon, habang ibinibigay
niya ang kanyang anak kay Molec, at hindi siya pinatay, 5ay
ihaharap ko ang aking mukha laban sa taong iyon at sa kanyang sambahayan.
Ititiwalag ko siya mula sa kanyang bayan, siya at lahat ng sumusunod sa
kanya sa pagpapakasama kay Molec. 6“Ang taong nakikipag-ugnay sa
masasamang espiritu at sa mga mangkukulam, na nagpapakasamang kasama nila,
ay ihaharap ko ang aking mukha laban sa taong iyon, at ititiwalag ko siya
mula sa kanyang bayan. 7Italaga ninyo ang inyong mga sarili at
kayo'y maging banal; sapagkat ako ang Panginoon ninyong Diyos. (AB01)
Ang ating bayan at ang pagkasaserdote ay dapat maging banal.
Levitico 21:1-24 At
sinabi ng Panginoon kay Moises, Salitain mo sa mga saserdote na mga anak ni
Aaron, at sabihin mo sa kanila, Sinoman ay huwag magpakahawa ng dahil sa
patay, sa gitna ng kaniyang bayan, 2Maliban sa kamaganak na
malapit, sa kaniyang ina at sa kaniyang ama at sa kaniyang anak na lalake at
babae, at sa kaniyang kapatid na lalake, 3At sa kaniyang kapatid
na dalaga, na malapit sa kaniya, na walang asawa, ay maaring magpakahawa
siya. 4Yamang puno sa kaniyang bayan, ay huwag siyang
magpapakahawa na magpapakarumi. 5Huwag nilang kakalbuhin ang
kanilang ulo, o gugupitin man ang dulo ng kanilang balbas, o kukudlitan man
ang kanilang laman. 6Sila'y magpakabanal sa kanilang Dios, at
huwag nilang lalapastanganin ang pangalan ng kanilang Dios: sapagka't sila
ang naghahandog ng mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy, na tinapay
ng kanilang Dios, kaya't sila'y magpapakabanal. 7Huwag silang
makikisama sa patutot o lapastangan, ni makikisama sa babaing inihiwalay ng
kaniyang asawa: sapagka't ang saserdote ay banal sa kaniyang Dios. 8Papagbabanalin
mo nga siya; sapagka't siya ang naghahandog ng tinapay ng inyong Dios:
siya'y magiging banal sa inyo; sapagka't akong Panginoon nagpapaging banal
sa inyo ay banal. 9At kung ang anak na babae ng isang saserdote
ay magpakarumi sa pagpapatutot, ay kaniyang binigyan ng kahihiyan ang
kaniyang ama: siya'y susunugin sa apoy. 10At ang pangulong
saserdote sa kanilang magkakapatid, na binuhusan ang ulo ng langis na
pang-pahid, at itinalaga, upang makapagbihis ng mga banal na bihisan ay
huwag maglulugay ng buhok ng kaniyang ulo ni huwag hahapakin ang kaniyang
mga suot; 11Ni papasok sa kinaroroonan ng bangkay nino man, ni
magpapakahawa dahil sa kaniyang ama, o dahil sa kaniyang ina; 12Ni
lalabas sa santuario, ni lalapastanganin ang santuario ng kaniyang Dios;
sapagka't ang talaga na langis na pang-pahid ng kaniyang Dios ay nasa ulo
niya: ako ang Panginoon. 13At siya'y magaasawa sa isang dalagang
malinis. 14Sa bao o inihiwalay, sa lamas o patutot ay huwag
siyang magaasawa; kundi sa isang dalagang malinis sa kaniyang sariling bayan
magaasawa siya. 15At huwag niyang dudumhan ang kaniyang mga binhi
sa gitna ng kaniyang bayan: sapagka't ako ang Panginoon na nagpapaging banal
sa kaniya. 16At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi,
17Iyong salitain kay Aaron, na iyong sasabihin, Sinoman sa iyong
mga binhi, sa buong panahon ng kaniyang lahi, na magkaroon ng anomang
kapintasan, ay huwag lumapit na maghandog ng tinapay ng kaniyang Dios.
18Sapagka't sinomang magkaroon ng kapintasan ay huwag lalapit; maging
ang taong bulag, o pilay, o magkaroon ng ilong na ungod, o ang mayroong
kuntil, 19O ang taong magkaroon ng paang bali o kamay na bali,
20O taong kuba, o unano, o magkaroon ng kapintasan sa kaniyang
mata, o galisin, o langibin, o luslusin: 21Walang tao sa binhi ni
Aaron na saserdote, na magkaroon ng kapintasan, na lalapit upang magharap ng
mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy: siya'y may kapintasan; siya'y
huwag lalapit na magharap ng tinapay ng kaniyang Dios. 22Kaniyang
kakanin ang tinapay ng kaniyang Dios, ang pinakabanal at ang mga bagay na
banal: 23Hindi lamang siya papasok sa loob ng tabing, o lalapit
man sa dambana, sapagka't may kapintasan siya; upang huwag niyang
lapastanganin ang aking mga santuario: sapagka't ako ang Panginoon na
nagpapaging banal sa kanila.
24Gayon sinalita ni Moises kay Aaron at sa kaniyang mga anak, at sa lahat
ng mga anak ni Israel. (AB)
Nakasaad sa Levitico 21:10:
“At ang pangulong saserdote sa
kanilang magkakapatid … ay huwag maglulugay ng buhok ng kaniyang ulo ni
huwag hahapakin ang kaniyang mga suot”.
Ang
katotohanan na ang Dakilang Saserdote ay pinunit ang kanyang kasuotan sa
pagharap kay Jesucristo ay para ipakita na ang Dakilang Pagkasaserdote ay
napunit mula sa Levi at ibinigay sa Mesiyas at sa mga hinirang, ayon sa
orden ni Melquisedec (cf. Mat. 26:65; Mar. 14:63).
Ang Tabernakulo at ang tinapay na handog
Ang buong simbolismo ng Tabernakulo ay nagpapahiwatigsa espiritwal na
relasyon ng Iglesia sa Diyos sa pamamagitan ng Banal na Espiritu sa mga
huling araw (cf. ang araling
Ang Araw ng Panginoon at
ang mga Huling Araw (No. 192)). Ang Juda ay bulag sa simbolismo ng katotohanang ito at sa gayon ay
nabigong makapasok sa proseso ng pagbabalik-loob sa loob ng halos dalawang
milenyo, maliban na lamang sa indibidwal na batayan.
Levitico 24:1-9 At
sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, 2 Iutos mo sa mga
anak ni Israel na dalhan ka ng langis na dalisay na oliva, na hinalo para sa
ilawan, upang laging papagliyabin ang ilawan. 3Sa labas ng tabing
ng kaban ng patotoo sa tabernakulo ng kapisanan, ay aayusing palagi ni
Aaron, mula sa hapon hanggang sa umaga sa harap ng Panginoon: siyang
palatuntunan magpakailan man sa buong panahon ng inyong lahi. 4
Kanyang aayusin lagi ang mga ilawan sa ibabaw ng kandelerong dalisay sa
harap ng Panginoon. 5At kukuha ka ng mainam na harina, at
magluluto ka niyan ng labing dalawang munting tinapay: tigdadalawang
ikasampung bahagi ng isang epa ang bawa't munting tinapay. 6At
ilalagay mong dalawang hanay, anim sa bawa't hanay, sa ibabaw ng dulang na
dalisay sa harap ng Panginoon. 7At maglalagay ka sa bawa't hanay
ng dalisay na kamangyan, upang ito'y maging paalaala na tinapay, na handog
nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy. 8Sa bawa't sabbath ay
aayusing palagi ang tinapay sa harap ng Panginoon; sa ganang mga anak ni
Israel, na pinakatipang walang hanggan. 9At magiging kay Aaron at
sa kaniyang mga anak; at kanilang kakanin sa dakong banal: sapagka't
kabanalbanalang bagay sa kaniya sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa
apoy sa pamamagitan ng palatuntunang walang hanggan. (AB01)
Ang mga ilawan sa Templo ay dapat palaging may liyab. Tungkulin ng saserdote
na tiyakin na ito ay mangyari. Ang tinapay na handog ay nakalagay sa dulang
sa dalawang hanay na may dalisay na kamangyan. Tuwing Sabbath, ang tinapay
na handog ay nakaayos sa harap ng Panginoon sa dulang sa dalawang hanay na
may dalisay na kamangyan, at tatayo bilang paalaala sa bansa na hinati sa
mga lipi sa ilalim ng mga pinuno sa paghahanda para sa Kaharian ng Diyos.
Ang seremonyang ito ay umaasa sa katibayan ng Banal na Espiritu sa mga
hinirang, sa mga lipi ng Israel, bilang Templo ng Diyos.
Ang Diyos ay nag-utos ng katapatan at ipinagbawal ang pag-aalay sa mga
diyos-diyosan (cf. ang
Kautusan at ang Ikalawang
Utos [254]).
Ang salita ng buhay na Diyos ay naglalarawan ng parusa para sa paglabag sa
tipan. Ang mabigong sumunod sa kautusan ng Diyos at mabigong sumamba sa
Kanya ay parurusahan ng peste, sakit, salot, digmaan at pagkabihag.
Levitico 26:1-46
Huwag kayong gagawa para sa inyo ng mga diosdiosan,
ni magtatayo kayo ng larawang inanyuan o haligi, ni huwag kayong maglalagay
ng batong inanyuan sa inyong lupain, upang inyong yukuran yaon: sapagka't
ako ang Panginoon ninyong Dios. 2Inyong ipangingilin ang aking
mga sabbath, at inyong igagalang ang aking santuario: ako ang Panginoon.
3Kung lalakad kayo ng ayon sa aking mga palatuntunan at iingatan
ninyo ang aking mga utos, at inyong tutuparin: 4Ay maglalagpak
nga ako ng ulan sa kapanahunan, at ang lupain ay pakikinabangan, at ang mga
kahoy sa parang ay magbubunga. 5At ang inyong paggiik ay aabot
hanggang sa pagaani ng mga ubas, at ang pagaani ng ubas ay aabot sa
paghahasik: at kakanin ninyo ang inyong pagkain na sagana, at tatahan kayong
tiwasay sa inyong lupain. 6At magbibigay ako ng kapayapaan sa
lupain, at mahihiga kayo, at walang katatakutan kayo: at aking papawiin sa
lupain ang mababangis na hayop, ni hindi dadaanan ang inyong lupain sa
tabak. 7At hahabulin ninyo ang inyong mga kaaway, at mangabubuwal
sa harap ninyo sa tabak. 8At lima sa inyo'y hahabol sa isang
daan, at isang daan sa inyo'y hahabol sa sangpung libo: at ang inyong mga
kaaway ay mangabubuwal sa tabak sa harap ninyo. 9At lilingapin ko
kayo, at palalaguin ko kayo, at pararamihin ko kayo; at papagtitibayin ko
ang aking tipan sa inyo. 10At kakanin ninyo ang malaong
kinamalig, at inyong ilalabas ang luma dahil sa bago. 11At
ilalagay ko ang aking tabernakulo sa gitna ninyo: at hindi ko kayo
kapopootan. 12At lalakad ako sa gitna ninyo at ako'y magiging
inyong Dios, at kayo'y magiging aking bayan. 13Ako ang Panginoon
ninyong Dios, na naglabas sa inyo sa lupain ng Egipto, upang huwag kayong
maging mga alipin nila; at sinira ko ang mga kahoy ng inyong pamatok, at
pinalakad ko kayo ng mga ulong matuwid. 14Nguni't kung hindi
ninyo pakikinggan ako, at hindi ninyo tutuparin ang lahat ng mga utos na
ito; 15At kung inyong tatanggihan ang aking mga palatuntunan, at
kasusuklaman nga ninyo ang aking mga hatol, na anopa't hindi ninyo tutuparin
ang lahat ng aking mga utos, kundi inyong sisirain ang aking tipan; 16Ay
gagawin ko naman ito sa inyo; ilalagay ko sa gitna ninyo ang sindak, at
pagkatuyo, at ang lagnat na uubos sa mga mata, at magpapalupaypay sa
kaluluwa: at maghahasik kayo ng inyong binhi na walang kabuluhan, sapagka't
kakanin ng inyong mga kaaway. 17At itititig ko ang aking mukha
laban sa inyo, at kayo'y masasaktan sa harap ng inyong mga kaaway: kayo'y
pagpupunuan ng mga napopoot sa inyo; at kayo'y tatakas nang walang humahabol
sa inyo. 18At kung sa mga bagay na ito man ay hindi ninyo ako
pakinggan, ay parurusahan ko kayong makapito pa, dahil sa inyong mga
kasalanan. 19At sisirain ko ang kahambugan ng inyong
kapangyarihan; at gagawin kong parang bakal ang inyong langit at parang
tanso ang inyong lupa: 20At gugugulin ninyo ang inyong kalakasan
ng walang kabuluhan; sapagka't hindi ibibigay sa inyo ng inyong lupain ang
kaniyang bunga ni ng kahoy sa parang ang kaniyang bunga. 21At
kung kayo'y sasalangsang sa akin, at hindi ninyo ako didinggin; ay dadalhan
ko kayo ng makapito ang higit ng salot ayon sa inyong mga kasalanan. 22At
susuguin ko sa inyo ang mga halimaw sa parang, ng samsaman kayo ng inyong
mga anak, at papatayin ang inyong mga hayop, at kayo'y pakakauntiin sa
bilang; at mangungulila ang inyong mga lakad. 23At kung sa mga
bagay mang ito ay hindi pa kayo magbago sa akin, kundi sasalangsang kayo sa
akin: 24At lalakad din naman ako ng laban sa inyo, at sasaktan ko
kayo, ng makapito pa dahil sa inyong mga kasalanan: 25At
pararatingin ko sa inyo ang tabak na gaganap ng higanti ng tipan; at kayo'y
matitipon sa loob ng inyong mga bayan: at pararatingin ko ang salot sa gitna
ninyo; at kayo'y mabibigay sa kamay ng kaaway. 26Pagka masisira
ko ang tungkod ninyong tinapay, ang sangpung babae ay magluluto ng inyong
tinapay sa isa lamang hurno, at sa inyo'y isasauli sa timbang ang inyong
tinapay: at kayo'y kakain at hindi kayo mangabubusog. 27At kung
sa lahat ng ito ay hindi ninyo ako pakikinggan, kundi kayo'y sasalangsang sa
akin; 28Ay sasalangsang ako sa inyo na may kapusukan; at
parurusahan ko kayong makapito pa dahil sa inyong mga kasalanan. 29At
kakanin ninyo ang laman ng inyong mga anak na lalake, at ang mga laman ng
inyong mga anak na babae ay inyong kakanin. 30At sisirain ko ang
inyong matataas na dako, at aking wawasakin ang inyong mga larawang araw, at
itatapon ko ang inyong mga bangkay sa mga katawan ng inyong mga diosdiosan;
at kapopootan kayo ng aking kaluluwa. 31At gagawin kong giba ang
inyong mga bayan, at gigibain ko ang inyong mga santuario, at hindi ko na
sasamyuin ang amoy ng inyong mga may amoy na masarap. 32At
gagawin kong ilang ang lupain: at pagtatakhan ng inyong mga kaaway na
tumatahan doon. 33At kayo'y aking pangangalatin sa mga bansa, at
pagbubunutan ko kayo ng tabak sa hulihan ninyo: at ang inyong lupain ay
magiging isang ilang, at ang inyong mga bayan ay magiging sira. 34Kung
magkagayo'y magagalak ang lupain sa kaniyang mga sabbath, habang
nahahandusay na sira, at kayo'y mapapasa lupain ng inyong mga kaaway; ang
lupain nga ay magpapahinga, at magagalak sa kaniyang mga sabbath. 35Habang
nahahandusay na sira ay magkakaroon ng kapahingahan, sa makatuwid baga'y ang
hindi ipinagpahinga sa inyong mga sabbath, nang kayo'y nagsisitahan doon.
36At tungkol sa mga matitira sa inyo, ay sisidlan ko ng takot sa
kanilang puso, sa mga lupain ng kaniyang mga kaaway: at hahabulin sila ng
kalatis ng isang dahong nalalaglag; at sila'y tatakas na parang tumatakas sa
tabak; at sila'y mabubuwal nang walang humahabol sa kanila. 37At
mangagkakatisuran sila na parang nasa harap ng tabak, kahit walang
humahabol: at hindi kayo makatatayo sa harap ng inyong mga kaaway. 38At
mamamatay kayo sa gitna ng mga bansa, at sasakmalin kayo ng lupain ng inyong
mga kaaway. 39At ang mga matitira sa inyo ay magsisipanglupaypay
sa kanilang kasamaan sa mga lupain ng inyong mga kaaway; at sa mga kasamaan
naman ng kanilang mga magulang ay magsisipanglupaypay na kasama nila.
40At kanilang isasaysay ang kanilang kasamaan, at ang kasamaan ng
kanilang mga magulang, sa ang kanilang pagsalangsang na isinalangsang laban
sa akin, sapagka't sila'y lumakad naman ng laban sa akin. 41Ako
naman ay lumakad ng laban sa kanila, at sila'y aking dinala sa lupain ng
kanilang mga kaaway: kung magpapakababa nga ang kanilang mga pusong hindi
tuli, at kanilang tatanggapin ang parusa sa kanilang kasamaan; 42Ay
aalalahanin ko nga ang aking tipan kay Jacob; at ang akin ding tipan kay
Isaac, at gayon din ang aking tipan kay Abraham ay aking aalalahanin; at
aking aalalahanin ang lupain. 43Ang lupain naman ay pababayaan
nila, at magagalak sa kaniyang mga sabbath, samantalang nahahandusay na sira
na wala sila; at kanilang tatanggapin ang kaparusahan ng kanilang kasamaan:
sapagka't kanilang tinanggihan ang aking mga hatol, at kinapootan ng
kanilang kaluluwa ang aking mga palatuntunan. 44At sa lahat mang
ito, pagka sila'y nasa lupain ng kanilang mga kaaway ay hindi ko sila
itatakuwil, ni kapopootan ko sila na sila'y aking lubos na lilipulin, at
aking sisirain ang aking tipan sa kanila: sapagka't ako ang Panginoon nilang
Dios: 45Kundi aalalahanin ko alangalang sa kanila ang tipan ng
kanilang mga magulang, na aking inilabas sa lupain ng Egipto, sa paningin ng
mga bansa, upang ako'y maging kanilang Dios: ako ang Panginoon. 46Ito
ang mga palatuntunan at ang mga hatol at ang mga kautusang ginawa ng
Panginoon sa kaniyang sarili at sa mga anak ni Israel sa bundok ng Sinai sa
pamamagitan ni Moises. (AB01)
Nangako ang Diyos na iingatan ang Israel, at ulan sa takdang panahon kung
sila ay susunod sa Kanyang kautusan.
Ang presyo ng pagtutubos ay tinutukoy ayon sa edad at kakayahan. Binibigyan
ng Diyos ng kakayahan ang lahat na makapasok sa Kaharian ayon sa kakayahang
magtrabaho at maglingkod. Ang nakatanggap ng marami ay inaasahan rin ng
marami.
Levitico 27:1-34 [BASAHIN
NG BUO]
Ang tekstong ito ay tumatalakay sa paggawa ng mga panata at ang paglalaan ng
isang tao, hayop, o lupa sa paglilingkod sa Diyos at ang pagtubos ng anumang
ganitong handog, ang halaga nito ay tinatantya ng saserdote. Ipinaliwanag
ang mga kautusan ng Jubileo kaugnay sa nilaan na lupa. Ang mga panganay ng
bakahan o kawan ay pagmamay-ari na ng Diyos at hindi maaaring pabanalin.
Ang ikalima ng halaga ay idinadagdag sa presyo para sa
pagtutubos.
Levi sa templo
Ang pagkasaserdote ang responsable para sa pagtatayo at paglipat ng
Tabernakulo. Ang tungkuling ito ay lilipat sa pagkasaserdote ng mga
hinirang, na siyang, sa pamamagitan ng kanilang mga gawa, ay responsable
para sa pagtatayo ng Templo ng buhay na mga bato.
Ang mga hinirang ay hiwalay mula sa bansa sa kanilang kapanganakan at ngayon
ang kaligtasan ay nasa mga Gentil, na dinadala sa Israel bilang isang bahagi
ng bansa ngunit bilang Templo ng Diyos.
Mga Bilang 2:33
Subalit ang mga Levita ay hindi binilang na kasama
ng mga anak ni Israel gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. (AB01)
Ang mga pangkat ng pagkasaserdote ay inilagay sa paligid ng santuario
alinsunod sa simbolismo mismo ng Tabernakulo. Bawat isa sa mga tungkulin ay
nauugnay sa kahalagahan ng pagkakalagay at istruktura ng Tabernakulo.
Mga Bilang 3:1-51
[BASAHIN NG BUO]
Mga Bilang 3 ay tumatalakay sa mga salinlahi nina Aaron at Moises.
Ang bilang ng mga Levita, ang mga pamilya at ang mga responsibilidad at mga
tungkulin ay itinala. Ang mga Levita ay sa Panginoon (Deut. 10:8-9).
Binilang ang mga panganay ng Israel at kinuha ang buwis para sa pagtutubos.
Ang pagtutubos ng mga panganay ay kumakatawan sa mga hinirang na tinubos at
ibinigay sa pagkasaserdote sa ilalim ng Mesiyas. Si Levi ang bumuo ng
sentral na pangkat para sa pagkasaserdote ng mga lipi at sa gayon ay tumukoy
sa mga hinirang na tinawag, itinalaga at nilinis mula sa kanilang
kapanganakan.
Itinatag ang sistema upang maitalaga ang isang tao bilang Nazareo, at ito
rin ay tumutukoy sa mga hinirang. Ang sistemang ito mismo ay hindi nakapag
at hindi nagdulot ng kaligtasan. Ang bautismo ni Juan ay hindi tinanggap
para sa pagtatalaga ng Banal na Espiritu kahit na siya ay isang Nazareo mula
sa kapanganakan, bilang anak ng isang Dakilang Saserdote. Ang mga kautusan
ng Nazareo ay ipinaliwanag sa tekstong ito.
Mga Bilang 6:1-27
[BASAHIN NG BUO]
Ang mga anak nina Kohat, Gershon, at Merari ay binilang mula tatlumpung taon
hanggang limampung taon, at binigayan ng kani-kanilang mga tungkulin sa
Tabernakulo.
Mga Bilang 4:1-49
[BASAHIN NG BUO]
Ang pagkasaserdote ni Melquisedec ay walang talaangkanan at walang pasimula
ng mga araw o katapusan ng mga taon; samakatuwid, ang pagkasaserdote ng mga
hinirang sa ilalim ng Mesiyas ay walang ina o ama ayon sa lahi, at walang
simula o katapusan ng mga araw (Heb. 7:1-10). Ang pagkasaserdoteng ito ay
nagpapatuloy pagkatapos ng kamatayan hanggang sa pagkabuhay na mag-uli,
samantalang ang pisikal na Levitikong pagkasaserdote ay nagwakas pagkatapos
ng isang takdang panahon at napunta sa ikalawang pagkabuhay na mag-uli,
maliban na lamang kung partikular na hiniwalay ng Banal na Espiritu sa mga
propeta at sa gayon ay karapat-dapat para sa unang pagkabuhay na mag-uli.
Mga Bilang 7:1-89
[BASAHIN NG
BUO]
Ang kabanatang ito sa Mga Bilang ay tumatalakay sa mga handog mula sa mga
lipi ng Israel sa pagtatalaga ng Tabernakulo sa pagsamba sa Nag-iisang Tunay
na Diyos. Ang kabuuan ng mga hain ay kinuha mula sa mga lipi alinsunod sa
bilang ng makalangit na Hukbo, at ang kahalagahan ng mga bagay ay nauugnay
din sa Hukbo. Ang bawat hain ay tumutukoy sa istruktura, tulad ng ginagawa
ng taunan, buwanan at lingguhang paghahain na tumutukoy sa mga hinirang
bilang 144,000, kung saan ang Lubhang Karamihan na kinakatawan ng paghahain
sa gabi.
Ang mga ilawan ay mayroon ding kahalagahan sa istruktura
gaya ng makikita rito.
Mga Bilang 8:1-26
[BASAHIN NG BUO]
Ang paglilinis at pagpapabanal ng mga Levita ay tinatalakay sa tekstong ito.
Ang paglilingkod sa Diyos sa Templo ay sa pamamagitan ng pagsusumikap mula
sa edad na dalawampu't lima hanggang limampu, at pagkatapos ay pagtuturo na
lamang mula limampu pataas. Ang pagtuturo sa Templo ay nagsisimula mula sa
edad na tatlumpu, habang ang panahon mula dalawampu't lima hanggang tatlumpu
ay para sa paglilingkod at pag-aaral upang maging guro.
Tinitiyak ng Diyos ang kapakanan ng Kanyang bayan
Ang pagrereklamo laban sa Panginoon ay isang pang-iinsulto.
Mga Bilang 11:1-35
[BASAHIN NG BUO]
Ang bayan ay nagreklamo tungkol sa kakulangan ng karne sa Exodo kaya't sila
ay binigyan ng manna. Ito ay nagpapahiwatig sa panahon ng apatnapung Jubileo
sa ilang at ang tinapay at tubig ng mga hinirang ay sisiguraduhin.
Nanalangin si Moises sa Diyos na ang pasanin ng pamamahala sa Israel ay
masyadong mabigat para sa kanya kaya't siya ay inutusan na pumili ng
pitumpung matatanda upang tumulong sa kanya. Ang pitumpung matatanda ng
Israel na kalaunan naging Sanhedrin. Ang pagtatatag ng pitumpu kasama ang
espiritung na kay Moises ay nagpapahiwatig sa Mesiyas at sa pitumpu ng mga
hinirang na naging bagong mga matatanda ng Israel na isinugo nang
dala-dalawa, katulad ng labindalawa na naka-grupo sa Mga Bilang 7 sa itaas
(cf. ang Luc. 10:1,17).
Ang mga anak ni Israel ay binigyan ng pugo nung sila ay nagreklamo na wala
silang karne, ngunit ang karne ay masyadong matigas para sa kanila; sila ay
naging sakim, at marami ang namatay. Ito ay may espirituwal na kahulugan:
Pinakain ng Diyos ang Israel ayon sa kanilang kayang kainin, at ang mga
hindi karapat-dapat ay namatay. Ang konsepto rito ay tumutukoy din sa
kapangyarihan ng Banal na Espiritu at ang pag-unawa sa mga misteryo ng Diyos
(cf. ang araling
Ang mga Misteryo ng Diyos
(No. 131)).
Binigyan din ng Diyos ang Israel ng pagkakataon na pumasok sa Lupang
Pinangako sa simula ngunit tinanggihan nila ang pagkakataong iyon. Ganon
ulit ang ginawa nila sa panahon ng Mesiyas nung binigyan sila ng pagkakataon
muli. Tinanggihan ito nina Juda at Levi kahit pagkatapos ng kanyang
pagkabuhay na mag-uli.
Mga Bilang 13:1-33
[BASAHIN NG BUO]
Labindalawang lalaki ang isinugo upang tingnan ang Lupang Pinangako at
magdala ng ulat. Ang ulat ng sampu sa kanila ay nagpapakita ng ganap na
kakulangan ng pananampalataya sa Diyos.
Mga Bilang 14:1-45
[BASAHIN NG BUO]
Ang kakulangan ng pananampalataya ng Israel ay isinisi sa kanila. Ang
kapisanan ay natakot at nagreklamo laban kina Moises at Aaron. Sina Josue at
Caleb, na tanging mga may pananampalataya, ay hindi nakumbinsi ang bayan na
dapat at maaari nilang makuha ang kanilang mana sa pamamagitan ng
pananampalataya.
Nagalit ang Diyos sa kanila at sa pamamagitan lamang ng
mga panalangin ni Moises ay hindi sila winasak doon mismo. Kaya't ang mga
tao ay nahatulan na magpagala-gala sa ilang ng apatnapung taon dahil sa
kanilang kakulangan ng pananampalataya, at tanging sina Caleb at Josue
lamang ang pinayagang pumasok sa Lupang Pinangako. Ito rin ay kumakatawan sa
apatnapung jubileo ng iglesia sa ilang.
Si Moises ay sinubok at hindi nabigo. Itinatag ng Diyos ang Kanyang sistema
at ang Kanyang pagkasaserdote at ang Kanyang bayan, at Siya ay humaharap sa
kanila upang tayo ay magkaroon ng pang-unawa sa mga huling araw kung ano ang
mangyayari. Ang Juda ay binigyan ng apatnapung taon upang magsisi pagkatapos
ng kamatayan ng Mesiyas ngunit hindi sila nagsisi at kaya't sila ay nawasak
at ipinadala sa pagkakabihag (cf.
Ang Tanda ni Jonas at ang
Kasaysayan ng Muling Pagtatayo ng Templo [013]).
Ang buong istruktura ng pagsamba at paghahandog ay dapat pare-pareho, kapwa
Gentil at sa mga ipinanganak na Israelita.
Mga Bilang 15:1-41
[BASAHIN NG BUO]
Ang tekstong ito ay inuulit ang mga handog at hain, na dapat isagawa sa
pagpasok sa Lupang Pinangako. Ang parusa para sa paglabag sa Sabbath ay
kamatayan.
Mga Bilang 16:1-50
[BASAHIN NG BUO]
Ang paghihimagsik ni Kora ay tatalakayin dito. Lahat ng kasangkot sa
paghihimagsik ay namatay, at ang salot ay huminto lamang nang si Aaron ay
tumayo sa pagitan ng mga patay at ng mga buhay. Ang gawain na ito ay
sumisimbolo sa pamamagitan ng pagkasaserdote para sa bansa, at tumutukoy sa
Iglesia at sa mga tungkulin at gawain nito. Ang paghihimagsik ng mga anak ni
Israel ay talagang nagsimula sa pagkasaserdote at sa mga pinuno ng Israel.
Ang apostasiya na ito ay muling mangyayari sa mga lipi sa paulit-ulit na
batayan, sa parehong Israel at Iglesia pagkatapos ng pangangalat, hanggang
sa kasalukuyang siglo.
Mga
Bilang 17:1-13
Nagsalita ang Panginoon kay Moises, na sinasabi, 2“Magsalita
ka sa mga anak ni Israel, at kumuha ka sa kanila ng mga tungkod, isa sa
bawat sambahayan ng mga ninuno; sa lahat nilang mga pinuno ayon sa mga
sambahayan ng kanilang mga ninuno, labindalawang tungkod: isulat mo ang
pangalan ng bawat isa sa kanyang tungkod. 3Isusulat mo ang
pangalan ni Aaron sa tungkod ni Levi, sapagkat magkakaroon ng isa lamang
tungkod para sa bawat pinuno sa mga sambahayan ng kanilang mga ninuno.
4Ilagay mo ang mga ito sa toldang tipanan sa harap ng patotoo, kung
saan ako nakikipagtagpo sa inyo. 5Mamumulaklak ang tungkod ng
lalaking aking pipiliin, at patitigilin ko ang mga pagrereklamo ng mga anak
ni Israel, na kanilang inerereklamo laban sa inyo. 6Si Moises ay
nagsalita sa mga anak ni Israel, at ang lahat ng kanilang mga pinuno ay
nagbigay sa kanya ng tungkod, isa sa bawat pinuno ayon sa mga sambayanan ng
kanilang mga ninuno, labindalawang tungkod, at ang tungkod ni Aaron ay nasa
kalagitnaan ng kanilang mga tungkod. 7Inilagay ni Moises ang mga
tungkod sa harap ng Panginoon sa tolda ng patotoo.
Ang labindalawang tungkod sa ilalim ng tungkod ni Aaron ay nauugnay sa
labindalawang pangkat ng mga lipi sa ilalim ng mga hukom, at pagkatapos ay
sa mga apostol.
Ang saligan ng Lungsod ng
Diyos ay nasa labindalawang apostol na ito at sa kanilang mga gawa (cf. Rev.
21:10-14).
8Kinabukasan,
nang si Moises ay pumasok sa tolda ng patotoo; ang tungkod ni Aaron sa
sambahayan ni Levi ay namulaklak at nagkaroon ng mga hinog na almendras.
9Mula sa harap ng Panginoon ay inilabas ni Moises ang lahat ng
tungkod sa harap ng lahat ng mga anak ni Israel at kanilang pinagmasdan.
Kinuha ng bawat lalaki ang kanyang tungkod. 10At sinabi ng
Panginoon kay Moises, “Ibalik mo ang tungkod ni Aaron sa harap ng patotoo,
upang ingatan bilang tanda laban sa mga mapaghimagsik; at nang iyong wakasan
ang kanilang mga pagrereklamo laban sa akin, upang hindi sila mamatay.”
11Gayon ang ginawa ni Moises; kung paanong iniutos ng Panginoon sa
kanya ay gayon niya ginawa. 12Sinabi ng mga anak ni Israel kay
Moises, “Narito, kami ay patay, kami ay napahamak, kaming lahat ay
napahamak.” 13Lahat ng lumalapit sa tabernakulo ng Panginoon ay
mamamatay. Kami bang lahat ay malilipol?” (AB01)
Ang kasamaan ng santuwaryo ay lumabas sa mga pamunuan nito at ito ay totoo
sa buhay na templo.
Mga Bilang 18:1-32
[BASAHIN NG BUO]
Ang mga hinirang ay isinugo sa mundo na parang mga tupa sa gitna ng mga
lobo, at ang prosesong ito ng pamana sa mga Levita ay nalalapat din sa mga
hinirang. Ang mga hinirang ay isang lahing hirang, isang Maharlikang
Pagkasaserdote at isang bansang banal (1 Pedro 2:9).
Pinagbawalan si Moises na makapasok sa lupa dahil inihagis niya ang bato.
Sila ni Aaron ay namatay sa labas ng Israel upang ipaalala sa atin na tayo
ay magiging bahagi ng Unang Pagkabuhay na Mag-uli at papasok sa Israel
kasama si Moises bilang mga espiritung nilalang (cf. Deut. 10:6-7 sa itaas).
Sinasabi ng Kasulatan sa atin na namatay si Moises sa lupain ng Moab (cf.
Deut. 34:5-6).
Kung namatay siya sa Israel tiyak na gagawa sila ng
mga diyos-diyosan at anting-anting mula sa kanyang bangkay. Sa kadahilanang
ito si Miguel na arkanghel ay
nakipaglaban kay Satanas para sa katawan ni Moises (Judas 9).
Mga Bilang 20:1-13
[BASAHIN NG BUO]
Makikita natin mula sa tekstong ito na ang paghadlang sa bayan ng Panginoon
ay nagdadala ng kaparusahan.
Mga Bilang 20:14-29
[BASAHIN NG BUO]
Hinatulan ang mga Cananeo ayon sa paghatol na kanilang ipinataw.
Mga Bilang 21:1-35
[BASAHIN NG BUO]
Natalo ng Israel ang mga Cananeo ngunit kalaunan ay pinanghinaan ng loob at
muling nagreklamo laban sa Diyos. Pagkatapos ang Panginoon ay nagsugo ng mga
makamandag na ahas bilang kaparusahan. Nanalangin si Moises sa Diyos at
gumawa ng tinatawag na ahas na tanso para sa kanilang pag-galing. Ang bagay
na ito ay talagang isang Seraph.
Ang Seraph ay isang supernatural na nilalang na may anim na pakpak, at ang
supernatural na aspeto ng gawaing ito ay nawala sa mga pagsasalin.
Pinrotektahan ng Diyos ang Israel at dinala sila sa kanilang mana.
Ang pagtanggal sa mga lipi na nagbabanta sa Israel ay
isinagawa sa sistematikong paraan. Ang mana ng Israel ay lumawak lampas ng
Jordan sa prosesong ito, at hindi lahat ng Israel ay nasa lupain ng Israel
sa kanlurang bahagi ng Jordan.
Ito rin ay
nagpapahiwatig sa mga huling araw at sa mga gawain ng mga hinirang.
Gayunpaman, naligaw ng landas ang Israel sa pagsamba sa mga diyos-diyosan
dahil sa mga huwad na saserdote na naghangad ng kanilang kapahamakan.
Propesiya ni Balaam
Sa Mga Bilang 22 makikita natin na ang Israel ay nagkampo sa kapatagan ng
Moab sa kabila ng Jordan sa Jerico. Ang Moab ay takot sa taong-bayan,
sapagkat sila’y marami. Nagpasugo ang mga Moabita kay Balaam, na anak ni
Beor, upang sumpain ang mga Israelita.
Mga Bilang 22:1-41
[BASAHIN NG BUO]
Ang mga handog ni Balaam ay nilikha upang sirain ang Israel, na dapat ay
protektado sa pamamagitan ng pitong espiritu ng Diyos na muling makikita sa
mga Anghel ng Pitong Iglesia.
Mga Bilang 23:1-30
[BASAHIN NG BUO]
Ang propesiyang ito ay may pangmatagalang kahalagahan dahil ito ay nauugnay
sa patnubay ng Diyos sa mga propeta para sa proteksyon at pagpapala ng
Israel. Nauugnay din ito sa mga doktrina ng pagtuturo para sa upa at maling
paggamit ng biblikal na kautusan para kumita ng salapi, na naging parang
sakit na namamana sa pagkasaserdote ng Israel, gaya rin sa mga bansa.
Tinutukoy din nito ang Kaharian mula kay David hanggang sa Mesiyas.
Mga Bilang 24:1-25
Nang makita ni Balaam na ikinatuwa ng Panginoon na pagpalain ang Israel,
hindi siya pumunta na gaya nang una, upang maghanap ng tanda, kundi kanyang
iniharap ang kanyang mukha sa dakong ilang. 2Itinaas ni Balaam
ang kanyang paningin, at kanyang nakita ang Israel na nagkakampo ayon sa
kanilang mga lipi; at ang Espiritu ng Diyos ay dumating sa kanya. 3At
binigkas niya ang kanyang talinghaga, na sinasabi: “Ang sinabi ni Balaam na
anak ni Beor, ang sinabi ng lalaking bukas ang mga mata, 4ang
sabi niya na nakarinig ng mga salita ng Diyos, na nakakita ng pangitain ng
Makapangyarihan sa lahat, na nakalugmok ngunit bukas ang mga mata. 5Napakaganda
ng iyong mga tolda, O Jacob, ang iyong mga himpilan, O Israel! 6Gaya
ng mga libis na abot hanggang sa malayo, gaya ng mga halamanan sa tabi ng
ilog, gaya ng aloe na itinanim ng Panginoon, gaya ng mga puno ng sedro sa
tabi ng ilog. 7Ang tubig ay aagos mula sa kanyang pang-igib, at
ang kanyang binhi ay matatatag sa maraming tubig, ang kanyang hari ay tataas
ng higit kay Agag, at ang kanyang kaharian ay matatanyag. 8Ang
Diyos ang naglalabas sa kanya sa Ehipto; may lakas na gaya ng mabangis na
toro. Kanyang lalamunin ang mga bansa na kanyang mga kaaway, at kanyang
babaliin ang kanilang mga buto, at papanain sila ng kanyang mga palaso.
9Siya'y yumuko, siya'y lumugmok na parang leon, at parang isang
babaing leon, sinong gigising sa kanya? Pagpalain nawa ang lahat na
nagpapala sa iyo, at sumpain ang lahat na sumusumpa sa iyo.” 10Ang
galit ni Balak ay nagningas laban kay Balaam. Isinuntok ni Balak ang kanyang
mga kamay at sinabi kay Balaam, “Tinawag kita upang iyong sumpain ang aking
mga kaaway, ngunit binasbasan mo sila nang tatlong ulit. 11Ngayon
nga ay umalis ka patungo sa iyong lugar. Aking inisip na lubos kitang
gantimpalaan ngunit pinigil ng Panginoon ang iyong gantimpala.” 12At
sinabi ni Balaam kay Balak, “Di ba sinabi ko rin sa iyong mga sugo, 13kahit
ibigay sa akin ni Balak ang kanyang bahay na punô ng pilak at ginto ay hindi
ako maaaring lumampas sa salita ng Panginoon na gumawa ng mabuti o masama sa
aking sariling kalooban. Kung ano ang sabihin ng Panginoon ay siya kong
sasabihin? 14Ngayon, ako'y pupunta sa aking bayan. Pumarito ka at
aking ipahahayag sa iyo ang gagawin ng bayang ito sa iyong bayan sa mga
huling araw.” 15At binigkas niya ang kanyang talinghaga, na
sinasabi: “Ang sabi ni Balaam na anak ni Beor, ang sabi ng taong bukas ang
mga mata, 16ang sabi niya, na nakarinig ng mga salita ng Diyos,
at nakaalam ng karunungan ng Kataas-taasan, na siyang nakakita ng pangitain
ng Makapangyarihan sa lahat, na nakalugmok ngunit bukas ang kanyang mga
mata. 17Aking makikita siya, ngunit hindi ngayon; aking
pagmamasdan siya, ngunit hindi sa malapit: Lalabas ang isang bituin sa
Jacob, at may isang setro na lilitaw sa Israel, at dudurugin ang noo ng
Moab, at lilipulin ang lahat ng mga anak ng kaguluhan. 18Ang Edom
ay sasamsaman, ang Seir na kanyang mga kaaway ay sasamsaman rin, samantalang
ang Israel ay nagpapakatapang. 19Sa pamamagitan ng Jacob ay
magkakaroon ng kapamahalaan, at ang nalalabi sa bayan ay pupuksain.” 20Pagkatapos
siya'y tumingin sa Amalek, at binigkas ang kanyang talinghaga na sinasabi,
“Ang Amalek ay siyang dating nangunguna sa mga bansa; ngunit sa huli siya ay
mapupuksa.” 21At tumingin siya sa Kineo, at binigkas ang kanyang
talinghaga na sinasabi, “Matibay ang iyong tirahan, at ang iyong pugad ay
nasa malaking bato; 22gayunma'y mawawasak ang Cain. Gaano katagal
na bibihagin ka ng Ashur?” 23At siya'y nagsalita ng talinghaga,
na sinasabi: “Sinong mabubuhay kapag ginawa ito ng Diyos? 24Ngunit
ang mga barko ay manggagaling sa baybayin ng Kittim at kanilang pahihirapan
ang Ashur at Eber, at siya man ay pupuksain.” 25Pagkatapos, si
Balaam ay tumindig at bumalik sa kanyang lugar; at si Balak ay umalis na
rin. (AB01)
Ang propesiya ay may kaugnayan sa pagkakabihag ng Israel sa Asiria at pati
na rin ang pagkapuksa ng Eber. Ang pagkawasak ng mga huling araw at ang mga
digmaan ng katapusan ay nakasaad din sa simpleng pagkakasunod-sunod na ito,
at ang mga resulta ay malinaw (cf.
Ang Doktrina ni Balaam at ang Propesiya ni Balaam (No. 204)).
Mga Bilang 25:1-18
Samantalang ang Israel ay naninirahan sa Shittim,
ang taong-bayan ay nagpasimulang makiapid sa mga anak na babae ng Moab.
2Sapagkat inanyayahan ng mga ito ang taong-bayan sa mga paghahandog sa
kanilang mga diyos; at ang bayan ay kumain at yumukod sa mga diyos ng Moab.
3Ang Israel ay nakipag-isa sa Baal ng Peor; at ang galit ng
Panginoon ay nagningas laban sa Israel. 4Kaya't sinabi ng
Panginoon kay Moises, “Isama mo ang lahat ng pinuno sa bayan at bitayin mo
sila sa harap ng araw sa harap ng Panginoon, upang ang matinding galit ng
Panginoon ay mapawi sa Israel. 5Sinabi ni Moises sa mga hukom sa
Israel, “Patayin ng bawat isa sa inyo ang mga taong nakipag-isa sa Baal ng
Peor.” 6At dumating ang isa sa mga anak ni Israel at nagdala sa
kanyang mga kapatid ng isang babaing Midianita sa paningin ni Moises at ng
buong kapulungan ng mga anak ni Israel, habang sila'y umiiyak sa pintuan ng
toldang tipanan. 7Nang makita ito ni Finehas, na anak ni Eleazar,
na anak ng paring si Aaron, ay tumindig siya sa gitna ng kapulungan at
hinawakan ang isang sibat. 8Pumunta siya sa likod ng lalaking
Israelita sa loob ng tolda, at tinuhog silang pareho, ang lalaking Israelita
at ang babae, tagos sa katawan nito.
Sa
gayon ang salot ay huminto sa mga anak ni Israel. 9Ang mga
namatay sa salot ay dalawampu't apat na libo. 10At nagsalita ang
Panginoon kay Moises, na sinasabi, 11“Pinawi ni Finehas na anak
ni Eleazar, na anak ng paring si Aaron, ang aking galit sa mga anak ni
Israel, sa paraang siya'y nanibugho dahil sa aking paninibugho sa kanila, na
anupa't hindi ko nilipol ang mga anak ni Israel sa aking paninibugho.
12Kaya't
sabihin mo, narito, ibinibigay ko sa kanya ang aking tipan ng kapayapaan.
13At magiging kanya at sa binhing susunod sa kanya ang tipan ng
walang hanggang pagkapari, sapagkat siya'y mapanibughuin para sa kanyang
Diyos at ginawa ang pagtubos para sa mga anak ni Israel.” 14Ang
pangalan ng lalaking Israelita na napatay, na pinatay na kasama ng babaing
Midianita ay Zimri na anak ni Salu, na pinuno sa isang sambahayan ng mga
Simeonita. 15Ang pangalan ng babaing Midianita na napatay ay
Cozbi, na anak ni Zur; siya'y pinuno sa bayan ng isang sambahayan ng mga
sambayanan sa Midian. 16Nagsalita ang Panginoon kay Moises, na
sinasabi, 17“Guluhin ninyo ang mga Midianita, at inyong daigin
sila; 18sapagkat ginulo nila kayo ng kanilang mga pandaraya sa
inyo sa nangyari sa Peor, at sa pangyayari kay Cozbi, na anak na babae ng
pinuno sa Midian, na kanilang kapatid na namatay nang araw ng salot dahil sa
pangyayari sa Peor. (AB01)
Ang Midian ay mapupuksa din sa panlilinlang na ito ng pagsamba sa
diyos-diyosan at sa bawat pangkat gaya ng nakita natin sa Kasulatan.
Sa mga pang-araw-araw na handog, ang mga kordero ay ipinadala at inihandog
nang dala-dalawa, tulad sa lahat ng mga hinirang. Kaya naman ang Lubhang
Karamihan sa Apocalipsis 7:9ff. ay may kaugnayan sa pang-araw-araw na hain.
Mga Bilang 28:1-31
At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi,
2Iutos mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Ang
alay sa akin, ang aking pagkain na pinakahandog sa akin na pinaraan sa apoy,
na pinakamasarap na amoy sa akin, ay inyong pagiingatang ihandog sa akin sa
ukol na kapanahunan. 3At iyong sasabihin sa kanila, Ito ang
handog na pinaraan sa apoy na inyong ihahandog sa Panginoon; mga korderong
lalake ng unang taon na walang kapintasan, dalawa araw-araw, na
pinakapalaging handog na susunugin. 4Ang isang kordero ay iyong
ihahandog sa umaga, at ang isang kordero ay iyong ihahandog sa paglubog ng
araw; 5At ang ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina
na pinakahandog na harina, na hinaluan ng ikaapat na bahagi ng isang hin ng
langis na hinalo. 6Isang palaging handog na susunugin, na iniutos
sa bundok ng Sinai na pinakamasarap na amoy, handog sa Panginoon na pinaraan
sa apoy. 7At ang pinakahandog na inumin niyaon, ay ang ikaapat na
bahagi ng isang hin sa isang kordero: sa dakong banal magbubuhos ka ng
handog na inumin na pinaka mainam na alak para sa Panginoon. 8At
ang isang kordero, ay iyong ihahandog sa paglubog ng araw: gaya ng handog na
harina sa umaga, at gaya ng handog na inumin niyaon, ay iyong ihahandog,
isang handog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon.
9At sa araw ng sabbath ay dalawang korderong lalake ng unang taon
na walang kapintasan, at dalawang ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam
na harina, na pinakahandog na harina na hinaluan ng langis, at ang handog na
inumin niyaon: 10Ito ang handog na susunugin sa bawa't sabbath,
bukod pa sa palaging handog na susunugin, at ang inuming handog niyaon.
11At sa mga pasimula ng inyong mga buwan ay maghahandog kayo ng handog
na susunugin sa Panginoon; dalawang guyang toro at isang tupang lalake,
pitong korderong lalake ng unang taon, na walang kapintasan; 12At
tatlong ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina na pinakahandog
na harina, na hinaluan ng langis, para sa bawa't toro; at dalawang
ikasangpung bahagi ng mainam na harina na pinakahandog na harina, na
hinaluan ng langis para sa isang tupang lalake; 13At isang
ikasangpung bahagi ng mainam na harina, na hinaluan ng langis na
pinakahandog na harina para sa bawa't kordero; pinakahandog na susunugin na
pinakamasarap na amoy, handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. 14At
ang magiging handog na inumin ng mga yaon ay kalahati ng isang hin ng alak
sa toro, at ang ikatlong bahagi ng isang hin ay sa tupang lalake, at ang
ikaapat na bahagi ng isang hin ay sa kordero: ito ang handog na susunugin sa
bawa't buwan sa lahat ng buwan ng taon. 15At isang kambing na
lalake na pinakahandog sa Panginoon dahil sa kasalanan; ihahandog ito bukod
pa sa palaging handog na susunugin, at sa inuming handog niyaon. 16At
sa unang buwan, sa ikalabing apat na araw ng buwan, ay paskua ng Panginoon.
17At sa ikalabing limang araw ng buwang ito ay magkakaroon ng
isang pista; pitong araw na kakain kayo ng tinapay na walang lebadura.
18Sa unang araw ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan;
huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod: 19Kundi
maghahandog kayo sa Panginoon ng isang handog na pinaraan sa apoy, na
pinakahandog na susunugin; dalawang guyang toro, at isang lalaking tupa, at
pitong korderong lalake ng unang taon; na mga walang kapintasan: 20At
ang handog na harina ng mga yaon, na mainam na harina na hinaluan ng langis:
tatlong ikasangpung bahagi ang inyong ihahandog para sa isang toro, at
dalawang ikasangpung bahagi para sa tupang lalake; 21At isang
ikasangpung bahagi ang iyong ihahandog para sa bawa't kordero sa pitong
kordero; 22At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa
kasalanan, upang itubos sa inyo. 23Inyong ihahandog ang mga ito
bukod pa sa handog na susunugin sa umaga, na pinakapalaging handog na
susunugin, 24Ganitong paraan ihahandog ninyo araw-araw, sa loob
ng pitong araw, ang pagkain na handog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap
na amoy sa Panginoon: ihahandog ito bukod pa sa palaging handog na
susunugin, at sa inuming handog niyaon. 25At sa ikapitong araw ay
magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan; huwag kayong gagawa ng
anomang gawang paglilingkod. 26Gayon din sa araw ng mga unang
bunga, na paghahandog ninyo ng isang bagong handog na harina sa Panginoon sa
inyong pista ng mga sanglinggo, ay magkakaroon kayo ng isang banal na
pagpipisan; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod: 27Kundi
kayo'y maghahandog ng isang handog na susunugin na pinakamasarap na amoy sa
Panginoon; dalawang guyang toro, isang tupang lalake, at pitong korderong
lalake ng unang taon; 28At ang handog na harina ng mga yaon, na
mainam na harina na hinaluan ng langis, ay tatlong ikasangpung bahagi para
sa bawa't toro, dalawang ikasangpung bahagi sa isang tupang lalake, 29Isang
ikasangpung bahagi sa bawa't kordero sa pitong kordero; 30Isang
kambing na lalake upang itubos sa inyo. 31Bukod pa sa palaging
handog na susunugin, at sa handog na harina niyaon, ay inyong ihahandog ang
mga yaon (yaong mga walang kapintasan sa inyo), at ang mga inuming handog ng
mga yaon. (AB)
Kaya ang pagkakasunod-sunod ay umaabot hanggang sa mga araw ng Tinapay na
Walang Lebadura at sa mga handog. Samakatuwid mauunawaan natin ang mga
handog mula sa 144,000 hanggang sa Lubhang Karamihan sa loob ng apatnapung
Jubileo.
Kautusan ng pananakop
Ibinigay ng Diyos ang Kautusan kay Moises sa pamamagitan ni Jesucristo, at
nagsimula siyang isulat ito sa Moab sa kabila ng Jordan. Kaya, ang batas
para sa pananakop ay inihanda bago pumasok ang Israel; ganito rin ang
mangyayari sa mga huling araw.
Deuteronomio 1:1-46
[BASAHIN NG BUO]
Sa pagtatapos ng apatnapung taon inulit ni Moises ang mga pangyayari na
naganap sa mga taon sa ilang. Pinaalala niya sa bayan ang kanilang mga
pagrereklamo at sinabi sa kanila na sina Josue at Caleb ang makapapasok sa
Lupang Pinangako, ngunit ang kanilang mga magulang ay hindi makakapasok
dahil sa kakulangan ng pananampalataya at pagsuway sa Buhay na Diyos.
Pinalitan ni Josue si Moises bilang pinuno ng digmaan at si Josue ang
nagdala sa Israel sa Lupang Pinangako. Ang katotohanang ito ay
nagpapahiwatig na si Moises ay papalitan ng Mesiyas, na tinatawag na
Yehoshua o Josue, na siyang pangalan niya sa Juda. Ang
Jesucristo ay hango mula sa
Griyegong anyo ng Arameiko, na siyang katumbas ni
Yoshua ang Mesiyas. Ang Septuagint ay isinasalin ang
Yoshua sa
Ièsous.
Deuteronomio 2:1-37
[BASAHIN NG BUO]
Sa tekstong ito patuloy na pinaalala ni Moises sa Israel ang kasaysayan ng
kanilang pag-gala sa ilang, kanilang mga laban at tagumpay. Kaya't ang lahat
ng mga bansa ay nakatakdang ibigay sa mga kamay ng Israel, at masakop sa
kanilang pagkakaayos at ayon sa patnubay ng Diyos. Ito ay isang pangako na
isinakatuparan upang maitatag ang pagkaunawa nila sa mga utos at Kautusan ng
Diyos bilang bansa, at nagpapahiwatig sa sistemang milenyo sa ilalim ng
Mesiyas.
Deuteronomio 3:1-29
[BASAHIN NG BUO]
Ang teksto ay nauugnay sa laban kay Og, Hari ng Basan. Ang tagumpay ay
nagresulta sa pamamahagi ng lupa sa labas ng Lupang Pinangako sa mga lipi
doon, at si Josue o Yoshua ay pormal na naatasan sa pamumuno.
Kasama ng Israel ang Diyos habang ito ay sumusunod sa ilalim ng tinalagang
mamumuno. Ang pagkakasunod-sunod na ito ay nagpapahiwatig sa mga huling araw
at ang pagtatatag ng Israel sa kanilang mana, kasama ang paglalagay ng
Israel sa ilalim ng pamumuno ng mga hukbo ng Panginoon. Ang mga lipi sa
kanilang pamana ay hindi pinaliban sa mga tungkulin sa paglilingkod hanggang
ang buong panahon ng pananakop ay matapos at ang lahat ng lipi ay nasa
kanilang pamana.
Dapat sundin ng Israel ang utos nang walang pagdaragdag o pagbabawas. Ang
Juda ay nagdagdag sa mga utos ng Buhay na Diyos sa pamamagitan ng kaugaliang
sali’t-saling sabi; pinuna ito ng Mesiyas dahil sa katotohanang ito at
pagkatapos ay ipinadala sa pagkabihag.
Deuteronomio 4:1-39
[BASAHIN NG BUO]
Sa tekstong ito binalaan ang Israel na sundin ang tipan at mga utos at mga
tuntunin ng Diyos.
Sinabi ni Moises sa kanila
dito na hindi nila ito susundin at sila ay ikakalat sa mga bansa. Gayundin,
hindi tatawid si Moises sa Jordan.
Deuteronomio 4:40-49
[BASAHIN NG BUO]
Sa Kasulatan na ito makikita natin na itinatag ni Moises ang isang sistema
ng hukuman sa labas ng Lupang Pinangako sa silangan ng Jordan; ito rin ay
may kaugnayan sa mga huling araw. Pinaabot ng Diyos ang mga pangako sa
Israel, na may mga aspeto ng pamana nito na nakatali sa mga tungkulin nito
(cf. Gen. 49:1-33).
Ang pagtatatag ng sistemang legal para sa pananakop ay natapos bago tumawid
ang Israel sa Jordan, at ganito rin ang mangyayari sa mga huling araw.
Ang buong sistema ay nagsimula mula sa Sampung Utos, na
inulit sa Deuteronomio.
Deuteronomio 5:1-33 Tinawag ni Moises ang buong Israel, at sinabi sa kanila,
“Pakinggan mo, O Israel, ang mga tuntunin at mga batas na aking binibigkas
sa inyong mga pandinig sa araw na ito, at dapat ninyong matutunan ang mga
ito, at maging maingat na isagawa ang mga ito. 2Ang Panginoong
ating Diyos ay nakipagtipan sa atin sa Horeb. 3Ang tipang ito ay
hindi ginawa ng Panginoon sa ating mga ninuno, kundi sa atin, sa ating lahat
na nariritong buháy sa araw na ito. 4Ang Panginoon ay
nakipag-usap sa inyo nang mukhaan sa bundok mula sa gitna ng apoy. 5Ako'y
tumayo sa pagitan ninyo at ng Panginoon nang panahong iyon upang ipahayag sa
inyo ang salita ng Panginoon; sapagkat kayo'y natakot dahil sa apoy, at
hindi kayo umakyat sa bundok. Kanyang sinabi: 6“‘Ako ang
Panginoon mong Diyos na naglabas sa iyo sa lupain ng Ehipto, mula sa bahay
ng pagkaalipin. 7“‘Huwag kang magkakaroon ng ibang mga diyos sa
harapan ko. 8“‘Huwag kang gagawa para sa iyo ng larawang inanyuan
na kawangis ng anumang nasa itaas sa langit, o ng nasa ibaba sa lupa, o ng
nasa tubig sa ilalim ng lupa. 9Huwag mo silang yuyukuran o
paglilingkuran man sila, sapagkat akong Panginoon mong Diyos ay Diyos na
mapanibughuin, na aking dinadalaw ang kasamaan ng mga magulang hanggang sa
mga anak, sa ikatlo at sa ikaapat na salinlahi ng mga napopoot sa akin,
10ngunit pinagpapakitaan ko ng wagas na pag-ibig ang libu-libong
umiibig sa akin at tumutupad ng aking mga utos. 11“‘Huwag mong
gagamitin ang pangalan ng Panginoon mong Diyos sa walang kabuluhan; sapagkat
hindi ituturing ng Panginoon na walang sala ang gumamit ng kanyang pangalan
sa walang kabuluhan.
12“‘Ipangilin
mo ang araw ng Sabbath, at ingatan mo itong banal, gaya ng iniuutos sa iyo
ng Panginoon mong Diyos. 13Anim na araw na gagawa ka, at iyong
gagawin ang lahat ng iyong gawain, 14ngunit ang ikapitong araw ay
Sabbath sa Panginoon mong Diyos. Sa araw na iyan ay huwag kang gagawa ng
anumang gawa, ikaw, ni ang iyong anak na lalaki o anak na babae, ni ang
iyong aliping lalaki o aliping babae, ni ang iyong baka, ni ang iyong asno,
ni anuman sa iyong hayop, ni ang mga dayuhang nasa loob ng iyong mga
pintuan, upang ang iyong aliping lalaki at aliping babae ay makapagpahingang
gaya mo. 15Aalalahanin mo na ikaw ay naging alipin sa lupain ng
Ehipto, at ikaw ay inilabas doon ng Panginoon mong Diyos sa pamamagitan ng
isang makapangyarihang kamay at unat na bisig. Kaya't iniutos sa iyo ng
Panginoon mong Diyos na ipangilin mo ang araw ng Sabbath. 16“‘Igalang
mo ang iyong ama at ang iyong ina, gaya ng iniutos sa iyo ng Panginoon mong
Diyos; upang ang iyong mga araw ay humaba pa at para sa ikabubuti mo sa
lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Diyos. 17“‘Huwag
kang papatay. 18“‘Ni huwag kang mangangalunya. 19“‘Ni
huwag kang magnanakaw.
20“‘Ni huwag kang sasaksi sa kasinungalingan laban sa iyong kapwa. 21“‘Ni
huwag mong iimbutin ang asawa ng iyong kapwa; ni huwag mong pagnanasaan ang
bahay ng iyong kapwa, ang kanyang bukid, ni ang kanyang aliping lalaki, o
aliping babae, ni ang kanyang baka, ni ang kanyang asno, ni anumang bagay ng
iyong kapwa.’ 22“Ang mga salitang ito ay sinabi ng Panginoon sa
lahat ng inyong pagtitipon sa bundok mula sa gitna ng apoy, sa ulap, at sa
makapal na kadiliman, na may malakas na tinig; at hindi na niya dinagdagan
pa.
At kanyang isinulat sa dalawang tapyas na bato, at ibinigay ang mga ito sa
akin. 23Nang inyong marinig ang tinig mula sa gitna ng kadiliman,
samantalang ang bundok ay nagliliyab sa apoy ay lumapit kayo sa akin, ang
lahat ng mga pinuno sa inyong mga lipi, at ang inyong matatanda; 24at
inyong sinabi, ‘Ipinakita sa amin ng Panginoon nating Diyos ang kanyang
kaluwalhatian at kadakilaan. Aming narinig ang kanyang tinig mula sa gitna
ng apoy; aming nakita sa araw na ito na ang Diyos ay nakikipag-usap sa tao,
at ang tao ay nabubuhay pa. 25Ngayon, bakit kailangang mamamatay
kami? Sapagkat tutupukin kami ng napakalaking apoy na ito; kapag aming
narinig pa ang tinig ng Panginoon nating Diyos, kami ay mamamatay. 26Sapagkat
sino sa lahat ng laman na nakarinig ng tinig ng buháy na Diyos na
nagsasalita mula sa gitna ng apoy, na gaya namin, at nabuhay pa? 27Lumapit
ka at iyong pakinggan ang lahat ng sasabihin ng Panginoon nating Diyos, at
iyong sabihin sa amin ang lahat na sasabihin sa iyo ng Panginoon nating
Diyos, at aming papakinggan, at gagawin ito.’ 28“At narinig ng
Panginoon ang inyong mga salita, nang kayo'y nagsalita sa akin. Sinabi ng
Panginoon sa akin, ‘Aking narinig ang tinig ng bayang ito, na kanilang
sinabi sa iyo; mabuti ang kanilang pagkasabi ng lahat na kanilang sinabi.
29Ang kanila nawang isipan ay maging laging ganito, na matakot sa
akin, at kanilang tuparin ang lahat ng aking mga utos para sa ikabubuti nila
at pati ng kanilang mga anak magpakailanman! 30Humayo ka at
sabihin mo sa kanila, “Bumalik kayo sa inyong mga tolda.” 31Ngunit
tungkol sa iyo, manatili ka rito sa akin at aking sasabihin sa iyo ang lahat
ng utos, mga tuntunin at ang mga kahatulan na iyong ituturo sa kanila upang
kanilang gawin sa lupain na aking ibinibigay sa kanila upang angkinin.’
32Inyong ingatang gawin ang gaya ng iniutos sa inyo ng Panginoon
ninyong Diyos; huwag kayong liliko sa kanan o sa kaliwa. 33Kayo'y
lalakad sa lahat ng mga daan na iniutos sa inyo ng Panginoon ninyong Diyos,
upang kayo'y mabuhay, at upang ang lahat ay maging mabuti sa iyo, at upang
kayo ay mabuhay nang mahaba sa lupain na inyong aangkinin. (AB01)
Ang mga utos na ito ay itinatag upang magbigay ng buhay hindi lamang sa
bayan ng Israel, kundi pati na rin sa buong mundo sa pamamagitan ng Israel
sa ilalim ng Mesiyas sa pagsamba sa Diyos.
Deuteronomio 6:1-25
“Ngayon, ito ang utos, mga tuntunin, at mga batas, na iniutos sa akin ng
Panginoon ninyong Diyos na ituro sa inyo, upang inyong magawa ang mga ito sa
lupaing inyong paroroonan upang angkinin, 2upang ikaw ay matakot
sa Panginoon mong Diyos, na iyong ingatan ang lahat niyang mga tuntunin at
ang kanyang mga utos na aking iniutos sa iyo, at sa iyong anak, at sa anak
ng iyong anak sa lahat ng araw ng iyong buhay; at upang ang iyong mga araw
ay humaba. 3Kaya't pakinggan mo, O Israel, at iyong gawin upang
ang lahat ay maging mabuti sa iyo, at upang kayo'y lalo pang dumami, na gaya
ng ipinangako sa iyo ng Panginoon, ng Diyos ng iyong mga ninuno, sa lupaing
dinadaluyan ng gatas at pulot. 4“Pakinggan mo, O Israel: ang
Panginoon nating Diyos ay iisang Panginoon; 5at iibigin mo ang
Panginoon mong Diyos ng iyong buong puso, at ng iyong buong kaluluwa, at ng
iyong buong lakas. 6Ang mga salitang ito na aking iniuutos sa iyo
sa araw na ito ay ilalagay mo sa iyong puso; 7at iyong ituturo
nang buong sikap sa iyong mga anak, at iyong sasabihin sa kanila kapag ikaw
ay nakaupo sa iyong bahay, kapag ikaw ay lumalakad sa daan, at kapag ikaw ay
nahihiga, at kapag ikaw ay bumabangon. 8At iyong itatali ang mga
ito bilang tanda sa iyong kamay at bilang panali sa iyong noo. 9At
iyong isusulat ang mga ito sa pintuan ng iyong bahay at sa mga pasukan ng
inyong mga bayan. 10“Kapag dinala ka ng Panginoon mong Diyos sa
lupain na kanyang ipinangako sa iyong mga ninuno, kina Abraham, Isaac, at
Jacob, upang ibigay sa iyo ang malalaki at mabubuting lunsod na hindi mo
itinayo, 11at mga bahay na punô ng lahat ng mabubuting bagay, na
hindi mo pinunô, at mga balon na hindi mo hinukay, mga ubasan at mga puno ng
olibo na hindi mo itinanim, at ikaw ay kakain at mabubusog, 12ingatan
mo na baka iyong malimutan ang Panginoon na naglabas sa iyo sa lupain ng
Ehipto, mula sa bahay ng pagkaalipin. 13Matakot ka sa Panginoon
mong Diyos at maglingkod ka sa kanya at ikaw ay susumpa sa pamamagitan ng
kanyang pangalan. 14Huwag kang susunod sa ibang mga diyos, sa mga
diyos ng mga bansang nasa palibot mo; 15sapagkat ang Panginoon
mong Diyos na nasa gitna mo ay isang mapanibughuing Diyos; baka ang galit ng
Panginoon mong Diyos ay mag-alab laban sa iyo, at ikaw ay kanyang lipulin sa
ibabaw ng lupa. 16“Huwag ninyong susubukin ang Panginoon ninyong
Diyos, gaya ng pagsubok ninyo sa kanya sa Massah. 17Masikap
ninyong ingatan ang mga utos ng Panginoon ninyong Diyos, at ang kanyang mga
patotoo, at ang kanyang mga tuntunin na kanyang iniutos sa iyo. 18At
iyong gagawin ang matuwid at mabuti sa paningin ng Panginoon, para sa
ikabubuti mo, at upang iyong mapasok at maangkin ang mabuting lupain na
ipinangako ng Panginoon sa iyong mga ninuno, 19upang palayasin
ang lahat ng iyong mga kaaway sa harapan mo, gaya ng ipinangako ng
Panginoon. 20“Kapag tatanungin ka ng iyong anak sa panahong
darating, ‘Ano ang kahulugan ng mga patotoo, mga tuntunin, at mga batas, na
iniutos sa inyo ng Panginoon nating Diyos?’ 21Iyo ngang sasabihin
sa iyong anak, ‘Kami ay naging mga alipin ng Faraon sa Ehipto, at inilabas
kami ng Panginoon sa Ehipto sa pamamagitan ng makapangyarihang kamay.
22At ang Panginoon ay nagpakita ng mga tanda at ng mga kababalaghan,
dakila at matindi, laban sa Ehipto, kay Faraon, at sa kanyang buong
sambahayan, sa harapan ng aming paningin; 23at kami ay inilabas
niya mula roon upang kami ay maipasok, upang maibigay sa amin ang lupain na
kanyang ipinangako sa ating mga ninuno. 24At iniutos ng Panginoon
sa amin na gawin ang lahat ng mga tuntuning ito, na matakot sa Panginoon
nating Diyos, sa ikabubuti natin magpakailanman, upang ingatan niya tayong
buháy, gaya sa araw na ito. 25At magiging katuwiran sa atin kapag
maingat nating isinagawa ang lahat ng utos na ito sa harapan ng Panginoon
nating Diyos, gaya ng iniutos niya sa atin.’ (AB01)
Ang Israel ay patuloy na nasisira dahil sa pagsamba sa diyos-diyosan ng mga
bansa. Ang istruktura ng pagsamba sa diyos-diyosan at ang pagsamba sa mga
Hukbo ay ipinagbabawal sa lahat ng anyo.
Deuteronomio 4:19
Baka itingin mo ang iyong mga mata sa langit, at
kung iyong makita ang araw, buwan, bituin, at lahat ng hukbo ng
sangkalangitan ay matukso ka at iyong sambahin at paglingkuran sila na
inilagay ng Panginoon ninyong Diyos sa lahat ng mga bayan na nasa ilalim ng
buong langit. (AB01)
Ang kautusan at ang kalendaryo sa pagsamba sa Diyos
Ang mga utos ay sinasamahan ng mga tuntunin, at ang istruktura ng kautusan
ay nananatiling buo (cf. Deut. 4:40, tingnan sa itaas)
Ang istruktura ng tipan ng Israel ay pinaabot sa Iglesia sa ilalim ng
Mesiyas at hanggang sa mga Gentil. (cf. Deut. 5:1-7 sa itaas)
Ang istruktura ng kautusan ng Diyos at ng Kanyang sistema ay kinakatawan ng
Sabbath at ng Banal na Kalendaryo. (Deut. 5:14 sa itaas)
Ang Israel ay kinakailangang itatag ang mga salita ng kautusan sa dalawang
malalaking bato, gaya ng bawat sambahayan ay kinakailangan rin gawin sa
Sampung Utos. Ang istrukturang batong ito ay magsisilbing pangunahing kopya
ng kautusan sa bansa.
Deuteronomio 27:1-26
[TO BE READ
IN FULL]
Ang teksto na ito ay nagbibigay ng karagdagang babala upang sundin ang mga
utos. Kailangan nilang magtayo ng dambana at isulat ang mga salita ng
kautusan sa mga bato.
Mga pagpapala at mga sumpa
Ang partikular na mga pagpapala para sa pagsunod sa Kautusan at mga sumpa
para sa hindi pagsunod sa Kautusan ay ibinigay sa mga sumusunod na mga
teksto.
Mga Pagpapala para sa Pagsunod
Kung tayo ay maglilingkod at susunod sa paraan ng buhay na inilatag ng
Nag-iisang Tunay na Diyos, ang mga pagpapalang nakasaad sa itaas ay darating
sa atin. Nakatanggap tayo ng mga pagpapalang ito dahil sa pangako kay
Abraham at tayo ay kanyang mga tagapagmana.
Mga Sumpa para sa Pagsuway
Isang krimen ang balewalain ang Diyos at suwayin ang Kanyang mga utos, mga
tuntunin at mga batas. Kapag ang kasamaan ng mga bansa ay puno o ganap na,
darating ang mga hatol ni Yahovah sa kanila.
Kapag
tayo ay sumuway, kung gayon ang mga sumusunod na sumpa ay mangyayari sa
ating bansa.
Mula sa Kautusan at mga
kaloob ng Diyos ay ang mga pagpapala na naaalis sa pamamagitan ng pagsuway
at mga sumpa at naibabalik sa pamamagitan ng pagsisisi. Ang mga karagdagang
babala laban sa pagsuway ay ibinigay; ito ay sinuri sa araling
Ang mga Pagpapala at ang
mga Sumpa [075].
Mga Himala sa proteksyon
Deuteronomio 29:1-29
[BASAHIN NG BUO]
Ang tekstong nasa itaas ay nagpapakita na ang bayan ng Israel ay
pinaalalahanan ng mga himala na nakita nila simula pa sa Dagat na Mapula;
halimbawa ang kanilang mga kasuotan at sandalyas ay hindi nasira. Sinabihan
sila na ang tipan sa pagitan nila at ng Diyos ay nananatiling may bisa, at
sila’y muling binalaan tungkol sa mga mangyayari sa paglabag sa tipan na
iyon.
Ang halimbawang ito ay magsisilbing bahagi ng Kautusan sa lahat ng panahon.
Deuteronomio 30:1-20
“Kapag ang lahat ng mga bagay na ito ay dumating sa
iyo, ang pagpapala at ang sumpa na inilagay ko sa harapan mo, at iyong
bulay-bulayin ang mga iyon sa gitna ng lahat ng mga bansa na pinagtabuyan sa
iyo ng Panginoon mong Diyos 2at magbalik ka sa Panginoon mong
Diyos at sundin mo at ng iyong mga anak nang buong puso at kaluluwa ang
kanyang tinig ayon sa lahat na iniuutos ko sa iyo sa araw na ito, 3babawiin
ng Panginoon mong Diyos ang iyong pagkabihag at mahahabag sa iyo. Ibabalik
at titipunin ka sa lahat ng mga bayang pinagkalatan sa iyo ng Panginoon mong
Diyos. 4Kung ang pagkakabihag sa iyo ay nasa kadulu-duluhang
bahagi ng langit, mula roo'y titipunin at kukunin ka ng Panginoon mong
Diyos. 5Dadalhin ka ng Panginoon mong Diyos sa lupaing inangkin
ng iyong mga ninuno, at iyong aangkinin, at gagawan ka niya ng mabuti at
pararamihin ka niya nang higit kaysa iyong mga ninuno. 6Tutuliin
ng Panginoon mong Diyos ang iyong puso at ang puso ng iyong binhi, upang
ibigin mo ang Panginoon mong Diyos ng buong puso at kaluluwa mo, upang ikaw
ay mabuhay. 7Lahat ng mga sumpang ito ng Panginoon mong Diyos ay
darating sa mga kaaway at sa kanila na napopoot at umusig sa iyo. 8Kung
magkagayon ikaw ay babalik at susunod sa tinig ng Panginoon at iyong gagawin
ang lahat ng kanyang mga utos na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito.
9Pasasaganain ka ng Panginoon mong Diyos sa lahat ng gawa ng iyong
kamay, sa bunga ng iyong katawan, sa anak ng iyong bakahan, at sa bunga ng
iyong lupa. Sapagkat muling magagalak ang Panginoon sa pagpapasagana sa iyo,
gaya ng kanyang ikinagalak sa iyong mga ninuno, 10kung iyong
susundin ang tinig ng Panginoon mong Diyos at tutuparin mo ang kanyang mga
utos at ang kanyang mga tuntuning nasusulat sa aklat na ito ng kautusan;
kung ikaw ay manunumbalik sa Panginoon mong Diyos nang iyong buong puso, at
kaluluwa. 11“Sapagkat ang utos na ito na aking iniuutos sa iyo sa
araw na ito ay hindi napakabigat para sa iyo, ni malayo. 12Wala
ito sa langit, upang huwag mong sabihin, ‘Sinong aakyat sa langit para sa
atin, at magdadala niyon sa atin, at magpaparinig sa atin, upang ating
marinig at magawa?’ 13Ni wala sa kabila ng dagat upang huwag mong
sabihin, ‘Sino ang daraan sa dagat para sa atin, at magdadala niyon sa atin,
at magpaparinig sa atin, upang ating marinig at magawa?’ 14Kundi
ang salita ay napakalapit sa iyo, ito ay nasa iyong bibig, at nasa iyong
puso, kaya't ito ay iyong magagawa. 15“Tingnan mo, inilagay ko sa
harapan mo sa araw na ito ang buhay at kabutihan, kamatayan at kasamaan;
16at iniuutos ko sa iyo sa araw na ito na ibigin mo ang Panginoon
mong Diyos, lumakad ka sa kanyang mga daan. Tuparin mo ang kanyang mga utos,
ang kanyang mga tuntunin, at mga batas upang ikaw ay mabuhay at dumami, at
pagpalain ka ng Panginoon mong Diyos sa lupain na iyong pinapasok upang
angkinin. 17Ngunit kung ang iyong puso ay tumalikod at hindi mo
diringgin, kundi maliligaw at sasamba ka sa ibang mga diyos, at maglilingkod
ka sa kanila; 18ipinahahayag ko sa inyo sa araw na ito na kayo'y
tiyak na mapupuksa. Hindi kayo mabubuhay nang matagal sa ibabaw ng lupaing
tatawirin ninyo sa kabila ng Jordan, upang pasukin at angkinin. 19Tinatawagan
ko ang langit at ang lupa bilang saksi laban sa inyo sa araw na ito, na
aking inilagay sa harapan mo ang buhay at kamatayan, ang pagpapala at sumpa.
Kaya't piliin mo at ng iyong binhi ang buhay upang ikaw ay mabuhay. 20Ibigin
mo ang Panginoon mong Diyos, sundin ang kanyang tinig, at manatili ka sa
kanya; sapagkat ang kahulugan niyon sa iyo ay buhay, at haba ng iyong mga
araw, upang matirahan mo ang lupaing ipinangako ng Panginoon na ibibigay sa
iyong mga ninuno, kina Abraham, Isaac, at Jacob.” (AB01)
Pagbasa ng Kautusan ng Diyos
Si Moises ay umabot ng isang daan at dalawampung taon at ang kanyang panahon
ay natapos na. Pinatatag niya ang loob ng bayan, at pinatatag niya rin ang
loob ni Josue. Pagkatapos isinulat na ni Moises ang kautusan at inilagay ito
sa Kaban ng Tipan ng Panginoon.
Pagkatapos ay nag-utos si Moises na galing sa Diyos na dapat basahin ang
kautusan (Deut. 31:10-13).
Deuteronomio 31:1-30 Si Moises ay nagpatuloy sa pagsasalita ng mga salitang
ito sa buong Israel. 2Kanyang sinabi sa kanila, “Ako'y isandaan
at dalawampung taon na sa araw na ito; hindi na ako makalalabas-pasok, at
sinabi ng Panginoon sa akin, ‘Huwag kang tatawid sa Jordang ito.’ 3Mauuna
ang Panginoon mong Diyos at kanyang pupuksain ang mga bansang ito sa harapan
mo at ito ay iyong aangkinin. Si Josue ay mauuna sa iyo gaya ng sinabi ng
Panginoon. 4Gagawin sa kanila ng Panginoon ang gaya ng ginawa
niya kina Sihon at Og, na mga hari ng mga Amoreo, at sa kanilang lupain na
kanyang winasak. 5Ibibigay sila ng Panginoon sa harapan mo, at
iyong gagawin sa kanila ang ayon sa lahat ng utos na aking iniutos sa iyo.
6Kayo'y magpakalakas at magpakatapang, huwag kayong matakot ni
masindak sa kanila sapagkat ang Panginoon mong Diyos ay humahayong kasama
mo; hindi ka niya iiwan ni pababayaan.” 7At tinawag ni Moises si
Josue at sinabi sa kanya sa paningin ng buong Israel, “Ikaw ay magpakalakas
at magpakatapang; sapagkat ikaw ay maglalakbay na kasama ng bayang ito
patungo sa lupaing ipinangakong ibibigay at ipapamana ng Panginoon sa
kanilang mga ninuno.
8Ang
Panginoon ang siyang mangunguna sa iyo. Siya'y sasaiyo, hindi ka niya iiwan,
ni pababayaan; huwag kang matatakot ni manlulupaypay.” 9Isinulat
ni Moises ang kautusang ito at ibinigay sa mga pari na mga anak ni Levi, na
nagdadala ng kaban ng tipan ng Panginoon, at sa lahat ng matatanda sa
Israel. 10Iniutos sa kanila ni Moises, “Sa katapusan ng bawat
pitong taon, sa takdang panahon ng taon ng pagpapalaya, sa Pista ng mga
Tolda, 11kapag ang buong Israel ay haharap sa Panginoon mong
Diyos sa lugar na kanyang pipiliin ay iyong babasahin ang kautusang ito sa
harapan ng buong Israel sa kanilang pandinig. 12Tipunin mo ang
mamamayan, ang mga lalaki, mga babae, mga bata, mga dayuhan na nasa loob ng
iyong mga bayan upang kanilang marinig at upang sila'y matutong matakot sa
Panginoon mong Diyos, at isagawa ang lahat ng mga salita ng kautusang ito;
13at upang ang kanilang mga anak na hindi nakakaalam nito ay
makarinig at matutong matakot sa Panginoon ninyong Diyos, habang kayo'y
nabubuhay sa lupain na inyong paroroonan na inyong tatawirin sa Jordan upang
angkinin.” 14Sinabi ng Panginoon kay Moises, “Malapit na ang mga
araw na ikaw ay mamamatay. Tawagin mo si Josue, at humarap kayo sa toldang
tipanan upang siya'y aking mapagbilinan.” Sina Moises at Josue ay humayo at
humarap sa toldang tipanan. 15Ang Panginoon ay nagpakita sa Tolda
sa isang haliging ulap; ang haliging ulap ay tumayo sa pintuan ng
tabernakulo. 16Sinabi ng Panginoon kay Moises, “Ikaw ay malapit
ng mamatay na kasama ng iyong mga ninuno. Ang bayang ito'y babangon at
makikiapid sa mga di-kilalang diyos sa lupain na kanilang paroroonan upang
makasama nila, at ako'y tatalikuran nila at sisirain ang aking tipan na
aking ginawa sa kanila. 17Kung magkagayo'y ang aking galit ay
mag-aalab laban sa kanila sa araw na iyon. Pababayaan ko sila, at ikukubli
ko ang aking mukha sa kanila, at sila'y sasakmalin, at maraming kasamaan at
kabagabagan ang darating sa kanila. At kanilang sasabihin sa araw na iyon,
‘Hindi ba ang mga kasamaang ito ay dumating sa atin dahil sa ang ating Diyos
ay wala sa gitna natin?’ 18Tiyak na ikukubli ko ang aking mukha
sa araw na iyon dahil sa lahat ng kasamaang kanilang ginawa, sapagkat sila'y
bumaling sa ibang mga diyos. 19Ngayon nga'y isulat ninyo para sa
inyo ang awit na ito, at ituro sa mga anak ni Israel; ilagay mo sa kanilang
mga bibig upang ang awit na ito'y maging saksi sa akin laban sa mga anak ni
Israel. 20Sapagkat kapag sila'y naipasok ko na sa lupaing
dinadaluyan ng gatas at pulot na ipinangako sa kanilang mga ninuno at sila'y
nakakain, nabusog at tumaba, ay babaling at paglilingkuran nila ang ibang
mga diyos, at ako'y hahamakin nila, at sisirain ang aking tipan. 21At
kapag ang maraming kasamaan at kaguluhan ay dumating sa kanila, magpapatotoo
ang awit na ito sa harapan nila bilang saksi; sapagkat hindi ito malilimutan
sa mga bibig ng kanilang binhi. Sapagkat nalalaman ko ang kanilang iniisip,
na kanilang binabalak gawin, bago ko sila dinala sa lupaing ipinangako kong
ibibigay.” 22Kaya't isinulat ni Moises ang awit na ito nang araw
ding iyon at itinuro sa mga anak ni Israel. 23Kanyang
pinagbilinan si Josue na anak ni Nun at sinabi, “Ikaw ay magpakalakas at
magpakatapang; sapagkat iyong ipapasok ang mga anak ni Israel sa lupaing
ipinangakong ibibigay ko sa kanila; at ako'y magiging kasama mo.” 24Pagkatapos
maisulat ni Moises ang mga salita ng kautusang ito sa isang aklat hanggang
sa katapusan, 25nag-utos si Moises sa mga Levita na may dala ng
kaban ng tipan ng Panginoon, 26“Kunin ninyo itong aklat ng
kautusan at ilagay ninyo sa tabi ng kaban ng tipan ng Panginoon ninyong
Diyos, upang doo'y maging saksi laban sa iyo. 27Sapagkat
nalalaman ko ang inyong paghihimagsik, at ang katigasan ng inyong ulo.
Habang nabubuhay pa akong kasama ninyo sa araw na ito, kayo'y naging
mapaghimagsik na laban sa Panginoon at gaano pa kaya pagkamatay ko? 28Tipunin
mo ang matatanda sa iyong mga lipi at ang inyong mga pinuno upang masabi ko
ang mga salitang ito sa kanilang pandinig, at tawagin ang langit at ang lupa
upang sumaksi laban sa kanila. 29Sapagkat alam ko na pagkamatay
ko, kayo'y magiging masama at maliligaw sa daang itinuro sa inyo at ang
kasamaan ay sasapit sa inyo sa mga huling araw. Sapagkat inyong gagawin ang
masama sa paningin ng Panginoon, upang siya'y galitin ninyo sa pamamagitan
ng mga gawa ng inyong mga kamay.”
30Binigkas ni Moises ang mga salita ng awit na ito hanggang sa natapos, sa
pandinig ng buong kapulungan ng Israel: (AB01)
Ang Awit ni Moises
Itinatag ng Diyos ang Kanyang kautusan at Kanyang sistema sa ilalim ng isang
tapat na lingkod. Nang nagawa na niya ang lahat ng inutos ng Diyos sa kanya,
sinabi ng Diyos kay Moises na oras na niya mamatay. Humarap sina Moises at
Josue sa Tabernakulo ng kapulungan, at nagpakita sa kanila ang Panginoon.
Sinabi Niya sa kanila na alam niya na ang bayan ay sisirain ang tipan at
siya ay magagalit at maraming kasamaan ang babagsak sa kanila. Dapat nilang
matutunan at kantahin ang ikalawang awit ng kaluwalhatian na kilala bilang
ang Awit ni Moises.
Deuteronomio 32:1-52
“Makinig kayo, mga langit, at ako'y magsasalita,at pakinggan ng lupa ang mga
salita ng aking bibig. 2Ang aking aral ay papatak na parang ulan;
ang aking salita ay bababa na parang hamog; gaya ng ambon sa malambot na
damo, at gaya ng mahinang ambon sa pananim. 3Sapagkat aking
ihahayag ang pangalan ng Panginoon; dakilain ninyo ang ating Diyos! 4“Siya
ang Bato, ang kanyang gawa ay sakdal; sapagkat lahat ng kanyang daan ay
katarungan. Isang Diyos na tapat at walang kasamaan, siya ay matuwid at
banal. 5Sila'y nagpakasama, sila'y hindi kanyang mga anak,
dahilan sa kanilang kapintasan; isang lahing liko at tampalasan. 6Ganyan
ba ninyo gagantihan ang Panginoon, O hangal at di-matalinong bayan?
Hindi ba siya ang iyong ama na lumalang sa iyo? Kanyang nilalang ka, at
itinatag ka. 7Alalahanin mo ang mga naunang araw, isipin mo ang
mga taon ng maraming salinlahi; itanong mo sa iyong ama at kanyang ibabalita
sa iyo; sa iyong matatanda, at kanilang sasabihin sa iyo. 8Nang
ibigay ng Kataas-taasan sa mga bansa ang kanilang pamana, nang kanyang
ihiwalay ang mga anak ng tao, kanyang inilagay ang mga hangganan ng mga
bayan, ayon sa bilang ng mga anak ni Israel.
9Sapagkat
ang bahagi ng Panginoon ay ang kanyang bayan; si Jacob ang bahaging pamana
niya. 10“Kanyang natagpuan siya sa isang ilang na lupain, at sa
kapanglawan ng isang umuungal na ilang; kanyang pinaligiran siya, kanyang
nilingap siya, kanyang iningatan siyang parang sarili niyang mga mata.
11Gaya ng agila na ginagalaw ang kanyang pugad, na pumapagaspas sa
kanyang mga inakay, kanyang ibinubuka ang kanyang mga pakpak, na kinukuha
sila, kanyang dinadala sa ibabaw ng kanyang mga pakpak: 12tanging
ang Panginoon ang pumapatnubay sa kanya, at walang ibang diyos na kasama
siya. 13Kanyang pinasakay siya sa matataas na dako ng lupa, at
siya'y kumain ng bunga ng bukirin, at kanyang pinainom ng pulot na mula sa
bato, at ng langis na mula sa batong kiskisan. 14Ng mantika mula
sa baka, at gatas mula sa tupa, na may taba ng mga kordero, at ng mga tupang
lalaki sa Basan, at mga kambing, ng pinakamabuti sa mga trigo; at sa katas
ng ubas ay uminom ka ng alak. 15“Ngunit tumaba si Jeshurun at
nanipa; ikaw ay tumataba, ikaw ay lumalapad, ikaw ay naging makinis. Nang
magkagayo'y tinalikuran niya ang Diyos na lumalang sa kanya, at hinamak ang
Bato ng kanyang kaligtasan. 16Siya'y kinilos nila sa paninibugho
sa ibang mga diyos, sa pamamagitan ng mga karumaldumal, kanilang ibinunsod
siya sa pagkagalit. 17Sila'y naghandog sa mga demonyo na hindi
Diyos, sa mga diyos na hindi nila nakilala, sa mga bagong diyos na kalilitaw
pa lamang, na hindi kinatakutan ng inyong mga ninuno. 18Hindi mo
pinansin ang Batong nanganak sa iyo, at kinalimutan mo ang Diyos na lumalang
sa iyo. 19“At nakita ito ng Panginoon, at kinapootan sila, dahil
sa panggagalit ng kanyang mga anak na lalaki at babae. 20At
kanyang sinabi, ‘Aking ikukubli ang aking mukha sa kanila, aking titingnan
kung ano ang kanilang magiging wakas; sapagkat sila'y isang napakasamang
lahi, mga anak na walang katapatan. 21Kinilos nila ako sa
paninibugho doon sa hindi diyos; ginalit nila ako sa kanilang mga
diyus-diyosan. Kaya't paninibughuin ko sila sa mga hindi bayan; aking
gagalitin sila sa pamamagitan ng isang hangal na bansa. 22Sapagkat
may apoy na nag-aalab sa aking galit, at nagniningas hanggang sa Sheol, at
lalamunin ang lupa pati ang tubo nito, at pag-aapuyin ang saligan ng mga
bundok. 23“‘Aking dadaganan sila ng mga kasamaan; aking uubusin
ang aking pana sa kanila. 24Sila'y mapupugnaw sa gutom, at
lalamunin ng maningas na init, at ng nakalalasong salot; at ang mga ngipin
ng mga hayop ay isusugo ko sa kanila, pati ng kamandag ng gumagapang sa
alabok. 25Sa labas ay namimighati ang tabak, at sa mga silid ay
malaking takot; kapwa mawawasak ang binata at dalaga, ang sanggol pati ng
lalaking may uban. 26Aking sinabi, “Ikakalat ko sila sa malayo,
aking aalisin ang alaala nila sa mga tao,” 27kung hindi ko
kinatatakutan ang panghahamon ng kaaway; baka ang kanilang mga kalaban ay
humatol ng mali, baka kanilang sabihin, “Ang aming kamay ay matagumpay, at
hindi ginawa ng Panginoon ang lahat ng ito.”’ 28“Sapagkat sila'y
bansang salat sa payo, at walang kaalaman sa kanila. 29O kung
sila'y mga pantas, kanilang mauunawaan ito, at malalaman nila ang kanilang
wakas! 30Paano hahabulin ng isa ang isanlibo, at patatakbuhin ng
dalawa ang sampung libo, malibang ipinagbili sila ng kanilang Bato, at
ibinigay na sila ng Panginoon? 31Sapagkat ang kanilang bato ay
hindi gaya ng ating Bato, kahit ang ating mga kaaway man ang maging mga
hukom.
32Sapagkat ang kanilang puno ng ubas ay mula sa ubasan sa Sodoma, at mula
sa mga parang ng Gomorra. Ang kanilang ubas ay ubas ng apdo, ang kanilang
mga buwig ay mapait, 33ang kanilang alak ay kamandag ng mga
dragon, at mabagsik na kamandag ng mga ahas. 34“Hindi ba ito'y
nakalaan sa akin, na natatatakan sa aking mga kabang-yaman? 35Ang
paghihiganti ay akin, at ang gantimpala, sa panahon na madudulas ang
kanilang mga paa; sapagkat ang araw ng kanilang kapahamakan ay malapit na,
at ang mga bagay na darating sa kanila ay nagmamadali.
36Sapagkat
hahatulan ng Panginoon ang kanyang bayan, at mahahabag sa kanyang mga
lingkod. Kapag nakita niyang ang kanilang kapangyarihan ay wala na, at wala
ng nalalabi, bihag man o malaya. 37At kanyang sasabihin, ‘Saan
naroon ang kanilang mga diyos, ang bato na kanilang pinagkanlungan? 38Sino
ang kumain ng taba ng kanilang mga handog, at uminom ng alak ng kanilang
handog na inumin? Pabangunin sila at tulungan ka, at sila'y maging inyong
pag-iingat! 39“‘Tingnan ninyo ngayon, ako, samakatuwid ay Ako
nga, at walang diyos liban sa akin; ako'y pumapatay at ako'y bumubuhay;
ako'y sumusugat at ako'y nagpapagaling; at walang makakaligtas sa aking
kamay. 40Sapagkat aking itinataas ang aking kamay sa langit, at
sumusumpa, ‘Buháy ako magpakailanman. 41Kung ihahasa ko ang aking
makintab na tabak, at ang aking kamay ay humawak sa hatol, ako'y
maghihiganti sa aking mga kaaway, at aking gagantihan ang mga napopoot sa
akin. 42At aking lalasingin ng dugo ang aking palaso, at ang
aking tabak ay sasakmal ng laman; ng dugo ng patay at ng mga bihag, mula sa
ulong may mahabang buhok ng mga pinuno ng kaaway.’ 43“Magalak
kayo, O mga bansa, kasama ng kanyang bayan; sapagkat ipaghihiganti niya ang
dugo ng kanyang mga lingkod, at maghihiganti sa kanyang mga kalaban, at
patatawarin ang kanyang lupain, ang kanyang bayan.” 44At si
Moises ay pumaroon at sinabi ang lahat ng mga salita ng awit na ito sa
pandinig ng bayan, siya at si Josue na anak ni Nun. 45Pagkatapos
sabihin ni Moises ang lahat ng mga salitang ito sa buong Israel, 46ay
kanyang sinabi sa kanila, “Ilagay ninyo sa puso ang lahat ng mga salita na
aking pinapatotohanan sa inyo sa araw na ito, na inyong iuutos sa inyong mga
anak upang gawin ang lahat ng mga salita ng kautusang ito. 47Sapagkat
ito'y hindi hamak na bagay sa inyo; sapagkat ito'y inyong buhay, at sa
pamamagitan ng bagay na ito ay inyong pahahabain ang inyong mga araw sa
lupain na inyong itinawid sa Jordan upang angkinin.” 48Ang
Panginoon ay nagsalita kay Moises nang araw ding iyon, 49“Umakyat
ka sa bundok na ito ng Abarim, sa bundok ng Nebo na nasa lupain ng Moab, na
nasa tapat ng Jerico. Tanawin mo ang lupain ng Canaan, na aking ibinibigay
sa mga anak ni Israel bilang pag-aari. 50Mamamatay ka sa bundok
na iyong inakyat at isasama ka sa iyong angkan, gaya ni Aaron na iyong
kapatid na namatay sa bundok ng Hor at isinama sa kanyang angkan. 51Sapagkat
kayo'y sumuway sa akin sa gitna ng mga anak ni Israel sa tubig ng Meriba ng
Kadesh, sa ilang ng Zin; sapagkat hindi ninyo ako itinuring na banal sa
gitna ng mga anak ni Israel. 52Gayunma'y makikita mo ang lupain
sa harapan mo, ngunit hindi ka makakapasok sa lupain na aking ibinibigay sa
mga anak ni Israel.”
(AB01)
Pagpapala sa mga lipi
Pagkatapos ay binasbasan ni Moises ang mga lipi ng Israel.
Deuteronomio 33:1-29
Ito ang basbas na iginawad ni Moises, ang tao ng Diyos, sa mga anak ni
Israel bago siya namatay. 2At kanyang sinabi, “Ang Panginoo'y
nanggaling sa Sinai, at lumitaw sa Seir patungo sa kanila; siya'y lumiwanag
mula sa bundok ng Paran, at siya'y may kasamang laksa-laksang mga banal: sa
kanyang kanang kamay ay ang kanyang sariling hukbo. 3Oo, iniibig
niya ang bayan: lahat ng kanyang mga banal ay nasa iyong kamay; sila'y
sumunod sa iyong mga yapak, na tumatanggap ng tagubilin mula sa iyo. 4Si
Moises ay nag-atas sa atin ng isang kautusan, isang pamana para sa
kapulungan ni Jacob. 5Nagkaroon ng hari sa Jeshurun, nang
magkatipon ang mga pinuno ng bayan, pati ang lahat ng mga lipi ni Israel.
6“Mabuhay nawa ang Ruben, at huwag mamatay; kahit kaunti man ang
kanyang mga tao.” 7At ito ang sinabi niya tungkol sa Juda:
“Dinggin mo, Panginoon, ang tinig ng Juda, at dalhin mo siya sa kanyang
bayan: sa pamamagitan ng iyong mga kamay ay ipaglaban siya, at maging
katulong laban sa kanyang mga kaaway.” 8At tungkol kay Levi ay
kanyang sinabi, “Ang iyong Tumim at ang iyong Urim ay para sa inyong mga
banal, na iyong sinubok sa Massah, nakipagtunggali ka sa kanya sa mga tubig
ng Meriba; 9na siyang nagsabi tungkol sa kanyang ama at ina,
‘Hindi ko siya nakita;’ ni hindi niya kinilala ang kanyang mga kapatid, ni
kinilala niya ang kanyang sariling mga anak.
Sapagkat kanilang sinunod ang iyong salita, at ginaganap ang iyong tipan.
10Ituturo nila ang iyong batas kay Jacob, at ang iyong mga
kautusan sa Israel; sila'y maglalagay ng insenso sa harapan mo, at ng buong
handog na sinusunog sa ibabaw ng iyong dambana. 11Basbasan mo,
Panginoon, ang kanyang kalakasan, at tanggapin mo ang gawa ng kanyang mga
kamay; baliin mo ang mga balakang ng mga naghihimagsik laban sa kanya, at
ang mga napopoot sa kanya, upang sila'y huwag nang muling bumangon.” 12Tungkol
kay Benjamin ay kanyang sinabi, “Ang minamahal ng Panginoon ay maninirahang
ligtas sa siping niya; na kinakanlungan siya buong araw, oo, siya'y
maninirahan sa pagitan ng kanyang mga balikat.” 13At tungkol kay
Jose ay kanyang sinabi, “Pagpalain nawa ng Panginoon ang kanyang lupain, sa
pinakamabuti mula sa langit, sa hamog, at sa kalaliman na nasa ilalim,
14at sa pinakamabuti sa mga bunga ng araw, at sa mga pinakamabuting
bunga ng mga buwan, 15at sa pinakamagandang bunga ng matandang
bundok, at sa mga pinakamabuti sa mga burol na walang hanggan, 16at
sa pinakamabuti sa lupa at sa lahat ng naroroon; at ang kanyang mabuting
kalooban na naninirahan sa mababang punungkahoy: dumating nawa ito sa ulo ni
Jose, at sa tuktok ng ulo niya na itinalaga sa kanyang mga kapatid. 17Gaya
ng panganay ng kanyang baka, kaluwalhatian ay sa kanya, at ang mga sungay ng
mabangis na toro ay kanyang mga sungay; sa pamamagitan ng mga iyon ay
itutulak niya ang mga bayan hanggang sa mga hangganan ng lupa, at sila ang
sampung libu-libo ni Efraim, at sila ang libu-libo ni Manases.” 18At
tungkol kay Zebulon ay kanyang sinabi, “Magalak ka, Zebulon, sa iyong
paglabas; at ikaw, Isacar, sa iyong mga tolda. 19Kanilang
tatawagin ang mga bayan sa bundok; maghahandog sila ng mga matuwid na alay;
sapagkat kanilang sisipsipin ang mga kasaganaan ng mga dagat, at ang
natatagong kayamanan sa buhanginan.” 20At tungkol kay Gad, ay
kanyang sinabi, “Pagpalain ang nagpalaki kay Gad: siya'y mabubuhay na parang
isang leon, at lalapain ang bisig at ang bao ng ulo. 21Kanyang
pinili ang pinakamabuti sa lupain para sa kanya, sapagkat doon nakatago ang
bahagi ng isang pinuno, at siya'y dumating sa mga pinuno ng bayan, kanyang
isinagawa ang katuwiran ng Panginoon, at ang kanyang mga batas sa Israel.”
22At tungkol kay Dan ay kanyang sinabi, “Si Dan ay anak ng leon,
na lumukso mula sa Basan.” 23At tungkol kay Neftali ay kanyang
sinabi, “O Neftali, na busog ng mabuting kalooban, at puspos ng pagpapala ng
Panginoon; angkinin mo ang kanluran at ang timog.” 24At tungkol
kay Aser ay kanyang sinabi, “Pagpalain si Aser nang higit sa ibang mga anak;
itangi nawa siya ng kanyang mga kapatid, at ilubog ang kanyang paa sa
langis. 25Ang iyong mga halang ay magiging bakal at tanso; kung
paano ang iyong mga araw ay gayon nawa ang iyong lakas. 26“Walang
gaya ng Diyos, O Jeshurun, na sumasakay sa langit dahil sa pagtulong sa iyo,
at sa himpapawid dahil sa kanyang karangalan. 27Ang walang
hanggang Diyos ay isang kanlungan, at sa ibaba'y ang walang hanggang mga
bisig. At kanyang palalayasin ang kaaway sa harapan mo, at sinabi,
‘Puksain.’ 28Kaya't ang Israel ay ligtas na namumuhay, ang bukal
ni Jacob sa lupain ng trigo at alak, oo, ang kanyang mga langit ay magbababa
ng hamog. 29Mapalad ka, O Israel! Sino ang gaya mo, bayang
iniligtas ng Panginoon, ang kalasag na iyong tulong, ang tabak ng iyong
tagumpay! At ang iyong mga kaaway ay manginginig sa harapan mo, at ikaw ay
tutuntong sa kanilang mga matataas na dako.” (AB01)
Si Moises at ang mga hinirang
Pinayagan si Moises na makita ang Lupang Pinangako ngunit siya ay “kinuha”
bago ang pagsakop, at iyon ay isang katotohanan sa buhay ng mga hinirang,
sapagkat makikita nila ang Israel sa ilalim ng Mesiyas bilang mga
espirituwal na nilalang.
Deuteronomio 34:1-12
Pagkatapos ay umakyat si Moises sa bundok ng Nebo mula sa mga kapatagan ng
Moab, sa taluktok ng Pisga, na nasa tapat ng Jerico. At ipinakita sa kanya
ng Panginoon ang buong lupain ng Gilead hanggang sa Dan, 2ang
buong Neftali, ang lupain ng Efraim at ng Manases, at ang buong lupain ng
Juda hanggang sa dagat sa kanluran, 3ang Negeb at ang kapatagan
ng libis ng Jerico na lunsod ng mga puno ng palma hanggang sa Zoar. 4At
sinabi ng Panginoon sa kanya, “Ito ang lupain na aking ipinangako kina
Abraham, Isaac, at Jacob, na sinasabi, ‘Aking ibibigay sa iyong binhi;’
aking ipinakita sa iyo, ngunit hindi ka daraan doon.” 5Kaya't si
Moises na lingkod ng Panginoon ay namatay sa lupain ng Moab ayon sa salita
ng Panginoon. 6Kanyang inilibing siya sa libis sa lupain ng Moab
na nasa tapat ng Bet-peor; ngunit walang sinumang tao ang nakakaalam ng
libingan niya hanggang sa araw na ito. 7Si Moises ay isandaan at
dalawampung taong gulang nang siya'y mamatay. Ang kanyang mata'y hindi
lumabo, ni ang kanyang likas na lakas ay humina. 8At ipinagluksa
ng mga anak ni Israel si Moises nang tatlumpung araw sa mga kapatagan ng
Moab, at natapos ang mga araw ng pagtangis at pagluluksa para kay Moises.
9Si Josue na anak ni Nun ay puspos ng espiritu ng karunungan,
sapagkat ipinatong ni Moises ang kanyang mga kamay sa kanya. Pinakinggan
siya ng mga anak ni Israel, at ginawa nila ang gaya ng iniutos ng Panginoon
kay Moises. 10At wala pang bumangong propeta sa Israel na gaya ni
Moises, na kilala ng Panginoon nang mukhaan. 11Walang tulad niya
dahil sa lahat ng mga tanda at mga kababalaghang iniutos ng Panginoon na
gawin niya sa lupain ng Ehipto, kay Faraon, at sa lahat ng kanyang mga
lingkod, at sa kanyang buong lupain, 12at dahil sa
makapangyarihang kamay at sa dakila at kakilakilabot na ginawa ni Moises sa
paningin ng buong Israel. (AB01)
Ang Diyos, bilang Yahovah ng mga Hukbo, ay ibinukod tayo para sa maglingkod
sa Kanya sa pamamagitan ng mga propeta sa ilalim ni Yahovah. Wala tayong
ibang diyos kundi ang Diyos, sapagkat walang Eloah kundi ang Eloah. Si
Yahovah ang ating elohim at hindi tayo magkakaroon ng ibang elohim sa harap
Niya.
Ang kakayahang maging elohim ay ipinaabot ng Diyos sa
Sugo ni Yahovah sa pamamagitan ng Banal na Espiritu. Ang Sugong ito ay
naging Dakilang Saserdote at ang nagbukas ng daan para sa atin na maging mga
anak ng Diyos sa kapangyarihan bilang mga elohim, tulad niya, mula sa
pagkabuhay na mag-uli mula sa mga patay (cf. Rom. 1:4). Siya ay ginawang
elohim bilang Anghel ni Yahovah sa ating unahan (Zac. 12:8). Sa pamamagitan
ng ating pagsunod sa kautusan hanggang sa kamatayan, tayo rin ay nagiging
mga anak ng Diyos, bilang mga diyos at mga anak ng Kataas-taasan – tayong
lahat – at hindi maaaring masira ang Kasulatan (Awit 82:6; Juan 10:34-35).
q